Lược sử ngoại giao VN các thời trước - Chương hai NGOẠI GIAO CỦNG CỐ ĐỘC LẬP

Sau khi đánh thắng quân Nam Hán, đầu năm 939, Ngô Quyền lên ngôi vua, cầm quyền trị nước, bỏ danh hiệu tiết độ sứ, dứt khoát cắt đứt quan hệ lệ thuộc các vương quyền phương Bắc. Ngô Quyền lập triều đình, đặt trăm quan (không rõ niên hiệu, tên hiệu là gì), sau này sách sử ghi là Ngô Vương.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Lược sử ngoại giao VN các thời trước - Chương hai NGOẠI GIAO CỦNG CỐ ĐỘC LẬPLược sử ngoại giao VN các thời trướcChương haiNGOẠI GIAO CỦNG CỐ ĐỘC LẬPI- NGOẠI GIAO THỜI NGÔ - ĐINHSau khi đánh thắng quân Nam Hán, đầu năm 939,Ngô Quyền lên ngôi vua, cầm quyền trị nước, bỏdanh hiệu tiết độ sứ, dứt khoát cắt đứt quan hệ lệthuộc các vương quyền phương Bắc. Ngô Quyền lậptriều đình, đặt trăm quan (không rõ niên hiệu, tênhiệu là gì), sau này sách sử ghi là Ngô Vương. Về đốingoại, Ngô Quyền không giao thiệp với Nam Hán màông vừa đánh cho đại bại và cũng không liên hệ vớinước nào trong Ngũ đại thập quốc lúc ấy. Nhưngông cho phép những người Trung Quốc chạy loạnđược sang sinh cơ lập nghiệp ở lãnh thổ do mình caiquản. Ngô Quyền cũng tiếp nhận những tướng sĩTrung Quốc bị thất bại trong nội chiến xin sang trúngụ ở nước ta. Một số tướng sĩ Trung Quốc đượcNgô Quyền thu dung cho làm việc tại triều hoặc tạicác địa phương.Ngô Quyền làm vua được 6 năm thì mất. Đáng lẽ conNgô Quyền lên nối ngôi cha. Nhưng em vợ NgôQuyền là Dương Tam Kha cướp ngôi vua. Một sốquan lại, tướng sĩ của Ngô Quyền không chịu, nổi lênchống lại Dương Tam Kha, mỗi người cầm quânchiếm giữ một địa phương, lập thành giang sơn riêng,gây nên tình trạng cát cứ, trước còn ít, sau lên tới 12sứ quân.Dương Tam Kha làm vua được 6 năm. Tới năm 950,con của Ngô Quyền là Ngô Xương Văn cùng một sốtướng cũ của Ngô Quyền nổi lên đánh úp, bắt đượcDương Tam Kha. Năm sau (951), Ngô Xương Vănlên ngôi vua lấy hiệu là Nam Tấn Vương. Nhưng nạnsứ quân cát cứ các địa phương vẫn không xóa bỏđược mà ngày càng tăng. Trước tình hình trong nướcrối ren, sợ nước ngoài xâm lược, năm 954 NgôXương Văn cho sứ sang giao hảo với Nam Hán . VuaNam Hán lúc ấy là Lưu Thanh cho ngay sứ sang nhậnta là phiên thần, lại phong chức tiết độ sứ cho NgôXương Văn, âm mưu kiếm cớ xâm nhập tiến tớichiếm đóng nước ta. Được tin ấy, Ngô Văn Xươngcho ngay người đi sang chặn sứ Nam Hán lại trướckhi tới biên giới, và dọa sứ Nam Hán rằng: giặc biểnđương làm loạn, đường đi rất khó, đừng sang màchết! (Đại việt sử ký toàn thư). Sứ Nam Hán hoảngsợ quay về. Mộng bành trướng của Nam Hán tới đâythật sự chấm dứt.