Marketing xã hội ở Việt Nam?

Lại một điều có thể làm nhiều người ngạc nhiên, đó là Việt Nam đã sử dụng công cụ marketing xã hội để giải quyết thành công nhiều vấn đề
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Marketing xã hội ở Việt Nam? Marketing xã hội ởViệt Nam?Lại một điều có thể làm nhiều người ngạc nhiên, đó là Việt Namđã sử dụng công cụ marketing xã hội để giải quyết thành côngnhiều vấn đề. Ngoài ra, theo các chuyên gia, làm marketing xãhội ở Việt Nam không phải quá khó, ngay cả so với các nướcphương Tây, nơi marketing xã hội đã phát triển từ lâu. Nhữngchương trình marketing xã hội lớn ở Việt Nam có thể kể đếnchiến dịch tuyên truyền toàn dân đi bầu cử, đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông. Riêng với chiến dịchmũ bảo hiểm, công tác truyền thông rất được chú trọng. Cácngành liên quan (công an, báo chí, giáo dục…) đã được tuyêntruyền trước tới cả năm trời một cách đồng bộ.Các chuyên gia quốc tế đánh giá cao chương trình marketing xãhội này, nhất là khi so sánh với nước láng giềng Campuchia: Mặcdù Campuchia cũng thực hiện các biện pháp tương tự, nhưng chỉvài ngày là mọi chuyện lại đâu vào đấy, người dân không thay đổihành vi. Còn nhiều chương trình marketing xã hội khác cũng đểlại dấu ấn, như tuyên truyền phân loại rác (dự án 3R-HN), ănthực phẩm chín để chống cúm gia cầm…Làm marketing xã hội thời nayTuy nhiên, cũng cần nói rõ, thành công nghĩa là chỉ xét về mặthiệu quả của chương trình, chứ không xét các yếu tố như tínhchuyên nghiệp, sáng tạo trong cách thể hiện. Chính vì lẽ đó, ngaycả việc kẻ chữ lên tường Mỗi gia đình chỉ có từ 1 đến 2 con ởcác vùng nông thôn, miền núi cũng là một phương phápmarketing xã hội hiệu quả. Vấn đề là xác định cách làm phù hợpvới từng nhóm đối tượng. Chẳng hạn, với người dân nông thôn,thì sử dụng loa phóng thanh, kẻ biển kẻ chữ là cách làmmarketing xã hội tốt. Với người ở các đô thị hiện đại, thì có lẽ tờrơi, ấn phẩm in ấn đẹp mắt và phát tận tay theo kiểu marketingtrực tiếp (direct marketing) mới phù hợp. Dĩ nhiên, thời nay, dodân trí ngày một cao, truyền thông trong marketing xã hội ngoàiviệc đảm bảo tính hiệu quả, dễ hiểu, còn phải sáng tạo, gây đượcấn tượng với người dân. Một trong những xu hướng nổi lên làtruyền thông thân thiện, tức là hướng tới những điều tốt đẹp, khơigợi những tình cảm tốt đẹp ở con người, thay vì tạo cảm giáccấm đoán (cấm đổ rác), hay cưỡng chế (bắt buộc đội mũ bảohiểm) hay hù dọa (hình vẽ thần chết áo đen cầm lưỡi hái hayhình nắm đấm giã xuống đầu con nghiện và gái mại dâm)…Ông Lại Tiến Mạnh, chuyên gia marketing, nhận định: Thời hiệnđại, người làm marketing xã hội phải biết tạo sự thân thiện với đốitượng mà chiến dịch marketing xã hội hướng vào. Tốt nhất làtruyền tải thông điệp theo một cách nào đó vui nhộn, hài hước,như qua bài hát Hãy phân loại rác vì rác là tài nguyên quý giáchẳng hạn. Kiểu tuyên truyền hù dọa hoặc cưỡng ép giờ đây vừacổ lỗ vừa không hiệu quả, thậm chí phản cảm. Lâu nay, do mộtsố nguyên nhân (dân trí thấp, kinh phí hạn hẹp, nhân sự thiếu vàyếu…), cách