MÔI TRƯỜNG VÀ SỨC KHỎE

Môi trường và sức khỏe môi trường Theo nghĩa rộng nhất “môi trường” là tập hợp các điều kiện và hiện tượng bên ngoài có ảnh hưởng tới một vật thể hoặc sự kiện. Bất cứ vật thể, sự kiện nào cũng tồn tại và diễn biến trong môi trường như môi trường vật lí, môi trường pháp lí, môi trường kinh tế, vv... Thực ra, các thành phần như khí quyển, thủy quyển, thạch quyển tồn tại trên Trái Đất đã từ rất lâu, nhưng chỉ khi có mặt các cơ thể sống thì chúng mới trở thành...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
MÔI TRƯỜNG VÀ SỨC KHỎE MÔI TRƯỜNG VÀ SỨC KHỎE1. Môi trường và sức khỏe môi trường Theo nghĩa rộng nhất “môi trường” là tập hợp các điều kiện và hiện tượng bênngoài có ảnh hưởng tới một vật thể hoặc sự kiện. Bất cứ vật thể, sự kiện nào cũng tồntại và diễn biến trong môi trường như môi trường vật lí, môi trường pháp lí, môi trườngkinh tế, vv... Thực ra, các thành phần như khí quyển, thủy quyển, thạch quyển tồn tạitrên Trái Đất đã từ rất lâu, nhưng chỉ khi có mặt các cơ thể sống thì chúng mới trở thànhcác thành phần của môi trường sống. Môi truờng sống là tổng các điều kiện bên ngoài có ảnh hưởng tới sự sống và sựphát triển của các cơ thể sống. Đôi khi người ta còn gọi khái niệm môi trường sốngbằng thuật ngữ môi sinh (living environment). Môi trường sống của con người là tổng hợp các điều kiện vật lý, hóa học, sinhhọc, xã hội bao quanh con người và có ảnh hưởng tới sự sống, sự phát triển của từng cánhân và toàn bộ cộng đồng người. Thuật ngữ “Môi trường” thường dùng với nghĩa này.Môi trường sống của con người là vũ trụ bao la, trong đó có hệ Mặt trời và Trái Đất. Các thành phần của môi trường sống có ảnh hưởng trực tiếp tới con người trên Trái Đất gồm 4 quyển: sinh quyển , thủy quyển, khí quyển, thạch quyển. C¸c yÕu tè t©m lý C¸c yÕu tè tai n¹nStress, c«ng viÖc lÆp ®i T×nh tr¹ng nguy hiÓm,lÆp l¹i, tiÒn l¬ng, c¸c th¶m ho¹ tù nhiªn, tai n¹nmèi quan hÖ gi÷a con th¬ng tÝchngêi, tËp qu¸n vv... Con ngêi C¸c yÕu tè vËt lý - TiÕng ån, khÝ hËuC¸c yÕu tè sinh häc - G¸nh nÆng c«ng viÖcVi khuÈn, vi rót, ký sinh - ¸nh s¸ng, bøc x¹ v.v.vËt. C¸c yÕu tè ho¸ häc Ho¸ chÊt, bôi, thuèc kÝch thÝch da, c¸c chÊt cho thªm vµo thùc phÈm... H×nh 1.1. C¸c yÕu tè m«i trêng ¶nh hëng ®Õn søc khoÎ Có thể nêu ra một định nghĩa chung về môi trường như sau: Môi trường là tập hợp các yếu tố tự nhiên và xã hội bao quanh con người có ảnhhưởng tới con người và tác động qua lại với các hoạt động sống của con người như:không khí, nước ,đất, sinh vật ,xã hội loài người, v.v... - Môi trường sống của con người theo chức năng được chia thành các loại: - Môi trường tự nhiên: bao gồm các yếu tố tự nhiên như các yếu tố vật lí, hóa họcvà sinh học, tồn tại khách quan ngoài ý muốn của con người. - Môi trường xã hội: là tổng thể các quan hệ giữa người và nguời tạo nên sự thuậnlợi hoặc trở ngại cho sự tồn tại và phát triển của các cá nhân và cộng đồng loài người. -Môi truờng nhân tạo: là tất cả các yếu tố tự nhiên, xã hội do con người tạo nên vàchịu sự chi phối của con người. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, sức khoẻ không có nghĩa là không có bệnh tật, sứckhoẻ là trạng thái hoàn toàn thoải mái về thể chất và tâm thần. Giíi Di truyÒn Con ngêi Dinh dìng Tuæi BÖnh tËt C¸ tÝnh Thãi quen, rÌn luyÖn Hình 1.2. Các yếu tố liên quan đến sức khỏe Sức khỏe của con người chủ yếu được xác định do yếu tố di truyền và môi trường.Yếu tố di truyền (gen) do cha mẹ truyền lại, bao gồm ADN trong mỗi tế bào cơ thể. Cácgen này tồn tại khi phôi được hình thành và không có sự thay đổi nào về di truyền trongsuốt quá trình phát triển của con người. Nếu như có sự thay đổi gen (như trong trườnghợp đột biến), nó có thể dẫn tới sự mất chức năng, chết tế bào và ung thư (ở một sốtrường hợp đột biến cụ thể). Cơ sở vật chất di truyền của một cá thể là một trong nhữngyếu tố chính xác định việc cá thể đó bị ảnh hưởng như thế nào bởi các yếu tố môitrường. Một số cá thể sẽ bị ảnh hưởng khi tiếp xúc với chất độc hại, các nguy hiểm môitrường với hàm lượng lớn. Một số cá thể khác lại bị ảnh hưởng ở mức độ thấp hơn, bởivì họ có các yếu tố nguy cơ/điều kiện kép hoặc nguy cơ/điều kiện truyền. Điều đóchứng minh cho những ảnh hưởng của môi trường đối với sức khỏe. Tuy nhiên, đã mộtthời gian chính con người đã làm hủy hoại và suy thoái môi trường. Vì suy thoái môitrường nên có ảnh hưởng tới sức khỏe cộng đồng như ung thư da tăng lên ở Australiakhi tầng ozon bị suy giảm. Sức khỏe môi trường bao gồm những khía cạnh về sức khỏe con người (bao gồmcả chất lượng cuộc sống), được xác định bởi các yếu tố vật lý, hóa học, sinh học, x ã hộivà các yếu tố tâm lý trong môi trường (theo định nghĩa trong Chiến lược Sức khỏe Môitrường Quốc gia Australia-1999). Các dịch vụ sức khỏe môi trường là những dịch vụnhằm cải thiện các chính sách về sức khỏe môi tr ường qua các hoạt động giám sát,kiểm soát. Chúng cũng thực hiện vai trò tăng cường sự cải thiện những giới hạn củamôi trường và khuyến khích việc sử dụng các công nghệ sạch và khuyến khích nhữngthái độ cũng như những cách cư xử tốt đối với môi trường và sức khỏe. Những dịch vụnày cũng có vai trò quan trọng trong việc phát triển và đề xuất những chính sách mới vềsức khỏe môi trường.2. Quan hệ giữa môi trường và sức khỏe con người Con người Môi trường ...