Mối quan hệ giữa đạo đức và pháp luật trong việc điều chỉnh hành vi của con người

Bài viết trình bày luật pháp, đạo đức và hành vi của người; mối quan hệ giữa đạo đức và pháp luật với việc điều chỉnh hành vi; một số vấn đề quan hệ giữa luật pháp và đạo đức trong xã hội Việt Nam hiện nay.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mối quan hệ giữa đạo đức và pháp luật trong việc điều chỉnh hành vi của con ngườiMèI QUAN HÖ GI÷A §¹O §øC Vµ PH¸P LUËT trong VIÖC §IÒU CHØNH HµNH VI CñA CON NG¦êI Vò TRäNG DUNG(*)I. LuËt ph¸p, ®¹o ®øc vµ hµnh vi cña con ng−êi kh¸c cã ¶nh h−ëng tíi mèi quan hÖ x· héi. Mçi x· héi, ®Ó cã thÓ vËn ®éng vµph¸t triÓn, ®Òu cã nh÷ng hÖ thèng Trªn mét hÖ chuÈn cho phÐp hoÆcchuÈn mùc, cã thÓ lµ cña mét vïng d©n kh«ng cho phÐp, ph¸p luËt x¸c ®Þnh giíic−, mét nhãm ng−êi, mét dßng hä, cã thÓ h¹n tù do cña nh÷ng hµnh ®éng vµlµ cña c¶ mét céng ®ång lín, mét d©n hµnh vi cña mét céng ®ång ng−êi trongtéc, mét giai cÊp, mét thêi ®¹i. HÖ thèng x· héi. Ph¸p luËt cæ vò nh÷ng viÖc tèt,chuÈn mùc nµy chÝnh lµ nh÷ng gi¸ trÞ nh÷ng ng−êi tèt, nh−ng còng kh«ngx· héi gèc ®Ó ®iÒu chØnh hµnh vi cña con x©m ph¹m vµo tù do ®èi xö tèt víi ng−êing−êi trong quan hÖ víi nhau. §øng nµy vµ ®èi xö kh«ng tèt víi ng−êi kh¸ctrªn ph−¬ng diÖn ý thøc x· héi, cã thÓ cña mçi ng−êi. Sù hiÓu biÕt vÒ ®éng c¬thÊy cã ba hÖ thèng chuÈn mùc phæ còng cã ý nghÜa lín ®èi víi c¸c hµnh viqu¸t: hÖ thèng chuÈn mùc ph¸p luËt, hÖ vÒ mÆt ph¸p lý, tuy vËy ph¸p lý kh«ngthèng chuÈn mùc ®¹o ®øc vµ hÖ thèng cã quyÒn cho phÐp hay kh«ng cho phÐpchuÈn mùc thÈm mü. mçi ng−êi ph¶i tèt víi ng−êi nµy vµ kh«ng tèt víi ng−êi kh¸c. Ph¸p luËt HÖ thèng chuÈn mùc ph¸p luËt lµ quan t©m ®Õn c¸c mèi quan hÖ chñ quanmét hÖ thèng chuÈn mùc b¾t buéc mäi vµ kh¸ch quan, thèng nhÊt vµ kh¸c biÖtng−êi ph¶i tu©n theo; chóng quy ®Þnh cña mäi hµnh vi, ®Õn quy m« kh¸chc¸c hµnh ®éng, hµnh vi cña ng−êi nµy quan vµ tÝnh x¸c ®Þnh cña hµnh vi.(*)®èi víi ng−êi kh¸c trong x· héi ph¶i lµm Trong t− t−ëng cña Hegel th× ®¹onh− vËy, kh«ng ®−îc lµm nh− vËy, cho ®øc lµ ph¸p lý tèi thiÓu vµ ph¸p lý lµphÐp lµm nh− vËy. C¸c chuÈn mùc ph¸p ®¹o ®øc tèi ®a. Vµ ®èi víi viÖc ®iÒuluËt lµ nh÷ng chuÈn mùc cøng b¾t buéc chØnh hµnh vi cña con ng−êi th× hai hÖmäi ng−êi, mäi nhãm ng−êi trong x· héi chuÈn mùc nµy cã cïng mét b¶n chÊt,ph¶i tu©n theo. C¸c chuÈn mùc ph¸p chØ kh¸c nhau ë h×nh thøc thùc hiÖn.luËt cã liªn hÖ mËt thiÕt víi sù ®¸nh gi¸hµnh ®éng vµ hµnh vi cña con ng−êitrong x· héi, vµ chØ xem xÐt hµnh ®éng (*) PGS. TS., Gi¶ng viªn cao cÊp, Häc viÖn ChÝnhvµ hµnh vi cña ng−êi nµy ®èi víi ng−êi trÞ – Hµnh