làm marketing xã hội ở Việt Nam chưa có nhiều đổimới, nhất là những chương trình do các cơ quan chính phủ thựchiện bằng nguồn vốn ngân sách và không có sự tham gia củagiới chuyên nghiệp. Tuy nhiên, điều đó không phải trở lực lớn đốivới marketing xã hội ở Việt Nam. Vấn đề chỉ nằm ở chỗmarketing xã hội chưa được quan tâm đúng mức mà thôi - ôngMạnh cho biết.Tập hợp lực lượngAi cũng thấy rằng Việt Nam đang có quá nhiều vấn đề xã hội cầnxử lý, từ việc tỷ lệ tai nạn giao thông thuộc hàng cao nhất thếgiới, đến việc Việt Nam là một trong những quốc gia đứng đầu vềsố lượng các ca nạo phá thai, hay vấn nạn lây lan HIV/AIDS quacon đường tình dục đồng giới, bùng nổ cách mạng tình dục ởlứa tuổi thanh thiếu niên…Bên cạnh đó là vô số vấn đề mà ViệtNam phải tự giải quyết chứ không thể trông chờ một tổ chứcnước ngoài nào, đơn cử như những chuyện liên quan tới hành vithiếu văn minh của người Việt xấu xí: chen hàng, nói tục chửibậy, phóng uế ngoài đường, chặt chém khách du lịch nước ngoàiv.v.Câu hỏi đặt ra là chúng ta phải bắt đầu từ đâu? Ai, hoặc tổchức nào, có thể đứng ra thiết kế các chương trình marketing xãhội?Câu trả lời liên quan đến sự phát triển của xã hội dân sự, đến sựnăng động của các cơ quan chính phủ, và cả sự chủ động củamỗi cá nhân nữa. Đã hàng chục năm trong quá khứ, phần lớncác chiến dịch marketing xã hội ở Việt Nam đều do chính phủkhởi xướng và đầu tư ngân sách thực hiện. Đến thời mở cửa, cóthêm sự góp mặt của các tổ chức phi chính phủ. Ngày nay, vớisự phát triển của truyền thông, của CNTT và mạng Internet, việcmột hoặc một vài cá nhân đứng ra vận động một phong trào thayđổi hành vi của người dân không còn là bất khả thi. Bức xúctrước nạn chặt chém khách du lịch ngoại quốc, anh Trần Minh,một hướng dẫn viên du lịch trẻ ở Hà Nội, tuyên bố: Giải pháp lýtưởng là Tổng cục Du lịch đứng ra xử lý chuyện này, hoặc độclập, hoặc kết hợp cùng một tổ chức nào đó. Còn nếu không thì tôiđang nghĩ đến chuyện tập hợp một nhóm bạn, bắt đầu thử lobby(vận động hành lang) với các cơ quan liên quan xem sao. Tấtnhiên sẽ rất khó khăn vì thay đổi nhận thức của con người đâuphải chuyện đơn giản. Nhưng tôi hy vọng một khi phong trào mởrộng và có sự hỗ trợ của các phương tiện thông tin đại chúng,chúng ta có thể làm được điều gì đó.Dễ thuyết phục, dễ thành côngMột cách lạc quan, có thể nói rằng làm marketing xã hội ở ViệtNam không quá khó. Bởi lẽ, các chiến dịch marketing xã hội củachúng ta đều nhằm vào những mục tiêu rất cụ thể, cơ bản, ví dụkhuyến cáo người dân rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn, nênăn chín uống sôi để tránh dịch bệnh, tiêm chủng cho trẻ để ngừacác bệnh nguy hiểm… Đó vốn là những điều rất dễ thuyết phục.Nói cách khác, các vấn đề xã hội mà Việt Nam đang đối mặt đaphần không phải vấn đề gây tranh cãi. Chúng là những chuyệnluôn có trong một xã hội đang phát triển. Chúng ta may mắnkhông phải đương đầu với những vấn đề nghiêm trọng như nạnphân biệt chủng tộc, tôn giáo, phân chia đẳng cấp xã hội, xungđột giữa các dân tộc…Giới trẻ Việt Nam từng ...