Luật an sinh xã hội - chương 4

CHƯƠNG IV PHÁP LUẬT CỨU TRỢ XÃ HỘII. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ PHÁP LUẬT CỨU TRỢ XÃ HỘI 1. Khái niệm pháp luật cứu trợ xã hội a. Khái niệm cứu trợ xã hội Có thể nói, cứu trợ xã hội là một hoạt động mang tính chất từ thiện, tương thân tương ái giúp đỡ nhau của con người trong các giai đoạn lịch sử khác nhau. Không phải lúc nào trong cuộc sống con người cũng gặp được những điều kiện thuận lợi, những cơ may như mong muốn mà có những lúc họ phải...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luật an sinh xã hội - chương 4 CHƯƠNG IV PHÁP LUẬT CỨU TRỢ XÃ HỘII. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ PHÁP LUẬT CỨU TRỢ XÃ HỘI1. Khái niệm pháp luật cứu trợ xã hộia. Khái niệm cứu trợ xã hội Có thể nói, cứu trợ xã hội là một hoạt động mang tính chất từ thiện, tương thân tương áigiúp đỡ nhau của con người trong các giai đoạn lịch sử khác nhau. Không phải lúc nào trong cuộcsống con người cũng gặp được những điều kiện thuận lợi, những cơ may như mong muốn mà cónhững lúc họ phải đối mặt với rủi ro, bất hạnh, hiểm nguy và những bất trắc trong cuộc sống. Dođó, con người phải nương tựa vào nhau thông qua các hình thức trợ giúp phong phú. Có thể là trợgiúp trên cơ sở thông cảm, chia sẻ, có thể là sự trợ giúp bằng tiền hoặc hiện vật, có thể là sự phátchẩn cứu đói, có thể thông qua các hiệp hội… Cứu trợ xã hội là một trong nhữngững vấn đề được Đảng và nhà nước ta đặc biệt quantâm. thông qua việc ban hành hàng loạt các văn bản tạo hành lang pháp lý cho hoạt động cứu trợxã hội được thực hiện trên thực tế. Không giống như bảo hiểm xã hội hay ưu đãi xã hội, cứu trợxã hội là hoạt động mang tính rộng khắp về phạm vi và về chủ thể, do đó quan tâm đến đối tượngcủa cứu trợ xã hội là một vấn đề tất yếu của nhà nước trong cácquá trình phát triển của lịch sử. Cứu trợ xã hội là một thuật ngữ đã đượccác sách bá, tạp chí bàn đến, nhưng thuật ngữ nàyvẫn chưa được ghi nhận chính thức trong hệ thống các văn bản pháp luật của nhà nước ta. Có quan điểm cho rằng, cứu trợ xã hội là hoạt động mang tính chất từ thiện của nhà nướcvà cộng đồng nhằm trợ giúp cho các đối tượng bị rủi ro, bất hạnh vì những lý do khác nhaukhông thể tự bảo đảm cuộc sống giúp họ hoà nhập vào cộng đồng. Cứu trợ xã hội là khái niệm dùng để chỉ mọi hình thức và biện pháp giúp đỡ của nhà nướcvà xã hội về thu nhập và các điều kiện sinh sống khác đối với mọi thành viên của xã hội trongnhững trường hợp bị bất hạnh, rủi ro, nghèo đói, không đủ khả năng để tự lo cuộc ssống tối thiểucủa bản thân và gia đình. Có quan điểm cho rằng cứu trợ xã hội là thuật ngữ được kết hợp từ thuật ngữ “trự giúpxã hội”. Cứu tế xã hội là sự giúp đỡ bằng tiền hoặc hiện vật có tính cấp thiết giúp đỡ cho nhữngthành viên trong xã hội không thể tự lo liệu cuộc sống do gặp rủi ro, bất hạnh. Cứu tế xã hội cótính chất tức thì giúp cho thành viên xã hội thoát khỏi cảnh hiểm nghèo, có thể dẫn đén cái chết. Trợ giúp xã hội là hoạt động chủ yếu của trợ cấp xã hội, nó vừa mang tính chất “cấp cứu”tức thời vừa mang tính chất tượng trợ lâu dài. Trợ giúp xã hội được hiểu là sự giúp đỡ thêm bằngtiền, điều kiện sinh hoạt để cho thành viên trong xã hội gặp hoàn cảnh khó khăn bất hạnh, rủi rocó thể phát huy nội lực hoà nhập vào cộng đồng và xã hội. Tóm lại, cứu trợ xã hội được hiểu là sự giúp đỡ dưới các hình thức khác nhau của nhànước và cộng đồng cho cácthành viên trong xã hội bị rủi ro, bất hạnh, khó khăn…giúp họ bảođảm và ổn định cuộc sống hoà nhập vào cộng đồng b. Khái niệm pháp luật cứu trợ xã hội. Pháp luật cứu trợ xã hội là tổng thể các quy phạm pháp luật do nhà nước ban hành quyđịnh các đối tượng, điều kiện, chếđộ trợ cấp cụ thể và trách nhiệmcủa nhà nước cộng đồng trongviệc góp phần đảm bảo và ổn định cuộc sống cho các thành viên trong xã hội gặp rủi ro, khókhăn, bất hạnh 2. Các đặc trưng cơ bản của pháp luật cứu trợ xã hội Pháp luật cứu trợ xã hội có những đặc trưng cơ bản sau: Thứ nhất, đối tượng tham gia quan hệ cứu trợ xã hội bao gồm nhà nước, tổ chức và cánhân trong và ngoài nước. Không giống như chế độ bảo hiểm xã hội, những người thamgia hỗ trợ 62kinh phí vào việc đảm bảo cho quan hệ cứu trợ được thự hiện chủ yếu là sự đóng góp của nhànước cùng sự ủng hộ, quyên góp của cộng đồng Thứ hai, đối tượng hưởng cứu trợ xã hội là mọi thành viên trong xã hội khi có các sự kiệnpháp lý xảy ra do nguyên nhân khách quan, chủ quan khác nhau. Nếu như đối tượng hưởng bảohiểm xã hội là những người lao động theo nghĩa rộng tham gia bảo hiểm xã hội bao gồm ngườigià cô đơn không nơi nương tựa, trẻ em mồ côi,người tàn tật, người tâm thần, người gặp khókhăn do hậu quả thiên tai hoặc những lý do bất khả kháng khác… Thứ ba, mức hưởng trợ cấp phụ thuộc vào hoàn cảnh thực tế của từng đối tượng, mức độrủi ro mà không tính đến sự đóng góp của đối tượng được thụ hưởng. Có thể nói, cứu trợ xã hộilà hoạt động mang tính chất từ thiện giúp cho các đối tượng yếu thế trong xã hội lâm vào hoàncảnh khó khăn hay gặp rủi ro, bất hạnh. Do đó, người được hưởng cứu trợ xã hội trên cơ sở tráchnhiệm của cộng đồng mà không có bất cứ sự đóng góp nào miễm là thoả mãn các điều kiện đểthụ hưởng. Thứ tư, tính chất của trợ cấp cứu trợ xã hội mang tính linh hoạt, đa dạng phụ thuộc vàongân sách nhà nước, phụ thuộc vào sự ủng hộ, quyên góp ...