Một Quan Điểm Về Sống Đẹp - CHƯƠNG VII CẦN BIẾT NHÀN TẢN

CHƯƠNG VII CẦN BIẾT NHÀN TẢN1. TRONG CÁC LOÀI ĐỘNG VẬT CHỈ DUY CÓ CON NGƯỜI LÀ LÀM VIỆCVậy bữa tiệc nhân sinh đã bày trước mặt ta rồi đấy, chỉ còn mỗi một vấn đề là ta có thèm ăn hay không. Không phải món ăn là quan trọng, thèm ăn mới quan trọng. Khi xét loài người, điều lạ lùng nhất là cái quan niệm về sự làm việc và cái số lượng công việc mà loài người tự bắt mình phải làm. Vạn vật trong vũ trụ đều nhàn tản, duy có loài người là làm việc...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một Quan Điểm Về Sống Đẹp - CHƯƠNG VII CẦN BIẾT NHÀN TẢN CHƯƠNG VII CẦN BIẾT NHÀN TẢN1. TRONG CÁC LOÀI ĐỘNG VẬT CHỈ DUY CÓ CON NGƯỜI LÀ LÀMVI ỆCVậy bữa tiệc nhân sinh đã bày trước mặt ta rồi đấy, chỉ còn mỗi một vấn đề là tacó thèm ăn hay không. Không phải món ăn là quan trọng, thèm ăn mới quan trọng.Khi xét loài người, điều lạ lùng nhất là cái quan niệm về sự làm việc và cái sốlượng công việc mà loài người tự bắt mình phải làm. Vạn vật trong vũ trụ đềunhàn tản, duy có loài người là làm việc để sống. Con người bây giờ phải làm việcvì do những tấn bộ của văn minh, đời sống hoá ra phiền phức không tưởng tượngđược: đủ các bổn phận, trách nhiệm, lo âu, chướng ngại, tham vọng, do xã hội tạora cả. Trong khi tôi ngồi viết ở đây, thì một con bồ câu lượn chung quanh gácchuông một giáo đường, ngay trước cửa sổ tôi, chẳng hề lo lắng rằng sẽ có cái gìăn không. Tôi nhận rằng bữa cơm của tôi phiền phức hơn bữa ăn của con bồ câuvà phải nhờ cả ngàn người làm việc, phải nhờ một hệ thống rất phức tạp về vănhóa, mậu dịch, vận chuyển, giao hàng, nấu nướng, tôi mới có vài món ăn trongmỗi bữa. Cho nên con người khó kiếm được miếng ăn hơn loài vật, và nếu mộtcon thú rừng nào lạc vào thành phố, mà lại nhận thấy được kiếp lao động khó nhọccủa chúng ta thì tất nó sẽ hoài nghi và kinh ngạc lắm.Nó sẽ nghĩ rằng trong vạn vật chỉ có cái con vật đi hai chân là chúng ta mới làmviệc. Trừ ít con ngựa kéo xe, vài con bò kéo cày, ngay những gia súc của chúng tacũng không làm việc. Con chó săn của cảnh sát ít khi phải làm nhiệm vụ; con chógiữ nhà buổi sáng kiếm chỗ nắng ấm ngủ thẳng giấc rồi chơi giỡn gần suốt ngày,con mèo quí phái nhất định là không hề làm một việc gì để “mưu sinh” rồi, muốnđi chơi đâu thì đi. Con người siêng năng cũng bị nhốt trong chuồng, cũng bị thuầnphục (như gia súc) mà lại không được xã hội nuôi, phải làm việc cực khổ để kiếmlấy miếng ăn. Tôi hoàn toàn nhận rằng nhân loại được hưởng nhiều cái lợi, như cáivui khoa học, cái vui đàm đạo và cái vui ảo tưởng. Nhưng vẫn còn sự tình cốt yếunày là đời sống chúng ta hoá ra phiền phức quá và chín mươi chín phần trăm hoạtđộng của ta chỉ để lo việc kiếm ăn mà sự tấn bộ làm cho