Mô hình đô thị nén bền vững và thách thức trong phát triển nhà cao tầng tại Việt Nam

Bài viết trình bày đô thị bền vững, nhà cao tầng là đại diện biểu trưng của mô hình đô thị nén, mối quan hệ giữa nhà cao tầng và mô hình đô thị nén bền vững; những thách thức trong phát triển mô hình đô thị nén bền vững và nhà cao tầng ở Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mô hình đô thị nén bền vững và thách thức trong phát triển nhà cao tầng tại Việt Nam DIEÃN ÑAØN Moâ hình ñoâ thò neùn beàn vöõng VAØ THAÙCH THÖÙC TRONG PHAÙT TRIEÅN NHAØ CAO TAÀNG TAÏI VIEÄT NAM PGS.TS.KTS. HOAØNG MAÏNH NGUYEÂN Vieän Ñoâ thò xanh Vieät Nam Ñ oâ thò neùn coøn coù teân goïi khaùc laø moâ hình ñoâ thò taäp trung hay ñoâ thò maät ñoä xaây döïng cao… laø moät trong nhöõng hình thaùi ñoâ thò söû duïng hieäu quaû naêng löôïng, giaûm khoaûng caùch ñi laïi vaø phaùt huy caùc phöông tieän giao thoâng coâng coäng... Hình maãu lyù töôûng cuûa ñoâ thò neùn chính laø caùc toøa nhaø cao taàng ña chöùc naêng. Taïi Vieät Nam, xu höôùng nhaø cao taàng ñaõ nhanh choùng hieän dieän nhö moät söï taát yeáu cuûa quaù trình ñoâ thò hoùa vaø phaùt trieån hoäi nhaäp vôùi toaøn caàu. Xu höôùng naøy ñaõ giuùp haøng trieäu ngöôøi daân ôû caùc ñoâ thò lôùn Vieät Nam chaïm ñeán gaàn hôn vôùi giaác mô coù moät toå aám cuûa rieâng mình. Theá nhöng, beân caïnh nhöõng öu ñieåm, nhaø cao taàng ñang bò nhìn nhaän nhö nguyeân nhaân gaây ra nhieàu vaán ñeà ñoâ thò nhö laø: phaù vôõ quy hoaïch, boùp ngheït giao thoâng, chaát taûi leân haï taàng ñoâ thò... Vaø ñeå giaûi quyeát moïi vaán ñeà töø taéc ngheõn, keït xe, uùng ngaäp, gia taêng maät ñoä daân soá... ngöôøi ta nghó ñeán phöông aùn caám xaây nhaø cao taàng. Noãi oan nhaø cao taàng laø hieåm hoïa ñe doïa ñoâ thò caàn ñöôïc hieåu nhö theá naøo? Hay nhaø cao taàng coù vai troø nhö theá naøo trong phaùt trieån ñoâ thò beàn vöõng? Ñoâ thò neùn beàn vöõng Trong nhieàu lyù thuyeát ñoâ thò ñaõ ñeà caäp ñeán moái quan heä giöõa phaùt trieån beàn vöõng khoâng gian ñoâ thò vôùi loaïi hình toå chöùc moâ hình ñoâ thò. Daïng naøo trong hai moâ hình ñoâ thò taäp trung (neùn) vaø phi taäp trung (phaân taùn) seõ ñaùp öùng toát nhaát cho söï phaùt trieån beàn vöõng. 60 SË 94 . 2018 ≥ ki’n Chuy™n gia & Nhµ qu∂n l˝ Ñoâ thò neùn vôùi maät ñoä xaây döïng, heä soá söû duïng ñaát cao, khoaûng caùch ñi laïi ngaén, heä thoáng giao thoâng coâng coäng hieäu quaû… Vì vaäy, ñoâ thò neùn laø phöông aùn toái öu trong vieäc giaûm dieän tích ñaát söû duïng, phaùt trieån coâng naêng theo chieàu cao, ñöa nhieàu hoaït ñoäng tích hôïp trong moät coâng trình ña chöùc naêng. Theo toång keát, phöông phaùp quy hoaïch ñoâ thò theo chieàu doïc laø moät trong nhöõng