Mối quan hệ giữa quyền hưởng dụng và quyền sở hữu tài sản dưới góc nhìn so sánh

Quyền hưởng dụng trong chừng mực nào đó, có thể xem như được phân tích từ “kết quả chia tách các nội dung của quyền sở hữu: người có quyền hưởng dụng nắm giữ quyền sử dụng; còn chủ sở hữu giữ lại cho mình quyền định đoạt đối với tài sản”. Việc thực hiện các quyền của người hưởng dụng sẽ tác động đến quyền của chủ sở hữu và ngược lại. Bài viết phân tích về mối quan hệ tác động qua lại này
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mối quan hệ giữa quyền hưởng dụng và quyền sở hữu tài sản dưới góc nhìn so sánh NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT MỐI QUAN HỆ GIỮA QUYỀN HƯỞNG DỤNG VÀ QUYỀN SỞ HỮU TÀI SẢN DƯỚI GÓC NHÌN SO SÁNH Đoàn Thị Phương Diệp* Nguyễn Thị Vy Quý** *,**­Khoa­Luật,­Trường­Đại­học­Kinh­tế-Luật,­Đại­học­Quốc­gia­Tp.­HCM Thông tin bài viết: Tóm tắt: Từ khóa: Quyền hưởng dụng, quyền sở Quyền hưởng dụng trong chừng mực nào đó, có thể xem như được hữu, Bộ luật Dân sự. phân tích từ “kết quả chia tách các nội dung của quyền sở hữu: người có quyền hưởng dụng nắm giữ quyền sử dụng; còn chủ sở hữu giữ lại cho mình quyền định đoạt đối với tài sản”1. Việc thực Lịch sử bài viết: hiện các quyền của người hưởng dụng sẽ tác động đến quyền của Ngày nhận bài : 30/9/2020 chủ sở hữu và ngược lại. Bài viết phân tích về mối quan hệ tác Biên tập : 16/10/2020 động qua lại này. Duyệt bài : 19/10/2020 Abstract: Article Infomation: Usufruct right can be in some views being analyzed from the Keywords: Usufruct right, ownership “results of the separation of the contents of ownership right: the right, the Civil Code. usufructary holds the use right; while the owner retains for himself the right to dispose of the property”. The exercise of the rights of Article History: the latter affects the rights of the owner and vice versa. This article Received : 30 Sep. 2020 provides analysis of this reciprocal relationship. Edited : 16 Oct. 2020 Approved : 19 Oct. 2020 1. Khái quát chung về quyền hưởng dụng thể được khai thác công dụng và hưởng hoa Quyền hưởng dụng được quy định từ lợi, lợi tức đối với tài sản thuộc quyền sở Điều 257 đến Điều 266 Mục 2 Chương XIV hữu của chủ thể khác trong một thời hạn Bộ luật Dân sự (BLDS) năm 2015. Đây là nhất định”. Quy định này cho thấy, quyền một trong những quy định mới mang tính hưởng dụng là quyền của một chủ thể đối với tài sản thuộc sở hữu của chủ thể khác để chất đột phá khi BLDS năm 2015 ghi nhận được hưởng các lợi ích do tài sản đó mang thêm quyền hưởng dụng bên cạnh quyền sở lại. Nói cách khác, quy định này mang tính hữu - một quyền năng được coi là quan trọng chất “mở đường” nhằm tạo điều kiện cho các nhất trong thực tiễn giao dịch dân sự từ trước chủ thể không phải là chủ sở hữu tài sản đến nay. được phép khai thác các công dụng, lợi ích Theo đó, Điều 257 BLDS năm 2015 quy từ tài sản đó đem lại cho chủ thể. Tuy nhiên, định: “Quyền hưởng dụng là quyền của chủ chủ thể có quyền hưởng dụng chỉ được phép 1 Nguyễn Ngọc Điện, Giáo trình Luật Dân sự, Tập 1, Nxb. Đại học Quốc gia TP. HCM, 2016, tr. 305. NGHIÊN CỨU Số 20 (420) - T10/2020 LẬP PHÁP 3 NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT khai thác công dụng và hưởng hoa lợi, lợi câu chữ được sử dụng không hoàn toàn tức từ tài sản thuộc quyền sở hữu của người giống nhau bởi lẽ để phù hợp với phong tục khác mang lại trong một thời hạn nhất định2. đời sống ở thời kỳ đó. Nay, quyền hưởng Thực chất, quyền hưởng dụng không dụng lại được đưa vào BLDS năm 2015 như hoàn toàn là một quy định mới trong hệ một quyền năng hoàn toàn mới và có nhiều thống pháp luật tại Việt Nam. Trước đây, giá trị đối với thực tiễn cuộc sống hiện đại trong nền pháp luật cận đại, tại các Bộ Dân ngày nay khi có rất nhiều giao dịch dân sự luật Bắc 1931, Bộ Dân luật Trung (hay còn diễn ra hằng ngày một cách nhộn nhịp và gọi là Hoàng Việt Hộ luật năm 1936-1939) phức tạp hơn. và BLDS Sài Gòn 1972 đều có những quy 2. Quyền hưởng dụng và quyền sở định về quyền hưởng dụng. Đến pháp luật hữu - mối quan hệ triệt tiêu hay cộng sinh hiện đại Việt Nam, tại các BLDS năm 1995 Quyền hưởng dụng là một loại vật cho đến BLDS năm 2005 không có bất cứ quyền. Trong một quan hệ hưởng dụng đối quy định nào liên quan đến quyền hưởng với một tài sản có hai chủ thể đó là chủ sở dụng. BLDS năm 2015 ghi nhận trở lại bằng hữu tài sản và người có quyền hưởng dụng. các quy định cụ thể và được đặt tại phần quy Đối với chủ sở hữu tài sản, luật đã quy định định về quyền khác đối với tài sản cùng với chủ thể này có quyền sở hữu tài sản đó, hay quyền đối với bất động sản liền kề và quyền nói cách khác quyền sở hữu này gồm: bề mặt. “quyền chiếm hữu, quyền sử dụng và quyền Quyền hưởng dụng được biết đến với định đoạt tài sản” (Điều 158 BLDS năm nhiều tên gọi khác nhau. Điều 556 Bộ Dân 2015). Đối với người có quyền hưởng dụng, luật Bắc 1931 gọi là “quyền ứng dụng thu chủ thể này có quyền trực tiếp nắm giữ, chi lợi”: “Quyền ứng - dụng thu - lợi là quyền phối tài sản để khai thác công dụng, hưởng hưởng - dụng vật sở - hữu của người khác, hoa lợi, lợi tức từ tài sản thuộc quyền sở hữu cũng như sở - hữu chủ vậy, nhưng ...