Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Xuất khẩu hàng nông sản ở Việt Nam trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế

Trên cơ sở phân tích một cách hệ thống vai trò, đặc điểm, thực trạng của xuất khẩu nông sản Việt Nam, thời cơ, thách thức trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế, luận văn cố gắng đề xuất những nhóm giải pháp chủ yếu nhằm đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu hàng nông sản Việt Nam trong quá trình thực hiện CNH, HĐH đất nước, và để hội nhập kinh tế quốc tế.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Xuất khẩu hàng nông sản ở Việt Nam trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRUNG TÂM ĐÀO TẠO VÀ BỒI DƯỠNG GIẢNG VIÊN LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ ======== NGUYỄN THỊ HẢI YẾNĐỀ TÀI: XUẤT KHẨU HÀNG NÔNG SẢN Ở VIỆT NAMTRONG QUÁ TRÌNH HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: Kinh tế chính trị XHCN Mã số: 05.02.01 Người hướng dẫn : PGS.TS. PHÍ MẠNH HỒNG HÀ NỘI - 2007 MỤC LỤC TrangLỜI CAM ĐOANMỤC LỤCCÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂNMỞ ĐẦU .......................................................................................................................... 1CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ XUẤT KHẨU HÀNG NÔNG SẢN ... .............................................................................................................................. 6 1.1. Khái quát về lý thuyết lợi thế trong sản xuất và xuất khẩu nông sản ....................................................................................................... 6 1.2. Vai trò của xuất khẩu hàng nông sản trong quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá ............................................................................... 10 1.3. Thị trường nông sản thế giới và tiềm năng xuất khẩu nông sản của Việt Nam .................................................................................... 14 1.4. Kinh nghiệm của một số nước trong lĩnh vực xuất khẩu nông sản ... 25CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG XUẤT NHẬP KHẨU NÔNG SẢNCỦA VIỆT NAM TRONG THỜI GIAN QUA .......................................................... 37 2.1. Tình hình xuất khẩu nông sản của Việt Nam trong thời gian qua ........................................................................................................... 37 2.2. Đánh giá chung và những vấn đề đặt ra đối với xuất khẩu hàng nông sản chủ yếu của Việt Nam ....................................................... 62CHƯƠNG 3: MỘT SỐ QUAN ĐIỂM VÀ CÁC GIẢI PHÁP KINH TẾ CHỦ YẾUĐỂ ĐẨY MẠNH XUẤT KHẨU HÀNG NÔNG SẢN VIỆT NAM TRONG THỜIGIAN TỚI ...................................................................................................................... 76 3.1. Bối cảnh quốc tế, trong nước và một số quan điểm định hướng chủ yếu đới với xuất khẩu hàng nông sản Việt Nam ........................ 76 3.2. Một số giải pháp chủ yếu ........................................................... 86KẾT LUẬN .................................................................................................................... 98DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN (Xếp theo thứ tự a, b, c,...)AFTA : Khu vực tự do kinh tế ASEANASEAN : Hiệp hội các nước Đông Nam ÁASEM : Diễn đàn hợp tác Á - ÂuAPEC : Diễn đàn hợp tác Châu Á - Thái Bình DươngCNH, HĐH : Công nghiệp hoá, hiện đại hoáDoha : Vòng đàm phán về giảm các dạng trợ cấp xuất khẩu nhằm hỗ trợ cho các nước đang phát triển (khởi động từ năm 2001).EU : Liên minh Châu ÂuFDI : Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoàiFAO : Tổ chức Nông lương Liên Hợp QuốcGATT : Hiệp định chung về thuế quan và thương mạiGDP : Tổng sản phẩm quốc nộiIMF : Quĩ tiền tệ quốc tếICO : Hiệp hội cà phê thế giớiNxb : Nhà xuất bảnNSXK : Nông sản xuất khẩuKNXK : Kim ngạch xuất khẩuODA : Nguồn vốn cam kết viện trợ tự nguyện của các Chính phủPTNT : Phát triển nông thônUSD : Đô la MỹUSDA : Bộ Nông nghiệp MỹXKNS : Xuất khẩu nông sảnWTO : Tổ chức thương mại thế giới MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài: Sau 20 năm đổi mới cơ chế kinh tế với các chính sách mở cửa đaphương hoá, đa dạng hoá các mối quan hệ kinh tế quốc tế và thực hiện chươngtrình khuyến khích xuất khẩu của Đảng và Nhà nước ta, nền kinh tế Việt Namnói chung, kinh tế nông nghiệp, nông thôn nói riêng đã có những bước pháttriển đáng kể. Sản xuất nông nghiệp tăng trưởng liên tục với nhịp độ cao vàkhá ổn định: bình quân hàng năm tăng 5,75% trong giai đoạn 1991-2002, riêngnăm 2005 ngành nông nghiệp gặp nhiều khó khăn nhưng giá trị sản xuất nôngnghiệp cả nước Việt Nam vẫn tăng 3,2%. Trên cơ sở phát huy lợi thế so sánhcủa các vùng sinh thái, đã hình thành được nhiều vùng chuyên canh sản xuấtnông sản xuất khẩu có qui mô lớn như: lúa gạo ở đồng bằng sông Hồng vàđồng bằng sông Cửu Long, cà phê ở Tây Nguyên, cao su ở Đông Nam Bộ, chèở vùng trung du miền núi phía Bắc. Sự phát triển vượt bậc của hoạt động xuấtkhẩu nông sản của Việt Nam trong nhiều năm qua là một trong những thànhtựu nổi bật nhất của công cuộc đổi mới đất nước. Trị giá xuất khẩu hàng nôngsản năm 2000 là 2.563,4 triệu USD, đến năm 2003 tăng lên 2.672 triệu USD,năm 2004 là 3.383,6 triệu USD, năm 2005 là 4.467,4 triệu USD, trị giá xuấtkhẩu hàng nông lâm sản năm 2006 là 6266,1 triệu USD. XKNS hiện là nguồnthu ngoại tệ lớn của đất nước, phục vụ tốt cho sự nghiệp công nghiệp hoá, hiệnđại hoá. Cơ cấu hàng nông sản xuất khẩu và cơ cấu thị trường cũng đã có nhữngthay đổi tích cực. Tỷ trọng hàng hoá đã qua chế biến tăng khá nhanh, thịtrường xuất khẩu và cơ cấu thị trường xuất khẩu cũng đã có những thay đổitích cực. Trong nhiều năm liền xuất khẩu đã trở thành động lực chính của tăngtrưởng GDP và xuất khẩu nông sản đã góp phần đáng kể vào quá trình chuyểndịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp và nông t ...