Luận văn Thạc sĩ Khoa học Văn học: Dấu ấn chủ nghĩa hậu hiện đại trong tiểu thuyết của nhà văn Thuận

Mục tiêu của đề tài là tìm hiểu sơ lược về chủ nghĩa hậu hiện đại làm cơ sở tham chiếu để tiếp cận với văn học Việt Nam đương đại; nhận diện những yếu tố của chủ nghĩa hậu hiện đại trong sáng tác của nhà văn Thuận. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn Thạc sĩ Khoa học Văn học: Dấu ấn chủ nghĩa hậu hiện đại trong tiểu thuyết của nhà văn Thuận ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘITRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN ----------------------------------------------------- VÕ THỊ THU DẤU ẤN CHỦ NGHĨA HẬU HIỆN ĐẠITRONG TIỂU THUYẾT CỦA NHÀ VĂN THUẬN LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC NGỮ VĂN HÀ NỘI - 2013 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN ----------------------------------------------------- VÕ THỊ THU DẤU ẤN CHỦ NGHĨA HẬU HIỆN ĐẠITRONG TIỂU THUYẾT CỦA NHÀ VĂN THUẬN Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Văn học Việt Nam Mã số: 60 22 34 Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Lê Thị Dục Tú Hà Nội-2013 MỤC LỤCMỞ ĐẦU……………………………………………………………………..1 1. Lý do chọn đề tài……………………………………………………….1 2. Lịch sử vấn đề………………………………………………………… 2 3. Mục đích nghiên cứu………………………………............................ 12 4. Phạm vi nghiên cứu……………………………..……………….…... 12 5. Phương pháp nghiên cứu………………………………………...…... 12 6. Cấu trúc luận văn…………………………………………………..... 13Chương 1: KHÁI LƢỢC VỀ HẬU HIỆN ĐẠI – DẤU ẤN HẬU HIỆN ĐẠITRONG VĂN CHƢƠNG VIỆT NAM………………………………………...14 1.1 Khái niệm chủ nghĩa hậu hiện đại……………………………..…… 14 1.1.1 Lai lịch thuật ngữ hậu hiện đại………………………………..….. 14 1.1.2 Các tư tưởng cơ bản và đặc điểm sáng tác hậu hiện đại trong vănchương……….……………………………..………………………………………...17 1.2 Chủ nghĩa hậu hiện đại và văn học Việt Nam……………….……. 28 1.2.1 Điều kiện hậu hiện đại trong văn hóa – nghệ thuật Việt Nam……..…….. 28 1.2.2 Dấu hiệu hậu hiện đại trong đời sống văn chương Việt Nam đương đại….. 31Chương 2: TIỂU THUYẾT CỦA THUẬN – SỰ THAY ĐỔI KHUNG TỰ SỰTRUYỀN THỐNG…………………………………………………………..… 39 2.1 Cốt truyện phân rã…….…………………………………………….. 39 2.1.1 Cốt truyện mảnh vỡ……….……………………………………….. 39 2.1.2 Cốt truyện “mất tích” ……………………………………………. 46 2.2 Nhân vật – truy tìm bản thể ý nghĩa cá nhân ………………….…...50 2.2.1 Cái tôi cô đơn giữa hiện thực thậm phồn……………………………..50 2.2.2 Nhân vật – phi nhân vật…………………………………………. .56Chương 3: TIỂU THUYẾT CỦA THUẬN – NHẠI VĂN VÀ PHỨC HỢP THỂLOẠI……………………………………………………………………………. 66 3.1 Nhại văn………………………………………………………………..66 3.1.1 Nhại tự truyện của Duras……………………………………….....66 3.1.2 Nhại tiểu thuyết trinh thám……………………………………….. 73 3.2 Phức hợp thể loại……………………………………………………..81 3.2.1 Tiểu thuyết trong tiểu thuyết………………………………………. 