Thông tin tài liệu:
Lại một vụ tranh cãi về nghệ thuật công cộng vừa nổ ra. Tháng vừa rồi là tháng ra mắt của một tác phẩm nghệ thuật mới mang tính biểu tượng ở Chicago: Forever Marilyn của J. Seward Johnson ở Pioneer Court trên đại lộ Michigan. Cao gần 8 mét, nặng hơn 15.4 tấn, được làm ở New Jersey với chất liệu là nhôm và thép không rỉ được phủ sơn, bức tượng là một tác phẩm điêu khắc siêu lớn, thể hiện lại một cảnh “đã đi vào sử xanh” của Marilyn Moroe trong bộ phim hài của...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Marilyn Monroe khổng lồ có gì sai?
Marilyn Monroe khổng lồ có gì
sai? Gì cũng sai
.
Lại một vụ tranh cãi về nghệ thuật công cộng vừa nổ ra.
Tháng vừa rồi là tháng ra mắt của một tác phẩm nghệ thuật mới mang
tính biểu tượng ở Chicago: Forever Marilyn của J. Seward Johnson ở
Pioneer Court trên đại lộ Michigan.
Cao gần 8 mét, nặng hơn 15.4 tấn, được làm ở New Jersey với chất liệu
là nhôm và thép không rỉ được phủ sơn, bức tượng là một tác phẩm
điêu khắc siêu lớn, thể hiện lại một cảnh “đã đi vào sử xanh” của
Marilyn Moroe trong bộ phim hài của đạo diễn Billy Wilder năm 1955
về sự lăng nhăng, The Seven-Year Itch - chính là cảnh lúc váy của
Marily bị luồng hơi thổi tốc. Bức tượng sẽ được trưng bày cho đến mùa
xuân năm 2012 – trừ khi sự lên án của công chúng khiến Marilyn phải
cuốn gói ra đi.
.
Rõ ràng cảnh phim The Seven-Year Itch từ lâu đã trở thành một phần
của giấc mơ Mỹ – đến nỗi chiếc đầm trắng Monroe mặc trong cảnh đó
vừa mới bán đấu giá được 5.6 triệu đô. Nhưng tác phẩm điêu khắc của
Johnson chưa gì đã khiến người ta xếp hàng phản đối, vì một loạt các lý
do. Thử tóm tắt như sau:
“Với nhiều người, chiếc đầm này là tuyên ngôn của một vẻ đẹp Mỹ cổ
điển” báo Chicago Tribune nói năng rất đúng kiểu ngoại giao. “Nhưng
với nhiều người khác, việc dựng tượng này ở đại lộ Michigan không
khác gì một màn bài phụ nữ rất thô sơ và đáng xấu hổ.”
Đây không phải lần đầu tiên Johnson dính tới cảnh tốc váy này – nghệ
sĩ từng làm những phiên bản nhỏ hơn trong chuỗi tác phẩm được đặt
hàng ở Dayton, Ohio. Tuy nhiên chuyện phóng to hình ảnh như ở
Chicago thì chỉ có thể dẫn đến một kết quả duy nhất: khuyến khích các
kiểu chụp hình nhố nhăng dâm dục. Những hình chụp kiểu này đã xuất
hiện, từ hình một đám phụ rể háo hức dùng điện thoại di động chụp từ
dưới váy lên (hay nhỉ, các vị?) đến hình chụp ca sĩ nhạc rap người
Chicago là Sergio Rockstar, trong tư thế nhảy lên dùng tay vỗ vào quần
lót của Marilyn. Thậm chí còn có ảnh chụp cảnh lúc bức tượng được
dựng gần xong, có một anh thợ đeo mặt nạ đang được cần cẩu đưa lên
bên trong váy của Marilyn, trông khá là eo ơi.
Sergio Rockstar nhảy lên bên dưới tượng
Đám phù rể không biết xấu hổ
Tờ Sun Times thì không phán xét Forever Marilyn mấy: “Tệ hơn bức
tượng chính, chính là những vụ chụp hình mà bức tượng đã mang lại
‘cảm hứng’ (cho đám người xem). Đàn ông (và cả phụ nữ) liếm chân
Marily, trố mắt nhìn lên váy của nàng, chỉ tay vào chiếc quần lót khổng
lồ rồi cười hô hố.”
