Một số bất cập của pháp luật hiện hành về quảng cáo thương mại và kiến nghị hoàn thiện

Quảng cáo thương mại được quy định trong Luật Thương mại năm 2005, Luật Quảng cáo năm 2012 và các văn bản pháp luật chuyên ngành. Các quy định pháp luật điều chỉnh hoạt động quảng cáo thương mại cũng chưa bắt kịp với sự thay đổi của điều kiện kinh tế xã hội hiện tại. Bài viết phân tích một số bất cập cơ bản của pháp luật hiện hành và đề xuất kiến nghị nhằm hoàn thiện pháp luật hiện hành về quảng cáo thương mại.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số bất cập của pháp luật hiện hành về quảng cáo thương mại và kiến nghị hoàn thiện MỘT SỐ BẤT CẬP CỦA PHÁP LUẬT HIỆN HÀNH VỀ QUẢNG CÁO THƯƠNG MẠI VÀ KIẾN NGHỊ HOÀN THIỆN Nguyễn Thị Yến1 Trần Thị Bảo Ánh2 Tóm tắt: Quảng cáo thương mại được quy định trong Luật Thương mại năm2005, Luật Quảng cáo năm 2012 và các văn bản pháp luật chuyên ngành. Việc có nhiềuvăn bản pháp luật cùng điều chỉnh hoạt động quảng cáo thương mại khiến các quy địnhcó phần chồng chéo, mâu thuẫn. Cùng với đó, các quy định pháp luật điều chỉnh hoạtđộng quảng cáo thương mại cũng chưa bắt kịp với sự thay đổi của điều kiện kinh tế xãhội hiện tại. Bài viết phân tích một số bất cập cơ bản của pháp luật hiện hành và đề xuấtkiến nghị nhằm hoàn thiện pháp luật hiện hành về quảng cáo thương mại. Từ khoá: Luật thương mại năm 2005, Luật quảng cáo năm 2012, quảng cáothương mại, bất cập Abstract: Commercial advertising is regulated by the 2005 Commercial Law,the 2012 Law on Advertising and other specialized statutes. The fact that commercialadvertising is being regulated by different statutes makes the provisions partly overlapand conflict with each other. Furthermore, the provisions on commercial advertisingalso have not caught up with the current socio-economy changes. The article analyzesthe basic inadequacies of the current law and suggests some solutions to improve thelaw on commercial advertising. Keywords: 2005 Commercial Law, 2012 Law on Advertising, commercialadvertising, inadequacies Cũng như các nước trên thế giới, ở Việt Nam quảng cáo thương mại là quyềncủa thương nhân, được thương nhân thực hiện nhằm giới thiệu sản phẩm, dịch vụ của1 Tiến sĩ, Trường Đại học Luật Hà Nội. Email: ntyen.law@hlu.edu.vn2 Tiến sĩ, Trường Đại học Luật Hà Nội. Email: ntyen.law@hlu.edu.vn 216mình để tăng doanh số bán hàng, doanh số cung ứng dịch vụ hay nói cách khác là giúpthương nhân tăng lợi nhuận. Quảng cáo thương mại được điều chỉnh bởi Luật Thươngmại năm 2005; Luật Quảng cáo năm 2012; Nghị định 81/2018/NĐ-CP ngày 22/5/2018quy định chi tiết Luật Thương mại về hoạt động xúc tiến thương mại; Nghị định181/2013/NĐ-CP ngày 14/11/2013 quy định chi tiết thi hành một số điều của LuậtQuảng cáo; Nghị định 70/2021/NĐ-CP ngày 20/7/2021 sửa đổi, bổ sung một số điềucủa Nghị định 181/2013/NĐ-CP; Nghị định 98/2020/NĐ-CP ngày 26/8/2020 quy địnhxử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giảhàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng; và các văn bản pháp luật có liên quan.Tuy nhiên, qua quá trình áp dụng vào thực tiễn, pháp luật hiện hành về quảng cáo thươngmại bộc lộ một số điểm vướng mắc, bất cập cần được hoàn thiện. Có thể kể đến một sốbất cập cơ bản, qua đó đề xuất một số giải pháp sau đây: Thứ nhất, cần quy định một cơ quan đầu mối có thẩm quyền quản lý nhà nướcđối với hoạt động quảng cáo thương mại và trách nhiệm phối hợp của các cơ quannhà nước có liên quan đối với hoạt động quảng cáo thương mại. Ở Việt Nam, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch là cơ quan được Chính phủ giaochủ trì quản lý nhà nước về quảng cáo. Bộ Công Thương và một số Bộ khác giữ vai tròphối hợp quản lý theo lĩnh vực được phân công. Tuy nhiên, hiện nay có những quanđiểm khác nhau về phân cấp thẩm quyền quản lý nhà nước đối với hoạt động quảng cáothương mại: Có ý kiến cho rằng Bộ Thông tin và Truyền thông hoặc Bộ Công Thương là cơquan đầu mối quản lý hoạt động quảng cáo nói chung và quảng cáo thương mại nóiriêng sẽ phù hợp hơn với bản chất của quảng cáo. Ý kiến trên xuất phát từ định nghĩavề quảng cáo theo pháp luật Việt Nam và các nước. Cụ thể tại Việt Nam, khoản 1 điều2 Luật Quảng cáo năm 2012 quy định: “Quảng cáo là việc sử dụng các phương tiệnnhằm giới thiệu đến công chúng sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ có mục đích sinh lợi; sảnphẩm, dịch vụ không có mục đích sinh lợi; tổ chức, cá nhân kinh doanh sản phẩm, hànghoá, dịch vụ được giới thiệu, trừ tin thời sự; chính sách xã hội; thông tin cá nhân”. Từđiển “Quảng cáo” (Advertising) định nghĩa: “Quảng cáo là một loại thông tin phải trảtiền, có tính đơn phương, không dành riêng cho ai, có vận dụng mọi biện pháp vàphương tiện thông tin đại chúng nhằm hỗ trợ một sản phẩm, một nhãn hiệu, một xínghiệp, một mục đích hoặc một tổ chức nào đó… được nêu danh trong quảng cáo” .Như vậy, nội dung quảng cáo là những thông tin được quảng cáo còn phương tiện quảng 217cáo là các phương tiện có khả năng truyền tin như: báo chí, mạng thông tin máy tính,xuất bản phẩm, bảng, biển, pa-nô, băng-rôn, màn hình đặt nơi công cộng, vật phátquang, vật thể trên không, dưới nước, phương tiện giao thông, vật thể di động ...