Một số biện pháp phát huy tính tự lực của sinh viên khi thực hành thí nghiệm Vật lí đại cương

Thực hành thí nghiệm vật lí đại cương là một phần quan trọng của môn vật lí đại cương ở chương trình học trong giai đoạn đầu của sinh viên các trường đại học và cao đẳng kỹ thuật. Thực hiện modul thí nghiệm này sinh viên phải phát huy tối đa tính tích cực, tự lực của bản thân. Nhằm góp phần nâng cao chất lượng thực hành vật lí đại cương nói riêng và các môn học khác nói chung, bài báo này đề cập đến một số biện pháp phát huy tính tự lực của sinh viên khi thực hành thí nghiệm vật lí đại cương ở trường Đại học Kỹ thuật Công nghiệp – ĐH Thái Nguyên.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số biện pháp phát huy tính tự lực của sinh viên khi thực hành thí nghiệm Vật lí đại cươngKiều Thị KhánhTạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ87(11): 141 - 144MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT HUY TÍNH TỰ LỰC CỦA SINH VIÊNKHI THỰC HÀNH THÍ NGHIỆM VẬT LÍ ĐẠI CƢƠNGKiều Thị Khánh*Trường Đại học Kỹ thuật Công nghiệp – ĐH Thái NguyênTÓM TẮTThực hành thí nghiệm vật lí đại cương là một phần quan trọng của môn vật lí đại cương ở chươngtrình học trong giai đoạn đầu của sinh viên các trường đại học và cao đẳng kỹ thuật. Thực hiệnmodul thí nghiệm này sinh viên phải phát huy tối đa tính tích cực, tự lực của bản thân.Nhằm góp phần nâng cao chất lượng thực hành vật lí đại cương nói riêng và các môn học khác nóichung, bài báo này đề cập đến một số biện pháp phát huy tính tự lực của sinh viên khi thực hànhthí nghiệm vật lí đại cương ở trường Đại học Kỹ thuật Công nghiệp – ĐH Thái Nguyên.Từ khóa: Thí nghiệm vật lí, vật lí đại cương, tích cực, tự lực, hoạt động nhận thức.MỞ ĐẦUVới việc đào tạo theo tín chỉ, người học sẽ phảilàm việc nhiều hơn nhất là việc phải nghiên cứutài liệu và chuẩn bị bài trước khi đến lớp.Dạy học nhằm phát huy tính tích cực, tự lực, sángtạo, bồi dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kĩnăng, vận dụng kiến thức vào thực tiễn khôngcòn là vấn đề quá mới mẻ. Xu hướng dạy học nàyđã trở thành xu thế chung của các nhà trường trênthế giới và trở thành yêu cầu bắt buộc đối với cácnhà trường Việt Nam.Có nhiều tác giả đã nghiên cứu về vấn đề phát huytính tích cực, tự lực trong dạy học. Nhưng cho đếnnay chưa có đề tài nào nghiên cứu về việc phát huytính tích cực, tự lực khi thực hành thí nghiệm vật líđại cương cho sinh viên trường ĐHKTCN-ĐHTN.NỘI DUNGHiện trạng công tác thí nghiệm vật lí đại cươngSinh viên tự nghiên cứu tài liệu ở nhà, chuẩn bịnội dung ra giấy và nộp cho giáo viên trước khivào lớp. Sau đó, giáo viên hướng dẫn sinh viênlàm thí nghiệm và xử lí số liệu. Qua quá trìnhhướng dẫn sinh viên tiến hành thí nghiệm, chúngtôi nhận thấy một số vấn đề sau:- Nhiều sinh viên chưa tự giác nghiên cứu tài liệutrước khi đến lớp hoặc chuẩn bị bài một cách đốiphó nên lúng túng khi tiến hành thí nghiệm và xử lísố liệu.- Ý thức thực hành của một số sinh viên chưa caovà do dụng cụ thí nghiệm mỗi bài chỉcó một bộ nên nhiều sinh viên còn ỷ lại trông chờvào một vài người trong nhóm tiến hành thí nghiệmrồi chép số liệu.- Một số sinh viên lấy số liệu ở lớp nhưng về nhàkhông xử lý được nên mượn bài của bạn để chépkết quả.- Nhiều sinh viên không vận dụng được kiến thức líthuyết vào giải thích kết quả thí nghiệm.Theo kết quả điều tra của chúng tôi có tới khoảng30% sinh viên không thể tự mình làm được thínghiệm mặc dù đã có tài liệu hướng dẫn thí nghiệm.Có nhiều nguyên nhân dẫn tới hiện trạng trên vàtheo chúng tôi một trong những nguyên nhân đó làdo sinh viên chưa tích cực, tự lực trong quá trìnhhọc tập của mình. Từ đó bài báo đề cập đến một sốgiải pháp nhằm phát huy tính tích cực, tự lực củasinh viên khi thực hành thí nghiệm vật lí đại cươnggóp phần nâng cao chất lượng học tập.Một số biện pháp phát huy tính tự lực của sinhviên khi thực hành thí nghiệm vật lí đại cương.[1], [2], [3]Tính tự lực trong hoạt động nhận thức* Tính tích cực nhận thức là trạng thái hoạt độngnhận thức của người học đặc trưng ở khát vọng họctập, sự cố gắng trí tuệ và nghị lực cao trong quátrình nắm vững kiến thức.Tel: 0989 879291Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên141http://www.lrc-tnu.edu.vnKiều Thị KhánhTạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ87(11): 141 - 144* Tính tự lực nhận thức là năng lực, nhu cầu họctập và tính tổ chức học tập cho phép người học tựhọc.- Giảm tỉ lệ thuyết trình trên lớp, dành nhiều thờigian hơn cho người học tự lực, tự nghiên cứu, thảoluận, giải đáp thắc mắc.Cơ sở hình thành tính tích cực là tính tự giác, tínhtích cực phát triển đến một mức nào đó thì thànhtính tự lực.- Tăng cường tìm kiếm và xây dựng các bài thínghiệm qua các kênh thông tin.Vai trò của tính tự lực của người học rất quan trọng,nó tạo điều kiện để người học tiếp thu tốt kiến thứcmới, đồng thời phát triển được tư duy và biến cáckiến thức vừa tiếp thu được thành vốn kiến thứcriêng của mình.Biểu hiện của tính tự lực trong hoạt động nhận thức- Sự chú ý học tập của người học, sự hăng hái,nhiệt tình tham gia vào giải quyết các vấn đề họctập.- Thường xuyên có những thắc mắc, đòi hỏi ngườidạy phải giải thích cặn kẽ các vấn đề chưa rõ.- Người học chủ động, linh hoạt sử dụng các kiếnthức, kĩ năng hoạt động để nhận thức các vấn đềmới.- Người học mong muốn được đóng góp nhữngthông tin, kiến thức mới tìm hiểu được ở các nguồntài liệu khác nhau.- Biết vận dụng các kiến thức lí thuyết vào trongthực tiễn.- Có quyết tâm, ý chí vươn lên trong học tập, cókhả năng sáng tạo trong giải quyết các vấn đề họctập.Các biện pháp phát huy tính tự lực nhận thức củangười họcMuốn phát huy được tính tự lực nhận thức thì trướchết và quan trọng ...