Mở rộng khẩu diện cống và cải tiến cửa van, một giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hệ thống thủy lợi Nam Măng Thít phục vụ tái cơ cấu nông nghiệp tỉnh Trà Vinh

Bài báo này nghiên cứu các phương án nâng cấp mở rộng khẩu diện cống, đề xuất quy mô hợp lý khẩu độ các cống ngăn mặn đảm bảo đáp ứng theo các yêu cầu tưới, tiêu và nuôi trồng thủy sản, xem xét phương án cải tiến cửa van các cống nhằm chủ động điều tiết linh hoạt nguồn nước phục vụ sản xuất góp phần tái cơ cấu ngành nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Trà Vinh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mở rộng khẩu diện cống và cải tiến cửa van, một giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hệ thống thủy lợi Nam Măng Thít phục vụ tái cơ cấu nông nghiệp tỉnh Trà Vinh TUYEÅN TAÄP KEÁT QUAÛ KHOA HOÏC & COÂNG NGHEÄ 2017 - 2018 MỞ RỘNG KHẨU DIỆN CỐNG VÀ CẢI TIẾN CỬA VAN, MỘT GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ HỆ THỐNG THỦY LỢI NAM MĂNG THÍT PHỤC VỤ TÁI CƠ CẤU NÔNG NGHIỆP TỈNH TRÀ VINH EXPANDING THE SLUICE GATE APERTURE AND IMPROVED SLUICE GATE VALVE, A SOLUTION AIMED AT IMPROVING THE EFFICIENCY IN THE SOUTH MANG THIT IRRIGATION SYSTEM TOWARDS SERVE AGRICULTURAL INNOVATION IN TRA VINH PROVINCE ThS. NCS. Nguyễn Đình Vượng, ThS. Huỳnh Ngọc Tuyên TÓM TẮT Hệ thống thủy lợi Nam Măng Thít cơ bản đã hoàn thành và đi vào vận hành phục vụ sản xuất, hiệu quả công trình đã được khẳng định, tuy nhiên để đáp ứng các mục tiêu phát triển trong giai đoạn mới, hệ thống công trình thủy lợi mà trước hết là các cống ngăn mặn cần phải tiếp tục hoàn chỉnh, đồng bộ từ đầu mối đến nội đồng, đồng thời điều chỉnh, bổ sung cải tiến công trình để mở rộng phát triển sản xuất. Bài báo này nghiên cứu các phương án nâng cấp mở rộng khẩu diện cống, đề xuất quy mô hợp lý khẩu độ các cống ngăn mặn đảm bảo đáp ứng theo các yêu cầu tưới, tiêu và nuôi trồng thủy sản, xem xét phương án cải tiến cửa van các cống nhằm chủ động điều tiết linh hoạt nguồn nước phục vụ sản xuất góp phần tái cơ cấu ngành nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Trà Vinh. Từ khóa: Khẩu diện cống, cửa van, nông nghiệp, Nam Măng Thít. ABSTRACT The South Mang Thit irrigation system has been basically completed and being in operation production sections, its efficiency has been affirmed. Nevertheless, in order to meet the developmental objectives in the coming period, first of all, the irrigation system in which the salinity control gates should be continued for completing, synchronizing from the headwords to inland. Concurrently, these structures should be adjusted, supplemented in order to improve to expand and develop the production sections. This paper studies on the scheme of improving, expanding the sluice gates, proposes the suitable sluice gates to serve the needs of irrigation, drainage, and aquaculture. Consideration for the improved scheme of gates in order to regulate the water resources actively and flexibly to innovate agricultural cultivation in Tra Vinh province. Key words: Sluice gate aperture, sluice gate valve, agriculture, South Mang Thit. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Hệ thống công trình thuỷ lợi Nam Măng Thít tỉnh Trà Vinh đã mang lại hiệu quả cao cho phát triển kinh tế, xã hội. Trước đây, hệ thống được thiết kế với nhiệm vụ ngăn VIEÄN KHOA HOÏC THUÛY LÔÏI MIEÀN NAM 3 TUYEÅN TAÄP KEÁT QUAÛ KHOA HOÏC & COÂNG NGHEÄ 2017- - 2018 mặn, tiêu úng và giữ ngọt phục vụ sản xuất nông nghiệp là chủ yếu, Tuy nhiên, hiện nay trong quá trình chuyển đổi mạnh mẽ các mô hình sản xuất nên một số cống đã phải thay đổi nhiệm vụ, ngoài các mục tiêu ban đầu đề ra còn phải lấy mặn phục vụ nuôi trồng thủy sản (NTTS). Khẩu diện cống nay phải phục vụ cả cho yêu cầu NTTS nên các cống đã bộc lộ những nhược điểm, nhất là khả năng lấy nước mặn, tiêu thoát nước thải và vệ sinh môi trường. Mặc khác, khi thiết kế các cống của hệ thống, yêu cầu lấy nước tưới chỉ mới xét đến lưu lượng, chưa xem xét đầy đủ đến yếu tố mực nước trong điều kiện biến đổi khí hậu – nước biển dâng, do đó đã gây ảnh hưởng đáng kể đến tưới tự chảy. Tóm lại, với yêu cầu mới, các cống phía cuối thuộc hệ thống vẫn còn những hạn chế cần khắc phục. Trước tình hình chuyển đổi cơ cấu sản xuất, đa dạng hoá cây trồng, vật nuôi và mục tiêu xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh. Hệ thống thủy lợi Nam Măng Thít cần được tiếp tục hoàn chỉnh, đồng bộ từ đầu mối đến nội đồng, việc tiến hành nghiên cứu lại quy mô các cống theo yêu cầu đa mục tiêu mà trước hết đó là giải pháp nâng cấp mở rộng khẩu diện cống, cải tiến cửa van là rất cần thiết nhằm góp phần hoàn thiện hệ thống, đây cũng là giải pháp nâng cấp, hiện đại hóa thủy lợi theo tiêu chí nông thôn mới. 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Trong nghiên cứu này, nhóm tác giả đã sử dụng mô hình thủy lực MIKE 11 (Mô hình thủy động lực học chất lượng nước, là phần mềm kỹ thuật chuyên dụng của DHI - Viện Thủy lực Đan Mạch) để tính toán nghiên cứu mô phỏng dòng chảy và chất lượng nước (độ mặn) cho toàn vùng Nam Măng Thít. Hình 1. Sơ đồ thủy lực trong tính toán 4 VIEÄN KHOA HOÏC THUÛY LÔÏI MIEÀN NAM TUYEÅN TAÄP KEÁT QUAÛ KHOA HOÏC & COÂNG NGHEÄ 2017 - 2018 Vùng nghiên cứu hệ thống các công trình thủy lợi hiện có như cầu cống, sông kênh… được thể hiện trên mô hình bao gồm 137 nhánh sông, 56 cống và 6 đập. Các tài liệu sử dụng trong mô hình dựa trên tài liệu thực đo của Viện KHTLMN. Mô hình đã được kiểm định và hiệu chỉnh năm 2005, 2006. Kết quả tính toán khá phù hợp với tài liệu thực đo. Trong nghiên cứu này nhóm tác giả xem xét tính toán cho 4 cống đại diện cho việc trao đổi nước chủ yếu trong vùng là: cống Trà Cú, La Ban, Thâu Râu và Vĩnh Bình. Là những khu vực tiêu biểu về vấn đề liên quan giữa khẩu diện cống với môi trường cũng như khả năng cấp và thoát nước. 1 0 6 ° 3 '0 0 1 0 6 ° 1 3 '3 0 1 0 6 ° 2 4 '0 0 B A Û N Ñ O À V Ò T R Í C A Ù C C O Á N G C O Ù K H A Å U D I E Ä N C A À N T ÍN H T O A Ù N ...