81 3.2.2 Báo chí trong tiểu thuyết…………………………………………..86KẾT LUẬNTÀI LIỆU THAM KHẢO MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài 1.1 Chủ nghĩa hậu hiện đại (post modernism) là khái niệm đang ngày càngphổ biến trên toàn thế giới. Như một sự phản biện chủ nghĩa hiện đại, chủ nghĩa hậuhiện đại xuất hiện từ nửa sau thế kỷ XX ở châu Âu với tư cách là một trào lưu vănhóa và xác lập một hệ chuẩn tư duy mới trên nhiều lĩnh vực: triết học, văn hóa, giáodục, văn chương, hội họa, âm nhạc… Được sản sinh và phát triển trên mảnh đất ÂuMĩ, chủ nghĩa hậu hiện đại đã chứng tỏ tính ưu việt của nó khi xâm nhập vào cácnước phương Đông như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc… rồi ngày càng lan rộngkhắp thế giới. Có thể nói, trong hơn 50 năm qua, chủ nghĩa hậu hiện đại đã trở thành“tài sản chung” của nhân loại. Nó thẩm thấu rất sâu vào nếp nghĩ, nếp cảm, nếp sốngcủa các quốc gia, các dân tộc và vẫn đang được tái tạo liên tục, phản biện liên tục. Trên lĩnh vực văn học, Chủ nghĩa hậu hiện đại trở thành một trào lưu phát triểnmạnh mẽ với các tên tuổi lớn như Umberto Eco, Louis Borge, Italo Calvino…, nóđem lại hương sắc mới, sự cách tân mới mẻ trên các phương diện nội dung và hìnhthức. 1.2 Trong bối cảnh hội nhập thế giới trên nhiều mặt, đặc biệt về văn hóa, vănhọc Việt Nam đã và đang có những chuyển động để hòa nhập với không khí chungnày như một vận động tất yếu của sự phát triển. Hành trình này buộc văn học ViệtNam có nhu cầu và phải học hỏi những kinh nghiệm nghệ thuật mới của nhân loạiđể tồn tại và phát triển. Không khí dân chủ càng tạo điều kiện thuận lợi cho việc họchỏi, tìm tòi và tiếp thu những tinh hoa văn hoá nhân loại, trong đó có Chủ nghĩa hậuhiện đại. Chủ nghĩa hậu hiện đại cũng được coi là một trong những công cụ để gópphần giải mã những quy luật vận động của những hiện tượng văn học Việt Namđương đại. 1.3 Cùng với những tên tuổi khác, Thuận thuộc vào bộ phận thế hệ nhà vănmới, giàu tiềm năng sáng tạo, dồi dào bút lực và sẵn sàng chịu mạo hiểm để cáchtân. Gây “xôn xao” bằng việc cho ra đời liên tiếp 5 cuốn tiểu thuyết: Made in ViệtNam (2003); Chinatown (2005), Paris 11 tháng 8 (2005); T mất tích (2007) vàgần đây nhất là VânVy (2009), Thuận đã chứng minh được sức viết dồi dào củamột cây bút dũng cảm và quyết liệt trong việc làm mới văn chương cũng như làmmới chính mình. Bằng chính những nỗ lực cách tân về kỹ thuật tự sự, quan niệmnghệ thuật mới mẻ về con người và cuộc đời, Thuận dã dần định hình cho mìnhmột phong cách tiểu thuyết ấn tượng. Cho dù cô chưa bao giờ tuyên ngôn mìnhviết theo trào lưu hay chủ nghĩa nào, nhưng rõ ràng, với những gì cô thể hiện trongtác phẩm của mình, Thuận đã xuất hiện với tư cách là một nhà văn hậu hiện đại. Xuất phát từ mong muốn bước đầu tìm hiểu về chủ nghĩa hậu hiện đại vànhững dấu ấn của nó thể hiện qua các sáng tác của Thuận, để nhằm nhận diện mộttrào lưu lớn đang góp phần làm biến đổi diện mạo Văn học Việt Nam đương đại,chúng tôi mạnh dạn chọn đề tài Dấu ấn chủ nghĩa hậu hiện đại trong tiểu thuyếtcủa nhà văn Thuận. 2. Lịch sử vấn đề 2.1 Về tình hình dịch thuật và nghiên cứu chủ nghĩa hậu hiện đại Tại Việt Nam, thuật ngữ “hậu hiện đại” lần đầu tiên xuất hiện trong bản dịchcủa Nguyễn ...