việc kiếm ăn mỗi ngàymột khó khăn cực nhọc, cực nhọc đến nỗi chúng ta mất thèm ăn đi, ăn mất ngon đi.Dù đứng vào quan điểm một con thú rừng hay quan điểm một triết gia thì sự tìnhđó cũng rất đỗi là vô lí.Mỗi lần tôi đứng xa nhìn một châu thành hoặc đứng trên cao nhìn một biển nócnhà thì tôi thấy kinh khoảng. Vài ba tháp chứa nước, vài ba tấm quảng cáo chìaphía lưng ra, có lẽ thêm một hai gác chuông giáo đường, rồi những sân trải hắc inlàm mái cho những ngôi nhà bằng gạch, hay bê tông, ngôi nào cũng dựng đứng lên,vuông vắn, cứng ngắc, không ra cái hình dáng gì cả, trên nó cắm những ống khóiphai màu, bẩn thỉu, những ăng ten máy thâu thanh và những dây chì phơi quần áo.Ngó xuống phố, tôi thấy những bức tường gạch đỏ hoặc xám nối tiếp nhau vớinhững hàng cửa sổ cùng một kiểu, nhỏ, tối, sáo che khuất một nửa, và ở cửa thànhcửa đặt một bình sữa hoặc vài chậu bông nhỏ xíu, èo ọt. Một em bé dắt chó trèolên nóc nhà, ngồi ở cầu thang để hưởng chút ánh nắng mặt trời. Lại ngửng đầu lên,ngó ra xa, tôi thấy hàng dãy mái nhà trải tới chân trời, cứ vuông chành chạnh ra,xấu xí làm sao. Đó, nhân loại sống trong những khu như vậy đó. Người ta sống rasao nhỉ, sau những cửa sổ tối tăm kia? Thật kinh hồn. Phía sau hai ba chiếc cửa sổ,mỗi đêm một cặp vợ chồng lên giường ngủ y như bồ câu chui vào chuồng vậy;sáng thức dậy, uống cà phê, rồi ông chồng ra phố, tới một nơi nào đó kiếm cơmcho gia đình, trong khi đó bà vợ rán quét tước, lau chùi một cách cương quyết, thấtvọng để giữ cho căn nhà nhỏ được sạch sẽ. Khoảng bốn năm giờ chiều, vợ chồngdắt nhau ra ngồi ở cửa chuyện trò với hàng xóm và hít ít không khí mát mẻ. Đêmxuống, họ mệt đừ và đi ngủ. Đó, họ sống như vậy đó.Có những kẻ phong lưu hơn, sống trong những căn nhà tốt hơn, có nhiều phòng,nhiều chụp đèn hơn. Mà cũng thứ tự, sạch sẽ hơn, rộng rãi hơn, hơn một chút thôi.Họ đỡ lo lắng về tiền nông hơn. Nhưng lại thêm bao nhiêu rắc rối về tình cảm,thêm bao nhiêu cuộc li dị, thêm bao nhiêu đêm ông chồng đêm không về nhà,thêm bao nhiêu cặp tôi tớ rủ nhau tìm cách vung phí để khuây khoả. Có Trời Phậtchứng giám, họ cần quên những bức tường gạch đơn điệu, những sân đánh bóngnày nữa chứ! Và tất nhiên bọn đàn ông đi coi đàn bà khoả thân. Do đó mà nhữngchứng thần kinh thác loạn cũng nhiều hơn, thuốc aspirine cũng bán chạy hơn, bệnhđau bụng, đau bao tử, đau ruột dư, đau óc, đau gan, bệnh huyết áp, đường xí, mấtngủ, bón, mất ăn, mệt mỏi cũng nhiều hơn. Để cho bức hoạ được đủ, tôi phảithêm: chó nuôi cũng nhiều hơn mà trẻ con thì bớt đi. Thực ra trong bọn họ cũng cóvài người sống vui vẻ, nhưng xét chung thì có lẽ không sung sướng bằng những kẻlàm lụng nhiều; và họ buồn chán hơn. Nhưng họ có xe hơi và có lẽ có cả một ngôinhà nghỉ mát ở vùng ...