Minh bạch trong quản lý ngân sách tại các nước và Việt Nam

Chỉ số cạnh tranh và hiệu quả hành chính công (PAPI) cấp tỉnh công bố trong thời gian gần đây cho thấy, việc tiếp cận, nhận biết các vấn đề ngân sách ở cấp địa phương còn yếu, mức độ minh bạch của ngân sách xã còn thấp. Bài viết đề xuất giải pháp góp phần tăng cường minh bạch trong quản lý ngân sách nhà nước.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Minh bạch trong quản lý ngân sách tại các nước và Việt Nam NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI MINH BẠCH TRONG QUẢN LÝ NGÂN SÁCH TẠI CÁC NƯỚC VÀ VIỆT NAM NGUYỄN THỊ THU, VŨ THỊ TÂM Chỉ số cạnh tranh và hiệu quả hành chính công (PAPI) cấp tỉnh công bố trong thời gian gần đây cho thấy, việc tiếp cận, nhận biết các vấn đề ngân sách ở cấp địa phương còn yếu, mức độ minh bạch của ngân sách xã còn thấp. Thực trạng này có một phần nguyên nhân là do các quy định về minh bạch ngân sách chưa được hướng dẫn đầy đủ; còn thiếu các sáng kiến, các cơ chế nhằm thúc đẩy quá trình minh bạch ngân sách. Khảo sát quy định về minh bạch ngân sách trong các đạo luật của các nước; nhận diện những tồn tại, hạn chế trong triển khai quy định về minh bạch ngân sách nhà nước ở Việt Nam, bài viết đề xuất giải pháp góp phần tăng cường minh bạch trong quản lý ngân sách nhà nước. Từ khóa: Ngân sách nhà nước, công khai, minh bạch, giám sát, trách nhiệm giải trình, hiệu quả quản lý ngân sách bạch nghĩa là trong sáng, rõ ràng, theo đó, minh bạch TRANSPARENCY IN STATE BUDGET MANAGEMENT ngân sách không những phải công khai, mà còn phải OF COUNTRIES AND ISSUES FOR VIETNAM là rõ ràng, không khuất tất, không rắc rối, giúp cho Nguyen Thi Thu, Vu Thi Tam các bên quan tâm tới ngân sách đều có thể hiểu được. The recent published provincial public Thực tế, minh bạch ngân sách có ý nghĩa rộng hơn administration performance index (PAPI) công khai, vì những thông tin được công khai phải showed that the accessing and recognizing đáp ứng những yêu cầu khác để đảm bảo sự minh state budget issues at provincial level were bạch như: Thông tin phải dễ hiểu, dễ tiếp cận, cung low. This practice is partly caused by the cấp kịp thời và dễ dàng sử dụng cho công chúng. lack of regulations on budget transparency; Khảo cứu quy định về minh bạch ngân sách trong initiatives and mechanism to promote the các đạo luật của các nước cho thấy, tính minh bạch budget transparency. By conducting survey on còn được thể hiện trong các nguyên tắc quản lý nhà regulations regarding budget transparency in nước, các quy định chính sách đã được chuẩn hóa, laws and acts from countries; recognizing the gắn với chu trình quản lý ngân sách, cũng như gắn limitations and backwards in implementing với vai trò, trách nhiệm của các bên liên quan, trong regulations on budget transparency in Vietnam, đó có vai trò của xã hội dân sự và của người dân. the paper recommends solutions to improve Phân tích các nguyên tắc và mệnh đề thúc đẩy thực hành minh bạch trong pháp luật về ngân sách Keywords: State budget, publicity, transparency, supervision, tại các nước cho thấy, nhiều quốc gia đưa ra yêu accountability, state budget management performance cầu rõ ràng về các thông tin, tài liệu phải công khai, phương thức và thời điểm công khai và các quy định về minh bạch gắn với quy trình ngân sách. Một số Ngày nhận bài: 9/1/2020 luật đưa ra quy định: Để hạn chế sự lạm quyền của Ngày hoàn thiện biên tập: 31/1/2020 các cơ quan có thẩm quyền và các cơ chế để người Ngày duyệt đăng: 7/2/2020 dân có thể yêu cầu được tiếp cận thông tin ngân sách từ các cơ quan Chính phủ. Chẳng hạn như: Đạo luật về công khai các hoạt động Chính phủ của Phần Lan Về minh bạch trong quản lý ngân sách cho phép người dân có quyền tham dự các phiên họp tại các nước và Việt Nam toàn thể của Nghị viện, cũng như các cuộc họp của Theo Ủy ban châu Âu, minh bạch ngân sách là Hội đồng địa phương bàn về các vấn đề ngân sách. việc công khai đầy đủ thông tin tài khóa liên quan Luật Ngân sách của Croatia, Ecuador và kịp thời và có hệ thống. Theo Từ điển tiếng Việt, minh Honduras cũng nhấn mạnh quyền của người dân 44 TÀI CHÍNH - Tháng 02/2020 trong việc kiến nghị và tiếp cận thông tin về ngân nhằm tăng tính minh bạch ngân sách. Đặc biệt, đối sách và nhiệm vụ của Chính phủ trong việc xây với quy trình ngân sách ở địa phương còn thiếu cơ dựng các cơ chế tham gia. Bộ luật về ổn định tài chế để các chuyên gia, các cơ quan, tổ chức dựa vào khóa của Anh nhấn mạnh, nhiệm vụ của Chính phủ cộng đồng tham gia thảo luật, góp ý trong quy trình trong việc phát hành và phổ biến rộng rãi các thông ra quyết định ngân sách. tin liên quan đến ngân sách để người dân có thể biết Thứ hai, thực tế hiện nay, các quy định về minh và nghiên cứu triển khai. ...