Mimosa pigra L một lòai cỏ nguy hiểm xâm lấn đến hệ sinh thái nông nghiệp tại Việt Nam

Mimosa pigra (mai dương) đã được báo cáo xuất hiện lần đầu tiên tại huyện Mộc Hoá, tỉnh Long An, Việt Nam vào năm 1979. Kể từ đó, nó tiếp tục sinh sản, phát tán và lan truyền đến nhiều vùng khác nhau trong cả nước.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mimosa pigra L một lòai cỏ nguy hiểm xâm lấn đến hệ sinh thái nông nghiệp tại Việt Nam Mimosa pigra L. –một lòai cỏ nguy hiểm xâm lấn đến hệ sinh thái nông nghiệp tại Việt Nam Dương Văn Chín Viện lúa đồng bằng sông Cửu long Cờ Đỏ- Cần Thơ- Việt Nam TÓM TẮTMimosa pigra (mai dương) đã được báo cáo xuất hiện lần đầu tiên tại huyện Mộc Hoá, tỉnh Long An, ViệtNam vào năm 1979. Kể từ đó, nó tiếp tục sinh sản, phát tán và lan truyền đến nhiều vùng khác nhau trong cảnước. Mimosa pigara là một kẻ xâm lấn hung hãn ở những nơi mà con người mất cảnh giác như ven lềđường, các con đê, bờ ruộng, kênh mương dẫn thóat thủy và đất hoang hoá. Chúng xâm lấn mạnh mẽ dọctheo bờ sông, chung quanh các hồ đập trữ nước, khu bảo tồn hoặc vườn quốc gia ngập nước. Trong một sốtrường hợp, loài cỏ nguy hiểm này được báo cáo là đã xâm lấn đất nông nghiệp. Có rất nhiều nổ lực đượctiến hành để kiểm soát Mimosa pigra nhưng cho đến nay hiệu quả còn rất hạn chế. Sự nổ lực mạnh mẽ đểchặn đứng sự xâm lấn của loài cỏ nguy hiểm này là cần thiết trong tương lai.Từ khóa: Mimosa pigra, invasive weed, wet land, Tram Chim National Park.I) ĐẶT VẤN ĐỀ Việt Nam thuộc vùng Đông Nam Á. Nước ta có biên giới chung với Trung quốc ở phía Bắc, Lào vàCambodia ở phía Tây. Phía Đông và Nam là Thái Bình Dương. Khí hậu thống trị bởi hai mùa, mùa mưa từtháng 6 đến tháng 11 và mùa nắng từ tháng 12 đến tháng 5. Mùa đông ở miền Bắc lạnh trong khi ở miềnNam thì ấm quanh năm. Vĩ độ và độ cao địa hình ảnh hưởng đến qui luật khí hậu từng vùng. Diện tích lãnhthổ Việt nam là 320.000 km2 và bờ biển dài 3.260 km. Ba phần tư lãnh thổ là đồi nuí có độ cao biến thiên từ100 đến 3.400 m, trong khi hai vùng bằng phẳng bao gồm lưu vực sông Hồng ở miền Bắc và lưu vực sôngCửu long ở miền Nam. Vùng đất thấp rất phì nhiêu và mật độ dân số cao và phần lớn các họat động nôngnghiệp và công nghiệp được tập trung tại đây. Việt Nam có kiểu khí hậu nhiệt đới gío mùa, mặc dù có nhữngsự biến động thời tiết theo vùng do đất nước quá dài và cao trình biến động lớn. Nhiệt độ trung bình hàngnăm biến thiên từ 18oC đến 29 oC, trong khi nhiệt độ trung bình của những tháng lạnh nhất vùng miền nuíphía Bắc biến thiên từ 13 đến 20 oC trong khi ở vùng nhiệt đới phía Nam là từ 20 đến 28oC. Tại phần lớn các vùng đất của nước ta, vũ lượng trung bình hàng năm biến thiên từ 1.400 mm đến2.400 mm, nhưng cũng có thể cao đến 5.000 mm hoặc thấp xuống 600mm ở một số vùng. Vũ lượng phânphối không đồng đều trong năm, với khoảng 80-90% tập trung trong mùa mưa, gây ra lụt lội và thường kèmtheo lỡ đất. Tổng số ngày có mưa trong năm cũng biến động giữa vùng này và vùng khác và biến thiên vàokhoảng 60 đến 200 ngày (Chaudhry và Ruysschaert, 2008) Việt Nam có một hệ thống sông ngòi dày đặc với 9 lưu vực lớn bao gồm: Hồng- Thái Bình (92.246km trong phần lãnh thổ của Việt Nam), Cửu Long (70.520 km2), Đồng Nai (36.261 km2), Đà (25.500 km2), 2Cả (21.230 km2), Mã-Chu (17.600 km2), Ba(13.800 km2), Kỳ Cùng- Bằng Giang (11.200 km2), Thu Bồn(10,350 km2) và những lưu vực nhỏ khác. Khởi nguyên từ cao nguyên Tây Tạng ở Trung Quốc, sông MêKong có chiều dài 4.800 km và chảy qua 6 quốc gia bao gồm: Trung Quốc, Miến Điện, Lào, Thái Lan,Cambodia và Việt Nam trước khi chảy ra Thái Bình Dương. Tổng cộng lưu vực là 795.000 km2. Hồ lớnTonle Sap ở Cambodia là hồ nước ngọt lớn nhất Đông Nam Á. Hồ trữ nước vào mùa mưa và phóng thíchdần dần xuống hạ nguồn vào mùa nắng. Sự xâm nhiễm Mimosa pigra chung quanh biển Hồ, vùng đầm lầydọc sông Mê Kong và vùng đồng bằng ngập lụt của nó là rất nghiêm trọng (Chin Samouth, 2002). Hạt củamai dương di chuyển theo nước sông xuống vùng hạ nguồn ở Việt nam Trong khỏang thời gian từ 17.000 đến 7.000 năm trước công nguyên, mực nước biển dâng cao 9mmmỗi năm và tổng cộng là 90 m. Một số cộng đồng xã hội bị ảnh hưởng trong đó có vùng Đông Nam Á, nơimà có khoảng 50% diện tích đất đai bị ngập chìm (Đáp, 1999). Việt Nam là một trong năm nước trên thếgiới chịu ảnh hưởng tệ hại bởi hiện tượng trái đất ấm dần gây nước biển dâng cao. Ở viễn cảnh nước biểndâng cao thêm 1 m, sẽ có 40.000 km2 đất đai sẽ bị ngập chìm trong nước chủ yếu là ở đồng bằng sông Cửulong. Hơn mười ngàn năm trước, vùng đất này đã bị ngập chìm. Trong tương lai, một phần lãnh thổ Việtnam với hệ thống sông ngòi dày đặc sẽ lại ngập chìm trong nước do biến đổi khí hậu toàn cầu. Điều này sẽhình thành ra những vùng đất ngập nước rộng lớn phù hợp cho sự sinh trưởng và lây lan của loài cỏ rất nguyhiểm – Mimosa pigra.II) SINH HỌC CỦA CÂY Mimosa pigra 1) Mô tả Khi trưởng thành, Mimosa pigra là cây thẳng đứng, dạng bụi có nhiều nhánh, chiều cao khoảng 3-6m. Thân màu xanh lúc còn nhỏ và dần trở nên thân gỗ với độ dài đến 3 m ...