Mộc bản kinh chùa Vĩnh Nghiêm trở thành di sản Thế giới

Nghi lễ đón nhân bằng công nhận Di sản ký ức thế giới khu vực Châu Á - Thái Bình Dương cho Mộc bản kinh chùa Vĩnh Nghiêm sẽ diễn ra vào ngày 7/10 tới tại Bắc Giang.Như vậy, sau Mộc bản triều Nguyễn và Bia đá Văn Miếu Quốc Tử Giám Việt Nam, Mộc bản kinh chùa Vĩnh Nghiêm là di sản thứ ba được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mộc bản kinh chùa Vĩnh Nghiêm trở thành di sản Thế giớiMộc bản kinh chùa VĩnhNghiêm trở thành di sản Thế giớiNghi lễ đón nhân bằng công nhận Di sản ký ức thế giới khuvực Châu Á - Thái Bình Dương cho Mộc bản kinh chùa VĩnhNghiêm sẽ diễn ra vào ngày 7/10 tới tại Bắc Giang.Như vậy, sau Mộc bản triều Nguyễn và Bia đá Văn Miếu -Quốc Tử Giám Việt Nam, Mộc bản kinh chùa Vĩnh Nghiêmlà di sản thứ ba được UNESCO công nhận là di sản văn hóathế giới.Bộ Mộc bản kinh chùa Vĩnh Nghiêm có tổng cộng 3.050 bản,hầu hết được khắc trong khoảng thời gian từ thế kỉ 17 đến thếkỉ 19. Trong đó chủ yếu là kinh, sách, các văn bản về giớiluật nhà Phật và một số trước tác về thơ, phú, nhật kí… củamột số vị cao tăng dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử. Với nhữnggiá trị to lớn như vậy, kho mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm đượcđánh giá là “bảo vật quốc gia”.Những mộc bản này đều do chính các nghệ nhân vùng BắcGiang, Bắc Ninh và Hải Dương tổ chức khắc trong nhiềukhoảng thời gian khác nhau. Vật liệu dùng làm bản khắc làgỗ thị và hầu hết được khai thác tại vườn chùa. Đây là loại gỗthường được dùng để làm bản khắc in vì gỗ mềm, mịn, dai,dễ khắc, ít cong vênh, khó nứt vỡ.Một bản khắc mộc bản kinh Phật cổ vô giáCác mộc bản được khắc bằng chữ Hán hoặc Nôm với kĩ thuậtkhắc ngược, đây là một kĩ thuật rất khó và tinh vi để khi in ragiấy sẽ trở thành chữ xuôi. Mỗi mặt khắc tương ứng với 2trang sách. Kiểu chữ rất chân phương và sắc nét. Điều đóchứng tỏ các nghệ nhân người Việt xưa không chỉ giỏi vềmặt kĩ thuật mà còn là những người rất am hiểu về cách thứctổ chức văn bản, cũng như thông thạo về chữ Hán và chữNôm, một loại hình chữ viết cổ có cấu tạo rất phức tạp củangười Việt.Kích thước các mộc bản không giống nhau tùy theo từng loạikinh sách. Bản khắc lớn nhất có chiều dài hơn 1m, rộng 40đến 50cm, bản nhỏ nhất chỉ khoảng 15 x 20cm. Qua quan sát,người ta thấy rằng, bề mặt các ván in được phủ một lớp màuđen bóng, đó chính là dấu vết của mực in còn sót lại trên bềmặt bản khắc sau những lần in ấn. Và cũng chính nhờ có lớpmực in này bảo vệ nên các bản khắc vẫn tồn tại bền bỉ quathời gian mà không hề bị mối mọt, ẩm mốc phá hỏng.Ngoài những giá trị về mặt hiện vật, bộ mộc bản chùa VĩnhNghiêm còn được các nhà nghiên cứu đánh giá là có giá trịrất lớn về mặt học thuật. Dựa vào nội dung các mộc bản này,người ta có thể giải mã được rất nhiều vấn đề thuộc về quákhứ như: Lịch sử Phật giáo Việt Nam, khoa học kĩ thuật, vănhọc nghệ thuật, triết học, xã hội học, ngôn ngữ học... Đặcbiệt, sự xuất hiện hai loại hình chữ viết Hán và Nôm trên cácmộc bản này còn là cơ sở giúp cho các nhà ngôn ngữ học vàsử học lí giải được lịch sử và tiến trình phát triển chữ viết củangười Việt, nhất là quá trình chuyển biến từ chữ Hán (củangười Trung Quốc) sang chữ Nôm (loại chữ viết tượng hìnhdo người Việt sáng tạo ra trên cơ sở của chữ Hán). Điều nàykhông chỉ phản ánh sự phát triển về mặt ngôn ngữ và chữviết mà còn cho thấy tính tự tôn dân tộc của người Việt.Cho đến nay, dù đã trải qua gần ba thế kỷ, những hoa văn,chữ nổi trên ván kinh bằng gỗ thị vẫn còn rất sắc nét, khônghề bị mối mọt.