Ở đây rõ ràng có chuyện rồi… Ở đảo Key West chẳng hạn, Johnson
thực hiện một tác phẩm điêu khắc từ bức The Dance của Matisse, trong
đó các nhân vật nữ trần truồng nắm tay thành vòng tròn nhảy múa. Tuy
nhiên, Johnson không chỉ tái tạo lại cảnh trong tranh mà còn thêm vào
một chút: một cậu bé, nằm ngả lưng ở ngay chính giữa, mắt nhìn mơ
màng vào chỗ đó của các cô gái đang vui đùa. Và tên tác phẩm? The
Daydream (Nằm mơ giữa ban ngày). Đến đây thì khỏi bàn, đích thị là
KITSCH!
The Daydream
Johnson là nghệ sĩ điêu khắc chuyên thực hiện tác phẩm công cộng rất
được ưa chuộng hiện nay. Nhưng tác phẩm của ông chẳng có gì là ghê
gớm cả. Nghệ sĩ từng làm tượng nụ hôn kinh điển thời thế chiến thứ hai
giữa chàng thủy thủ và nàng y tá, từng tái tạo lại bức Déjeuner Sur
l’Herbe của Edouard Manet bằng ngôn ngữ điêu khắc.
“Unconditional Surrender” (Đầu hàng vô điều kiện)
“Déjeuner déjà vu” (Bữa ăn “tiền định”?)
Forever Marilyn thay thế cho một tác phẩm đặt hàng cỡ lớn khác cũng
của Johnson được trưng bày ở Chicago – một cặp tượng khổng lồ tái
hiện hai nhân vật trong bức tranh kinh điển American Gothic của Grant
Wood.
Tượng dựa theo bức tranh nổi tiếng “American Gothic”
Báo Sun Times gọi tác phẩm “Marilyn” mới này là “còn hơn cả kitsch”.
Và thực sự là, với một thành phố từ lâu đã gắn liền với những tác phẩm
ngoài trời của Picasso, với Bean của Anish Kapoor- là một trong những
tác phẩm nghệ thuật công cộng thành công nhất của thập kỷ rồi – thật
khó để cãi rằng Forever Marilyn là một bước tiến.
“Bean” (Hạt đậu) của Anish Kapoor tại quảng trường Thiên niên kỷ -
Chicago
TỘI THỨ NHẤT: CHẲNG LIÊN QUAN GÌ ĐẾN CHICAGO CẢ
Trong khi tác phẩm dựa trên American Gothic trước đó của Johnson ít
ra cũng liên quan đến việc biểu tượng Hoa Kỳ của Wood có nằm trong
bộ sưu tập của Viện nghệ thuật Chicago, thì lần này cư dân của thành
phố đang giận sôi lên với chuyện The Seven-Year Itch là một phim
rất… New York. Trong cảnh đó, chính nắp ga của đường tàu điện
ngầm New York (/hay một đoàn tàu New York chạy qua?) đã khiến
váy của nàng bị tốc lên – một cảnh quá ư là New York đến từng chi tiết
nhỏ.
“Sao không làm từ phim The Dark Knight, hay The Fugitive hay Jake
and Elwood – hoặc nếu đã chơi kiểu cổ điển, thì tại sao không phải là
Cary Grant trong North by Northwest hay James Stewart trong Call
Northside 777”, nhà phê bình phim Richard Roeper của Sun Times càm
ràm. “Bất cứ cảnh đáng nhớ nào trong một bộ phim dòng pop culture
với một chút Chicago đều được mà. Marilyn từ The Seven-Year Itch
ngay trên đại lộ Michigan cũng có ý nghĩa nghệ thuật ngang với việc
dựng một bức tượng Ferris Bueller 8 mét đang trốn học đi chơi ở
Quảng trường Thời đại New York” (Bộ phim Ferris Bueller’s Day Off
kể chuyện một cậu học sinh trung học trốn học đi chơi, lấy bối cảnh ở
Chicago- ND). Rõ ràng, anh chàng này nói có lý.
Seward Johnson tại studio ở Hamilton Township của ông
TỘI THỨ HAI: GÂY LY HÔN
Hình ảnh gốc mặc dù rất có tính biểu tượng nhưng cũng khiến nhiều
người bực mình. Báo Chicago Tribune viết rằng khi quảng bá bộ phim
này lần đầu, 20th Century Fox Studios có treo một tấm áp phích dài
gần 16 mét cũng y cảnh Monroe bị tốc váy ngay trước mặt tiền nhà hát
Loew’s State Theatre – nhưng sau đó phải lấy xuống vì bị chê là quá
dâm dục.
Giới phê bình của phim này hồi đó có ai nói gì đáng nhớ? Joe
DiMaggio. Trong một bài báo mạt sát nảy lửa tác phẩm Forever
Marilyn trên tờ Wall Street Journal, Eric Felter kể lại chuyện chính
cảnh này dẫn đến vụ Monroe c ...