Marketing nông sản của các hộ nông dân nhỏ ở miền trung - cơ hội và thách thức

Trong khuôn khổ bài viết này chỉ một phần nhỏ thông tin của cuộc điều tra được sử dụng nhằm tìm hiểu mức độ tham gia thị trường nông sản cũng như các cơ hội và thách thức của các hộ nông dân nhỏ miền Trung trước thềm hội nhập. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Marketing nông sản của các hộ nông dân nhỏ ở miền trung - cơ hội và thách thức̣ ́ ̣ ̣ ̣TAPCHIKHOAHOC,ĐaihocHuê,Sô43,2007 ́ ́ MARKETINGNÔNGSẢNCỦACÁCHỘNÔNGDÂNNHỎ ỞMIỀNTRUNGCƠHỘIVÀTHÁCHTHỨC BùiThịTám TrườngĐạihọcKinhtế,ĐạihọcHuế 1.Đặtvấnđề Quahaithậpkỷ thựchiệnđổimới,nôngnghiệpViệtNamđãvàđangđạtnhữngthànhtựuvượtbậc.Tốcđộ tăngtrưởngGDPnôngnghiệphàngnămkhoảng4%năm,tỉlệhộnghèogiảmmộtcáchnhanhchóngvàđượcxemlàchưacótiềnlệ, từ 37,8%dânsố năm1998xuốngcòn19%năm2004(Báocáocậpnhậtđóinghèo,2006).Nôngsảnchiếmhơn50%thunhậpquốcdânvàkhoảng55%giátrị xuất khẩu.Trongnhữngnămgầnđây,hộinhậpthươngmạiquốctế đượcxemlàmột trongnhững ưutiênhàngđầutrongchínhsáchcủaViệtNamnhằmtạocơ hộimởrộngthịtrường,thúcđẩytiếntrìnhpháttriểnkinhtế. CáctỉnhmiềnTrungvớihầuhếtdânsố sống ở khuvựcnôngthôn,nông nghiệpđóngvaitròquantrọngtrongđáp ứngnhucầulươngthực,thựcphẩmcho hơn21triệungườivàviệclàmchohơn2/3dânsố miềnTrung.Tuynhiên,thực trạngpháttriểnsảnxuấtnônglâmngưnghiệpởmiềnTrungthờigianquacũngchothấynhiềuvấnđềcầnquantâm,trongđónhữnghạnchếvềtàinguyênđấtvànướcvàcácđiềukiệntiếpcậnthịtrườngđangđượcxemlànhữngtháchthứclớnđốivớipháttriểnnôngnghiệphànghóa ở miềnTrung.Vớimụcđíchkhảosátthị trườngnôngsảnmiềnTrungvàđánhgiánhucầuhỗ trợ pháttriển,trongkhuônkhổ xây dựngdự ánĐadạnghóanôngnghiệpgiaiđoạn2củaNgânhàngThế giới,mộtcuộcđiềutracáchộ nôngdânvàcácđốitượngthamgiathị trườngliênquanđược tiếnhànhtừ tháng47/2005tại5tỉnhmiềnTrunglàĐắcLắk,KonTum,GiaLai, ThừaThiênHuế vàQuảngBìnhvới300hộ nôngdânđượclựachọnđiềutrađại diệnchovùngđồngbằngvàmiềnnúi ở cáctỉnh.Trongkhuônkhổ bàiviếtnàychỉmộtphầnnhỏthôngtincủacuộcđiềutrađượcsửdụngnhằmtìmhiểumứcđộthamgiathịtrườngnôngsảncũngnhưcáccơhộivàtháchthứccủacáchộnôngdânnhỏmiềnTrungtrướcthềmhộinhập. 