hình thaùi ñoâ thò hieäu quaû naêng löôïng nhaát treân theá giôùi. Coù theå thaáy nhöõng lôïi ích cuûa ñoâ thò neùn ñoái vôùi vaán ñeà kinh teá, moâi tröôøng vaø xaõ hoäi - ba yeáu toá cuûa moät hình thaùi ñoâ thò beàn vöõng. Maët khaùc, so vôùi caáu truùc daøn traûi, roõ raøng ñoái vôùi ñoâ thò neùn, doàn daân treân moät dieän tích ñaát nhoû, neáu toå chöùc dòch vuï ñoâ thò taïi choã toát thì khoaûng caùch ñi laïi cuõng nhö nhu caàu ñi laïi haøng ngaøy cuûa ngöôøi daân Hình 1: Moâ hình ñoâ thò neùn – NewYork – Hoa Kyø (Nguoàn Internet) ít hôn, heä soá söû duïng ñaát coù theå gaáp 5 laàn. Neáu boá trí heä thoáng haï taàng ñoàng boä trong moät khu vöïc nhoû phuïc vuï ñöôïc nhieàu ngöôøi cuõng Theo doøng lòch söû, coù nhieàu yù kieán khaùc nhau veà lyù do ra ñôøi cuûa caùc laøm taêng hieäu quaû ñaàu tö cho haï taàng ñoâ thò. Chính vì vaäy, trong thôøi toøa nhaø cao taàng. Theá heä ñaàu tieân cuûa nhaø cao taàng chính laø söï khan gian qua xu höôùng chung cuûa theá giôùi laø phaùt trieån ñoâ thò neùn vôùi caùc hieám ñaát vaø giaûm chi phí ñaát xaây döïng1. Moät soá phaàn ñoâ thò cao taàng toøa nhaø choïc trôøi, giao thoâng coâng coäng, ñöôøng cao toác vaø ñi boä. Phaûi ñöôïc xaây döïng, söï haáp daãn cuûa kieán truùc cao taàng khieán hình thaønh chaêng cuõng ñaõ ñeán luùc caùc ñoâ thò lôùn cuûa Vieät Nam löïa choïn moâ hình traøo löu xaây döïng coâng trình cao taàng taïi khu vöïc ñoù. ñoâ thò neùn vôùi caùch xaây döïng moâ hình ñoàng boä beàn vöõng. Tröôùc theá kyû 20, lyù do chính cuûa caùc toøa nhaø cao taàng chính laø theå Nhaø cao taàng laø ñaïi dieän vaø bieåu tröng cuûa moâ hình hieän söùc maïnh kinh teá vaø quyeàn löïc. Sang ñeán theá kyû 20, cuøng vôùi söï ñoâ thò neùn phaùt trieån cuûa caùc lyù thuyeát ñoâ thò, nhieàu quan ñieåm veà nhaø cao taàng Trong caùc ñoâ thò hieän ñaïi theo moâ hình neùn khoâng theå thieáu hình ñöôïc ñaët ra. Coù yù töôûng cho raèng nhaø cao taàng coù theå laø coâng cuï ñeå aûnh cuûa caùc toøa nhaø cao taàng. Coù theå noùi caùc toøa nhaø cao taàng taùi toå chöùc laïi söû duïng ñaát ñoâ thò vaø coù theå laø thaønh toá quan troïng ñeå vaø ñoâ thò neùn coù moái quan heä maät thieát vôùi nhau. Nhieàu ngöôøi cho taïo neân nhöõng ñoâ thò lyù töôûng. Le Corbusier trong traøo löu kieán truùc raèng nhaø cao taàng coù taùc ñoäng tích cöïc veà moâi tröôøng ñoâ thò nhö hieän ñaïi (Modern Moverment) ñaõ ñöa ra quan ñieåm veà ñoâ thò theo laø taêng hieäu quaû söû duïng ñaát, giaûm löu löôïng giao thoâng vaø löôïng chieàu ñöùng (vertical city), nôi maø caûnh quan ñoâ thò vôùi caùc toøa nhaø khí thaûi carbon dioxide... Nhöng thöïc söï coù phaûi vaäy khoâng? Laøm cao taàng seõ giaûi phoùng con ngöôøi khoûi nhöõn ...