Mô hình trường đại học trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0

Nghiên cứa tìm hiểu rõ được bản chất và đặc trưng của giáo dục trong kỷ nguyên 4.0 sẽ là cơ sở để chúng tôi phác thảo được mô hình trường đại học Việt Nam trong bối cảnh cuộc CMCN 4.0. Việc phân tích đặc trưng của 4 thành tố: đào tạo, học tập, dịch vụ, quản trị đại học sẽ làm rõ hơn mô hình giáo dục đại học của thời kỳ này. Mời các bạn tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mô hình trường đại học trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 MÔ HÌNH TRƯỜNG ĐẠI HỌC TRONG BỐI CẢNH CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0 Hoàng Minh Sơn1 Bùi Thị Thúy Hằng2 Nguyễn Thị Hương Giang3 Tóm tắt: Những thay đổi như vũ bão được tạo ra từ cuộc CMCN lần thứ 4 chắc hẳn sẽ có những tác động không nhỏ đối với nền giáo dục nói chung và giáo dục đại học nói riêng. Các tác động sẽ được xem xét trên 3 khía cạnh: nội dung, yếu tố sư phạm và quản lý giáo dục. Tìm hiểu rõ được bản chất và đặc trưng của giáo dục trong kỷ nguyên 4.0 sẽ là cơ sở để chúng tôi phác thảo được mô hình trường đại học Việt Nam trong bối cảnh cuộc CMCN 4.0. Việc phân tích đặc trưng của 4 thành tố: đào tạo, học tập, dịch vụ, quản trị đại học sẽ làm rõ hơn mô hình giáo dục đại học của thời kỳ này. Từ khóa: Cách mạng công nghiệp lần thứ 4, mô hình trường đại học, bối cảnh hội nhập và đổi mới, trường đại học 4.0. Cuộc cách mạng công nghiệp (CMCN) lần thứ 4 (Fourth Industrial Revolution, 4IR) được công bố công khai tại diễn đàn kinh tế thế giới (World Economic Forum) năm 2016 tại Davos. Giai đoạn mới của lịch sử này sẽ hứa hẹn “những thay đổi căn bản về cách chúng ta sống, làm việc và liên hệ với nhau” [1]. Nó đã tạo ra một động lực mới cho sự chuyển biến về giáo dục. Trong những năm gần đây, các chuyên gia về giáo dục đã nhận ra tác động sâu sắc của vô số những đổi mới về công nghệ trong lĩnh vực công nghệ thông tin đến giáo dục. Họ nhất trí rằng giáo dục 4.0 sẽ được định hình bởi những đổi mới và thực sự phải đào tạo sinh viên để tạo ra những đổi mới. 1. Tác động của cuộc CMCN 4.0 đến giáo dục đại học Bức tranh về cuộc CMCN lần thứ 4 vẫn còn khá mờ nhạt và khó dự đoán chính xác những gì phía trước. Giống như các cuộc cách mạng trong quá khứ, cuộc cách mạng này sẽ tạo ra những việc làm mới và loại bỏ một số công việc hiện có. Trong 1, 2, 3 Trường Đại học Bách khoa Hà Nội. Kỷ yếu Hội thảo quốc tế 38 Các vấn đề mới trong khoa học giáo dục: tiếp cận liên ngành và xuyên ngành bối cảnh này, điều quan trọng có ý nghĩa sống còn là cung cấp một nền giáo dục phù hợp cho lực lượng lao động trong tương lai. Dựa trên các xu hướng phát triển của giáo dục cho đến nay, các nhà nghiên cứu dự đoán rằng CN 4.0 sẽ đòi hỏi những thay đổi sâu sắc trên 3 khía cạnh chính của giáo dục, đó là: nội dung, sự truyền tải/ yếu tố sư phạm và cấu trúc/quản lý giáo dục [2]. a. Về mặt nội dung Cách mạng 4.0 đòi hỏi những thay đổi về mặt nội dung không chỉ trong giáo dục kỹ thuật, mà còn trong giáo dục nói chung. Đối với tất cả mọi ngành nghề, một số kỹ năng sẽ được đề cao và một số nội dung mới sẽ được thêm vào. Vì vậy, chương trình giáo dục mới cần phải được cải tiến để đáp ứng với những yêu cầu thay đổi. Trong kỷ nguyên 4.0, chỉ các công việc đòi hỏi sự sáng tạo mới có khả năng tồn tại. Bất kể ngành học nào, giáo dục 4.0 phải đào tạo được những sinh viên tốt nghiệp có khả năng sáng tạo và tư duy phản biện. Kỹ năng giao tiếp và hợp tác sẽ trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Sinh viên tốt nghiệp phải có kỹ năng tự học để duy trì sự phù hợp trong kỷ nguyên của những thay đổi. CN 4.0 sẽ yêu cầu nguồn nhân lực có kiến thức đầy đủ về kỹ thuật số và dữ liệu. Do đó, sinh viên thuộc mọi lĩnh vực cần phải thu được kiến thức về chúng trong quá trình học tập. Sự hội tụ của con người và máy móc trong công nghiệp 4.0 làm khoảng cách giữa các lĩnh vực khoa học và công nghệ, khoa học xã hội và nhân văn sẽ được rút ngắn lại. Một phân khúc quan trọng của CN 4.0 sẽ nằm ở sự giao thoa giữa các ngành như kỹ thuật điện, cơ khí, quản trị kinh doanh và khoa học máy tính. Do đó, phải có sự hợp tác giữa giáo dục và sản xuất công nghiệp, giữa doanh nghiệp và cơ sở đào tạo để đưa ra các chương trình liên ngành mới. b. Về mặt sư phạm Những nền tảng công nghệ của công nghiệp 4.0 như thiết bị di động, điện toán đám mây, mạng xã hội và dữ liệu lớn… đã tạo ra cơ hội để xây dựng một hệ sinh thái học tập cho phép cá nhân hóa việc học tập về mặt thời gian và địa điểm. Người học sẽ có thể thiết kế các lộ trình học tập của riêng mình dựa trên các mục tiêu cá nhân. Sự đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về học tập dựa trên các thiết bị di động sẽ yêu cầu sử dụng các khóa học trực tuyến theo mô hình MOOC (massive open online course), lớp học ảo, các phòng thí nghiệp ảo, các phòng thí nghiệm từ xa và các trò chơi học tập như những công cụ quan trọng. Do mức độ phức tạp ngày càng tăng nên việc giảng dạy các kiến thức sâu sẽ rất quan trọng. Điều này chỉ có thể đạt được bằng cách tăng cường sử dụng các hình Phầ ...