Ở ta, tình trạng sứ quân cát cứ kéo dài hơn 20 năm.Một trong thủ lĩnh 12 sứ quân là Đinh Bộ Lĩnh đánhtan các sứ quân khác, thống nhất được đất nước. ĐinhBộ Lĩnh là con của Đinh Công Trứ - một người bạnchiến đấu của Ngô Quyền, từ thời hai người còn làtướng thân cận của Dương Đình Nghệ.Năm 968, nạn cát cứ đã chấm dứt, Đinh Bộ Lĩnh lênngôi vua. Khác với Ngô Quyền, ông lập hẳn một triềuđại, lên ngôi hoàng đế, xưng là Minh Hoàng đế , đặtmình ngang hàng với các hoàng đế Trung Quốc, sửsách gọi ông là Đinh Tiên Hoàng (tức Đinh TiênHoàng đế) là gọi theo niên hiệu Tiên Hoàng đế màngười ta đặt cho ông khi ông đã mất.Về quan hệ ngoại giao với Trung Quốc thì từ thờiNgô đã không có. Khi Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi vua,quan hệ ngoại giao với Trung Quốc cũng chưa đặt rangay, vì Trung Quốc chưa chấm dứt được nạn “Ngũđại thập quốc. Ở ta, trong khi Đinh Bộ Lĩnh tiếnhành thống nhất đất nước thì Triệu Khuông Dận ởTrung Quốc cũng nổi lên dẹp loạn Ngũ đại thậpquốc. Năm 960, Triệu Khuông Dận diệt được nhàHậu Chu - một triều đại cuối cùng của Ngũ đại,nhưng còn thập quốc. Triệu Khuông Dận lập nêntriều Tống và tiếp tục thanh toán thập quốc”.Đinh Tiên Hoàng lên ngôi vua được 2 năm thì năm970 ở Trung Quốc, Tống Thái Tổ (tức Triệu KhuôngDận) tiến quân xuống phía nam đánh Nam Hán. Năm971, Nam Hán bị diệt. Từ đấy biên giới Tống sát vớinước ta. Tống đặt quan hệ giao hảo với ta, chưa có ýđồ gì khác, vì Trung Quốc chưa thống nhất, Tống cònphải lo đối phó với một số nước thập quốc” ở phíabắc và phía đông. Cho nên quan hệ buổi đầu giữa hainước là hòa bình hữu nghị. Có điều đặc biệt trongđường lối, phong cách ngoại giao của Đinh TiênHoàng là ông vẫn làm vua, vẫn cầm quyền trị nước,nhưng trong các văn bản quan hệ ngoại giao thì ônglại cho con trai là Đinh Liễn đứng tên, tức là ông chocon ông ra mặt giao thiệp với hoàng đế nhà Tống.Thái độ đó của Đinh Tiên Hoàng, có thể triều Tốngkhông bằng lòng, nhưng nhà Tống chưa làm gì được.Tới năm 979, nhà Tống diệt được nước cuối cùngtrong “thập quốc là nhà Bắc Hán ở phía bắc, thốngnhất được Trung Quốc rộng lớn. Do đấy, nhà Tốnglúc này quân đông thế mạnh. Trong khi đó ở ta, cũngnăm 979 vua Đinh Tiên Hoàng và con lớn là ĐinhLiễn đều bị cận thần sát hại. Con nhỏ là Đinh Toànmới 5 tuổi lên nối ngôi, vua Tống tính ngay chuyệnxâm lược nước ta. Thế là quan hệ ngoại giao giữa tavà Tống trở thành xấu.Khoảng những tháng đầu năm 980, viên quan Tốngcoi Ung Châu (tức miền Quảng Tây bây giờ) báo cáovề triều đình Tống rằng:An Nam quận vương và con là Liễn đều bị giết,nước đã gần mất, có thể nhân lúc này đem quân địaphương đánh lấy được, nếu bỏ lúc này không mưu sựsợ mất cơ hội...” (Đại Việt sử ký toàn thư).Tống triều vội nắm lấy cơ hội. Ngay tháng 7 năm980, Tống triều qu ...