Thống kê tiền tệ theo tiêu chuẩn quốc tế và thực trạng thống kê tiền tệ tại Việt Nam

Đề tài này hệ thống hóa quy trình thống kê tiền tệ theo thông lệ quốc tế cũng như nội dung hệ thống thông tin thống kê tiền tệ theo tiêu chuẩn quốc tế. Đây đều là cơ sở quan trọng để hoàn thiện hoạt động thống kê tiền tệ của Việt Nam. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thống kê tiền tệ theo tiêu chuẩn quốc tế và thực trạng thống kê tiền tệ tại Việt Nam INTERNATIONAL CONFERENCE FOR YOUNG RESEARCHERS IN ECONOMICS & BUSINESS 2020 ICYREB 2020 THỐNG KÊ TIỀN TỆ THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ VÀ THỰC TRẠNG THỐNG KÊ TIỀN TỆ TẠI VIỆT NAM INTERNATIONAL MONETARY STATISTICS AND MONETARY STATISTICS IN VIETNAM ThS. Phạm Hồng Linh Học viện ngân hàng linhph@hvnh.edu.vn Tóm tắt Thống kê tiền tệ là phần đặc biệt quan trọng trong hệ thống thống kê kinh tế vĩ mô của một quốc gia. Lý do là chính sách tiền tệ hữu hiệu sẽ góp phần đáng kể trong điều hành kinh tế nhà nước, trong đó, thông tin thống kê tiền tệ đầy đủ, đáng tin cậy và kịp thời là điều kiện tiên quyết để đảm bảo một chính sách tiền tệ hữu hiệu. Tuy nhiên, hiện tại Thống kê tiền tệ của Việt Nam vẫn còn khoảng cách lớn so với thông lệ quốc tế chủ yếu xuất phát phần nhiều từ sự khác biệt về chuẩn mực kế toán trong ghi nhận và trình bày thông tin. Bài viết chủ yếu hệ thống hóa quy trình thống kê tiền tệ theo thông lệ quốc tế cũng như nội dung hệ thống thông tin thống kê tiền tệ theo tiêu chuẩn quốc tế. Đây đều là cơ sở quan trọng để hoàn thiện hoạt động thống kê tiền tệ của Việt Nam. Từ cơ sở là các tiêu chuẩn thống kê tiền tệ quốc tế, bài viết thực hiện một số so sánh và đánh giá đối với hoạt động thống kê tiền tệ tại Việt Nam. Từ khóa: Thống kê tiền tệ, Bảng cân đối ngành, Bảng cân đối tiền tệ. Abstract Monetary statistics are a prominent and somewhat special part of the macroeconomic statistical system of a country. This comes from the fact that an effective monetary policy will significantly contribute to operating the national economy, in which, adequate, reliable and ti- mely monetary statistical information is a prerequisite to ensure guarantee an effective monetary policy. However, at present, the Monetary Statistics of Vietnam still has a significant gap com- pared to the international monetary statistical information system as the result of the difference in accounting standards in recording and presenting information. The paper mainly systematizes the process of monetary statistics according to international practices as well as the monetary statistical information system according to international standards. These are all important bases for improving the monetary statistics of Vietnam. Basing on the international monetary statistics standards, the paper made some comparisons and assessments to the monetary stati- stics of Vietnam. Keywords: Monetary statistics, Sectoral balance sheet, Analytical surveys. 1. Sự cần thiết phải thực hiện thống kê tiền tệ Để điều hành chính sách tiền tệ hiệu lực và hỗ trợ tích cực vào phát triển kinh tế quốc gia, 1210 INTERNATIONAL CONFERENCE FOR YOUNG RESEARCHERS IN ECONOMICS & BUSINESS 2020 ICYREB 2020 thông tin về các đại lượng tiền tệ đầy đủ, đáng tin cậy và kịp thời là vô cùng quan trọng. Điều đó chỉ có được khi công tác thống kê tiền tệ được thực hiện một cách minh bạch, thông suốt và thống nhất theo một hệ thống chuẩn mực được chấp nhận chung. Mặc dù vậy, cho tới tận thời điểm này, thông tin thống kê tiền tệ của Việt Nam còn có nhiều khoảng cách so với thông lệ quốc tế. Sự khác biệt này xuất phát chủ yếu từ sự khác biệt về chuẩn mực kế toán, dẫn tới sai lệch thông tin thống kê, từ đó, ảnh hưởng đến chất lượng thông tin về các chỉ tiêu vĩ mô liên quan đến lĩnh vực tiền tệ và hoạt động ngân hàng. Các sai lệch trong thông tin thống kê tiền tệ này sẽ ảnh hưởng đến các quyết định điểu hành chính sách tiền tệ nói riêng và quản lý kinh tế vĩ mô nói chung. Do vậy, chuẩn hoá thông tin thống kê tiền tệ là đòi hỏi bức thiết trong giai đoạn hiện nay. Bài viết lược khảo các khái niệm và một số yêu cầu thống kê tiền tệ theo tiêu chuẩn quốc tế, phân tích thực trạng thống kê tiền tệ tại Việt Nam, từ đó, chỉ ra nguyên nhân và hướng khắc phục các khác biệt trong thống kê tiền tệ của Việt Nam so với các tiêu chuẩn quốc tế. 2. Khái niệm thống kê tiền tệ Thống kê tiền tệ (TKTT) có thể được hiểu là hoạt động nghiên cứu, thiết lập cách thức trình bày các số liệu thống kê tiền tệ theo một khuôn mẫu báo cáo thống kê riêng có trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng. Thống kê tiền tệ nhằm phục vụ việc phân tích, đánh giá diễn biến hoạt động tiền tệ, làm cơ sở cho việc xây dựng và điều hành chính sách tiền tệ quốc gia, là căn cứ để xây dựng các chính sách kinh tế trong từng thời kỳ. Thống kê tiền tệ là một phần nổi bật và một phần đặc biệt của hệ thống thống kê kinh tế vĩ mô của một quốc gia. So với các loại thống kê kinh tế vĩ mô khác, cụ thể là tài khoản quốc gia (VD: tăng trưởng GDP, cán cân cung cầu…), thống kê khu vực bên ngoài (VD: cán cân thanh toán, vị thế đầu tư quốc tế…) và thống kê tài chính chính phủ, hầu hết các quốc gia thu thập, tổng hợp và công bố số liệu thống kê tiền tệ thường xuyên và kịp thời hơn. Điều này được hỗ trợ bởi luật pháp và các quy định, xuất phát từ nhu cầu của các nhà hoạch định chính sách và người tham gia thị trường, và cũng do tính sẵn có và thường xuyên của nguồn dữ liệu chi tiết đầu vào cho thống kê tiền tệ. Hầu hết các quốc gia thực hiện tổng hợp số liệu của các tổ chức nhận tiền gửi hàng tháng và phân tích nó trong vòng một hoặc hai tháng sau khi kết thúc thời gian tham chiếu. 3. Hệ thống thông tin thống kê tiền tệ theo tiêu chuẩn quốc tế Để thống nhất trong báo cáo số liệu, nhiều quốc gia đã họp bàn và đưa ra Hệ thống tài khoản quốc gia (System of National Accounts-SNA). SNA là một hệ thống tài khoản quốc gia theo tiêu chuẩn quốc tế được công bố lần đầu tiên vào năm 1 ...