chÝnh khu vùc I.12 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 8.2011Chóng ta cã thÓ hiÓu, ph¸p lý lµ ®¹o ®øc nh−ng xÐt vÒ mÆt ý nghÜa x· héi th× nãtÊt yÕu mäi ng−êi ph¶i tu©n theo, cßn l¹i lµ cã ®¹o ®øc. VÝ dô: ¨n c¾p lµ xÊu,®¹o ®øc ®−îc tù do h¬n, bëi v× nã chØ g¾n ®ã lµ xÐt ®¹o ®øc vÒ mÆt tuyÖt ®èi,víi c¸c chuÈn mùc tèi thiÓu cña ph¸p lý. nh−ng ¨n c¾p cña kÎ thï ®Ó phôc vô tæë ph−¬ng diÖn hµnh vi cña con ng−êi, quèc th× vÒ ý nghÜa x· héi nã l¹i kh«ngcon ng−êi ph¶i tu©n theo chuÈn mùc tèi ph¶i lµ hµnh vi ¨n c¾p; giÕt ng−êi lµthiÓu tøc ph¸p lý, vµ cã thÓ cã nh÷ng së hµnh vi ph¹m ph¸p, nh−ng giÕt ng−êithÝch c¸ nh©n trªn nÒn t¶ng mét ph¸p ¸c, giÕt qu©n thï lµ hµnh vi ®¹o ®øc.lý tèi thiÓu. Kh«ng lµm s¸ng tá môc ®Ých vµ ®éng c¬ cña hµnh vi th× kh«ng thÓ ®¸nh gi¸ Trong nh÷ng chuÈn mùc ®iÒu chØnh chÝnh x¸c hµnh vi Êy vÒ mÆt ®¹o ®øc.hµnh vi cña con ng−êi trong x· héi th×c¸c chuÈn mùc ®¹o ®øc gi÷ mét vai trß ý thøc ®¹o ®øc ®−îc thÓ hiÖn qua®Æc biÖt quan träng. §¹o ®øc, ®¹o lý lµ c¸c hµnh vi ®¹o ®øc. C¸c hµnh vi ®¹omét thµnh tè quan träng cña ý thøc x· ®øc võa lµ biÓu hiÖn cña nhËn thøc vµhéi, mét c¬ chÕ ®iÒu chØnh hµnh vi cña t×nh c¶m ®¹o ®øc c¸ nh©n, võa bÞ chicon ng−êi, lµ ph−¬ng thøc x¸c lËp mèi phèi bëi c¸c chuÈn mùc ®¹o ®øc cñaquan hÖ gi÷a c¸ nh©n vµ x· héi, gi÷a lîi céng ®ång. Quan niÖm cña c¸ nh©n vÒÝch cña ng−êi nµy vµ ng−êi kh¸c, cña c¸ nghÜa vô x· héi lµ tiÒn ®Ò cña hµnh vinh©n víi céng ®ång..., chóng trë thµnh ®¹o ®øc c¸ nh©n. Nã quyÕt ®Þnh sù lùamét chuÈn mùc quan träng cña nh©n chän c¸c d¹ng hµnh vi kh¸c nhau ®èic¸ch, chóng cã quy t¾c, phÐp t¾c, víi quan hÖ x· héi nµy hay quan hÖ x·nguyªn t¾c. héi kh¸c. Khi nghiªn cøu mèi quan hÖ gi÷a Mçi ng−êi cã mét tÝnh c¸ch mang®¹o ®øc vµ hµnh vi cña con ng−êi, ng−êi b¶n chÊt c¸ nh©n s©u s¾c. Mçi tÝnh c¸chta nghiªn cøu c¶ nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸ch ®Òu bao hµm tÝnh x¸c ®Þnh cña nh÷ngquan vµ chñ quan. NÕu luËt ph¸p xem nhu cÇu, lîi Ých, xu h−íng nhÊt ®ÞnhnÆng tÝnh kh¸ch quan th× ®¹o ®øc rÊt th«ng qua c¸c ho¹t ®éng sèng vµ giaocoi träng nh÷ng ®éng c¬ chñ quan. Cã tiÕp. TÝnh c¸ch lµ s¶n phÈm cña qu¸ng−êi cã hµnh vi t−ëng lµ tèt, t−ëng lµ tr×nh ®èi t−îng hãa vµ chñ thÓ hãathiÖn nh−ng hä lµm víi mét ®éng c¬ trong thùc tiÔn ho¹t ®éng cña mçi conxÊu. Nh÷ng c¸i gäi lµ phÈm chÊt ®¹o ng−êi. C¸c hµnh vi ®¹o ®øc tÝch cùc hay®øc ph¶i ®−îc ph©n tÝch c¶ vÒ mÆt ®éng tiªu cùc cña con ng−êi ®Òu g¾n víi m«ic¬ vµ hiÖu qu¶. ViÖc nghiªn cøu mèi tr−êng gia ®×nh, x· héi, chÕ ®é gi¸o dôcquan hÖ gi÷a ®¹o ®øc vµ hµnh vi, xÐt vµ phÈm chÊt cña nh©n c¸ch.®o¸n ...