Mối quan hệ giữa tỷ giá hối đoái và cán cân thương mại Việt Nam thời kỳ 1995 - 2004

Thực tiễn cho thấy, sự biến động của tỷ giá hối đoái có quan hệ mật thiết với kết quả của nền kinh tế vĩ mô. Đây là một biến số quan trọng ảnh hưởng đến sự cạnh tranh của hàng hoá ngoại thương và những biến số khác trong nền kinh tế. Sự thay đổi trong cán cân thương mại do biến động của tỷ giá là một vấn đề quan trọng và cơ bản trong chính sách kinh tế vĩ mô. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mối quan hệ giữa tỷ giá hối đoái và cán cân thương mại Việt Nam thời kỳ 1995 - 2004TAPCHIKHOAHOC,ĐaihocHuê,Sô43,2007 ̣ ́ ̣ ̣ ̣ ́ ́ MỐIQUANHỆGIỮATỶGIÁHỐIĐOÁIVÀCÁNCÂN THƯƠNGMẠIVIỆTNAMTHỜIKỲ19952004 PhanThanhHoàn,NguyễnĐăngHào TrườngĐạihọcKinhtế,ĐạihọcHuế Thựctiễnchothấy,sựbiếnđộngcủatỷgiáhốiđoáicóquanhệmậtthiếtvới kếtquả củanềnkinhtế vĩmô.Đâylàmộtbiếnsố quantrọng ảnhhưởngđếnsựcạnhtranhcủahànghoángoạithươngvànhữngbiếnsốkháctrongnềnkinhtế.Sựthayđổitrongcáncânthươngmạidobiếnđộngcủatỷgiálàmộtvấnđềquantrọngvàcơbảntrongchínhsáchkinhtếvĩmô.Cóhailýdochovấnđềnàyđólà:(i)những nhàhoạchđịnhchínhsáchthườngquantâmđếnviệc ở mứcđộ nàothìcáncân thươngmạilàtốiưuchomộtnước;(ii)sựbiếnđộngcủacáncânthươngmạiảnh hưởngtrựctiếpđếnthunhậpquốcdântrongngắnhạn,vìvậy,nghiêncứutácđộng củatỷgiáhốiđoáiđếncáncânthươngmạigiúpchoviệchoạchđịnhmụctiêucủa thunhậpquốcdân.ĐốivớiViệtNam,việcnghiêncứuvàthảoluậnvềchínhsáchtỷgiáhốiđoáitrongthờigianqualàmộtvấnđề nhạycảm,khôngnhữngvìchínhbản thântầmquantrọngcủanómàcònvì ảnhhưởnglớnlaocủanóđếnnềnkinhtế.Trongnhữngnămqua,xuấtkhẩucủaViệtNamtăngtrưởngkháấntượng,tuyvậycáncânthươngmạicủaViệtNamluônthâmhụt.Dovậy,vấnđề đặtra ở đâylàquanhệgiữachínhsáchtỷgiávớingoạithươnglànhưthếnào?Liệuchínhsáchtỷgiátrongthờigianquađãhỗ trợ chohoạtđộngxuấtkhẩu?Kếtquả trả lờinhữngcâuhỏitrênsẽlàcăncứchoviệchoạchđịnhchínhsáchtỷgiánhằmđạtđượcmột chínhsáchngoạithươnghợplý,phụcvụtăngtrưởngkinhtếtrongbốicảnhtoàncầu hoávàhộinhậpkinhtếquốctếngàycàngsâusắccủaViệtNamtrongthờigiantới. Trongbàiviếtnày,chúngtôisử dụnglýthuyếtĐồngliênkết(Cointegration theory)vàCơchếhiệuchỉnhsaisố(ECM–ErrorCorrectionModel)nhằmkiểmđịnh cáchiệuứngngắnhạnvàdàihạncủatácđộngcủatỷ giáđếncáncânthươngmạinhằmxácđịnhmôhìnhcủamốiquanhệgiữahainhântố này.LýthuyếtĐồngliênkếtđượcpháttriểnbởiGranger(1981)vàhoànthiệnbởiEnglevàGranger(1987).Lýthuyếtnày,từ đó,đượcápdụngphổbiếntrongphântíchquanhệgiữacácbiến sốkinhtếlàdãysốthờigian. I.Cơsởlýthuyết 1.1.Phươngtrìnhquanhệgiữatỷgiáhốiđoáivàcáncânthươngmại 61 Quanhệgiữatỷgiáhốiđoáivàcáncânthươngmạilàmốiquantâmnghiêncứucủanhiềunhàkinhtếhọctừtrướcđếnnay.Nhiềunghiêncứuvềvấnđềnàyđãchỉrarằng:Mốiquanhệgiữatỷgiáhốiđoáivàcáncânthươngmạithayđổiquathời gian,vàcóthểchiathànhhailoạiđólàquanhệtrongngắnhạnvàquanhệtrongdài hạn.Trướctiên,mộtsự giảmgiácủanộitệ sovớingoạitệ,tứctỷgiátăng,sẽ cóảnhhưởngtrựctiếpngaylêngiácảnhậpkhẩu.Trongkhiđó,giácảxuấtkhẩuchưa chịusự tácđộngnày.Kếtquả làcáncânthươngmại,đượcđobằnghiệusố giữa kimngạchxuấtkhẩuvànhậpkhẩusẽ suygiảm.Tuynhiên,quathờigian,lượngnhậpkhẩusẽgiảmdogiácảnhậpkhẩutăng.Đồngthời,giácảhànghoáxuấtkhẩutínhbằngngoạitệ sẽ giảm,làmtăngtínhcạnhtranhtrênthị trườngquốctế,dẫnđếnlượngxuấtkhẩutăng.Như vậy,theothờigian(trongdàihạn),cáncânthương mạisẽchuyểnbiếntheochiềuhướngtíchcực(thặngdư)1. Để kiểmđịnhmốiquanhệ giữahaibiếnsố này,cáncânthươngmạiđượcbiểuthị làmộthàmsố củatỷ giáhốiđoáithựcđaphương.Cụ thể,tacóphươngtrìnhsau: ln( Bt ) 0 1 ln(q t ) ut Trongđó:Btlàtỷsốthươngmại; lnbiểuthịlogarittựnhiênvàulàđộ nhiễu.Ở đây,cáncânthươngmạiđượcbiểuthị bằngtỷ số thươngmạigiữakimngạch xuấtkhấuvàkimngạchnhậpkhẩu.Lýdochínhcủaviệcsửdụngnàylàcóthểdùnglogaritcủabiếntỷsốthươngmạinàytrongcácmôhìnhkiểmđịnh.Đâylàphương trìnhquanhệđượcsử dụngtrongnghiêncứunàynhằmxácđịnhmốiquanhệ giữa cáncânthươngmạivàtỷgiáhốiđoái. 1.2.Môhìnhđịnhlượng Vớimôhìnhbiểuthịmốiquanhệgiữatỷgiáhốiđoáivàcáncânthươngmại đãxácđịnhở trên(biểuthức3),chúngtôiápdụngphươngphápphântíchmốiquan hệ nàybằnglýthuyếtĐồngliênkết(Cointegrationtheory)vàmôhìnhcơ chế hiệu chỉnhsaisố(ECM–ErrorCorrectionModel). Phântíchbiếnđộngdàihạn–MôhìnhĐồngliênkết Trongnghiêncứukinhtế,chúngtathườnggiảlậpmôhìnhmàởđócácbiếnsốkinhtếcóquanhệ vớinhauvàthườngđượcmôtả dướidạngcáccânbằng,chẳng hạnnhư: y ...