2.Mộtsốđặcđiểmcủacácđốitượngthamgiathịtrườngchủyếu 2.1Hộnôngdân:Dotínhđadạngcủađịahìnhvàđiềukiệnđấtđaicủamiền Trung,nênhệthốngcanhtáccủacáchộmiềnTrungrấtđadạngvàkhácnhaukhárõ 101rệtgiữacácvùng.Trêncơ sởphântíchsố liệuthứ cấpvềtìnhhìnhsảnxuấtmiền Trung,mộtsốsảnphẩmchủyếuđượclựachọn,trongđócácsảnphẩmđặctrưngnhấtlàlúagạo,càphê,hồtiêu,caosu,giacầm,trâubò,lợnvàdê,vàđiềutrađược tiếnhànhvới300hộnôngdân.Sốliệuởbảng1chothấyđộ tuổibìnhquânkhoảng47vàtrìnhđộ vănhóabìnhquânkhoảnglớp6,quimôđấtlà1,8hagồmkhoảng4thửa(kếtquảkiểmđịnhthốngkêcũngchothấycósựkhácbiệtcóýnghĩavớiđộtin cậy95%).Tuynhiênkếtquảđiềucũngchothấysốlaođộngbìnhquânhộ kháthấpvàkhôngcósựkhácbiệtlớngiữacácđịaphương,khoảng2,5laođộngtrênhộvàđa sốchủhộlànamgiới. Mộtđiềulýthúlà77%sốngườiđượchỏilàxãviêncủahợptácxã(HTX),trongđócó61%làthỏamãnvớihoạtđộnghiệntạicủaHTX,và68%trongsốngườihiệnchưalàxãviêncủaHTXcũngmongmuốnđượcgianhậpHTX.Đâythựcsựlà mộtdấuhiệukhảquanvềvaitròcủaHTXtrongđiềukiệnmới. 2.2.Cáctrunggianmarketingchính:Kếtquảđiểutrachothấy,cáctrunggianmarketingnhư thươnglái ở chợ,ngườibánbuôn,bánlẻ chothấyrằngđasố họ là ngườiđịaphươngvàhiểukhárõvềhoạtđộngsảnxuấtcũngnhưthịtrườngcủahộnôngdân,trongđó30%thươnglái ở cácchợ hiệncũngđanglàxãviênHTX.Cácthươngláithườngbuôn nhiềuloạinôngsảnnhư lúagạo,ngô,hồ tiêu....hơnlàchuyênvề mộtloạinàođó.Trongkhiđócórấtítngườibuônbánthựcphẩmsống(lợn,giacầm...)nhưnglạichuyênmônhóahơn.Khoảng90,7%giátrị thumuacủathươngláilàmuatrựctiếptừnônghộ vàchủ yếulàbánlạichonhữngngườibuôn bánkhác(66,7%số ngườiđượchỏi).Điềunàycónghĩalàcácthươngláicácchợchủyếuhoạtđộngnhưlànhữngngườithugomvàbánbuôn. Bảng1:Đặcđiểmcủacácnônghộtrongmẫuđiềutra Tổng Diệntích Sốvụ %chủ Trình diện đấtnông Số cóthể hộlà độvăn Tỉnh Tuổi tíchđất nghiệp thửa canh nam hóa (ha) (ha) tác/năm (lớp)GiaLai 2,1 1,73 3,2 1,9 80 44,5 5,8ĐắkLắc 1,6 2,23 4,9 2,0 100 49,4 5,8KonTum 1,8 2,72 4,1 1,7 90 46,9 7,0ThừaThiênHuế 1,8 0,84 3,2 1,7 90 47,9 5,9QuảngBình 1,9 1,22 3,9 1,9 80 48,6 6,8Bìnhquân 1,8 1,75 3,9 1,8 90 47,4 6,3 Nguồn:Sốliệuđiềutra,2005 102 2.3.Hợptácxã(HTX):HTXđóngvaitròquantrọngtronghoạtđộngsảnxuất vàtiêuthụ nôngsảncủahộ,mặcdùvaitròcủaHTXđãcónhiềuthayđổisauđổimớitrongnôngnghiệptừ 1988.QuimôHTXkhákhácnhautừ,19đến921thànhviên,trongđó60%HTXđượcthànhlậptronggiaiđoạn19972000.Nhiềuloạid ...