Một số đặc điểm của múa dân gian

Việt nam có 54 dân tộc. Mỗi dân tộc đều có những điệu mua dân gian của dân tộc mình. Các dân tộc Việt Nam đã để lại cho thế hệ sau một kho tàng nghệ thuật múa quý giá. Nhìn từ góc độ nghe thuật múa, có thể nói di sản múa dân gian là cơ sở ..
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số đặc điểm của múa dân gian Một số đặc điểm của múa dân gianViệt Nam có 54 dân tộc. Mỗi dân tộc đều có những điệu múa dân gian của dân tộc mình. Cácdân tộc Việt Nam đã để lại cho thế hệ sau một kho tàng nghệ thuật múa quý giá. Nhìn từ góc độnghệ thuật múa, có thể nói di sản múa dân gian là cơ sở tiêu biểu xác định bản sắc múa củamỗi tộc người. Trong một xã hội hiện đại, khoa học kĩ thuật phát triển, di sản múa dân gian đốivới sự phát triển của ngành múa chuyện nghiệp Việt Nam trở nên rất quan trọng. Muốn đổi mới,cách tân thì cần phải nghiên cứu, xác định và hiểu đâu là giá trị đích thực cần phải kế thừa. Nóicách khác, cần phải tìm ra hằng số giá trị của múa dân gian.Quan sát, nghiên cứu các điệu múa dân gian, chúng ta có thể nhận biết được thái độ, ý thức,thẩm mĩ trong lao động của người xưa. Những hình ảnh trong chiến đấu, trong lao động sảnxuất, trong các mối quan hệ xã hội, trong phong tục tập quán, trong đời sống tâm linh… đượcthể hiện trong múa dân gian có vị trí và ý nghĩa quan trọng trong đời sống văn hoá của các tộcngười. Múa dân gian biểu hiện tri thức văn hoá của quần chúng nhân dân, biểu hiện bản chấtmúa của văn hoá dân tộc. Múa dân gian phản ánh sức sáng tạo, tài năng của nhân dân.Ngoàira, múa dân gian còn có tác dụng thiết thực đối với tình cảm và đời sống của con người. Múadân gian được thể hiện trong các lễ thức (múa tín ngưỡng). Những động tác biểu hiện thế giớitâm linh của con người (cầu mong sự che chở, phù hộ của các đấng thần linh, trời, Phật… ).Ngoài ra, từ thuở xa xưa, qua các điệu múa, người dân còn muốn truyền lại các kinh nghiệm laođộng sản xuất, săn bắt… Múa dân gian còn thể hiện những hành vi ứng xử của con người, tạomôi trường không gian để con người đến với nhau. Đặc điểm này thể hiện rất rõ trong sinh hoạtvăn hoá dân gian ở làng, bản như xoè vòng của dân tộc Thái, xoè chiêng của dân tộc Tày. Hoặccó thể lấy ví dụ rõ hơn như múa lăm vông của người Lào. Có những điệu múa dân gian cũngmang ý nghĩa đạo đức nhưng được thể hiện ở góc độ khác nhau. Ví dụ một số điệu múa dângian như múa dô (gắn với tục thờ Tản Viên), múa dậm (gắn với tục thờ Lý Thường Kiệt), múa cờlau tập trận (trong hội Hoa Lư), múa chèo tàu (gắn với tục thờ các tướng của Hai Bà Trưng), haylà múa dân gian trong hội đền Hùng, hội Gióng (gắn với tục thờ Phù Đổng Thiên Vương). Nhữngđiệu múa đó tuy đơn giản, phức tạp khác nhau, mức độ, quy mô khác nhau tuỳ theo điều kiệncủa từng địa phương, từng cộng đồng người… những đều thể hiện tình cảm của con người,đồng thời qua đó phản ánh những giá trị đạo đức cổ truyền của nhân dân. Đó là lòng tôn kính vàbiết ơn với các anh hùng dân tộc. Những giá trị đó được lưu giữ và tồn tại có tính bền vững trongdân chúng. Bài học đạo đức được thể hiện qua múa dân gian có ý nghĩa giáo dục đối với cácthế hệ; đó là lòng yêu nước, cuộc sống tình nghĩa, tình yêu quê hương, thiên nhiên…Múa dân gian NgaNếu như so sánh múa dân gian người Việt nói chung với múa dân gian của các nước khác, nhưmúa dân gian Nga chẳng hạn, chỉ nghiên cứu riêng về “cường độ” (độ mạnh, nhẹ), tiết tấu(nhanh, chậm) đã có sự khác nhau cơ bản. Đa số các bước chân của múa dân gian dân tộc Việtđều bước đi rất nhẹ nhàng. Có nhà nghiên cứu cho rằng, do người Việt chủ yếu là cư dân nôngnghiệp sống ở đồng bằng, địa hình bằng phẳng, có thói quen đi chân đất, thích một cuộc sốnghiền lành, êm đềm… Vì thế, phong cách sống của họ đã ảnh hưởng đến bước đi trong múa.Ngược lại, dân tộc Nga ở xứ lạnh, đương nhiên không ai đi chân không trên tuyết. Đôi giày đốivới họ hết sức quan trọng. Vào mùa đông, đi từ nơi khác về đến trước cửa nhà , mọi người đềucó thói quen dẫm thật mạnh nhiều lần trên bậc cửa cho tuyết rơi xuống đất. Thói quen đó đãđược đưa vào múa dân gian. Nhiều điệu múa dân gian Nga, từ đầu cho đến cuối tác phẩm,môtip chính chỉ là động tác dậm chân. Những động tác đó được thể hiện ở những cường độ, tiếttấu khác nhau, tạo nên sức hấp dẫn khác nhau. Nếu so sánh về tiết tấu, nhịp độ thì múa Nganhanh và mạnh hơn hẳn múa Việt. Nhanh và chậm đó cũng là biểu hiện sắc thái, tình cảm, thẩmmĩ rất quan trọng trong nghệ thuật múa, bản sắc dân tộc của múa.Qua ví dụ vừa nêu, có thể thấy rằng, một trong những đặc điểm của múa dân gian của ngườiViệt là tính chất nhẹ nhàng, uyển chuyển, chậm rãi.Do luôn luôn tồn tại và phát triển qua nhiều thế hệ, múa dân gian thường không có một cấu trúcổn định, hay nói cách khác, đó là cấu trúc mở. Do có cấu trúc mở, múa dân gian không ngừngđược bồi đắp và bổ sung những sáng tạo mới của các thế hệ tiếp theo với mục đích nhằm thoảmãn nhu cầu văn hoá của cộng đồng, khu vực, quốc gia. Những bồi đắp mới, bổ sung mới đượcdân chúng chấp nhận, lưu giữ và sử dụng sẽ trở thành di sản của văn hoá dân tộc, đồng thời làcơ sở, nền tảng cho những sáng tạo bổ sung của các thế hệ nối tiếp. Cấu trúc mở của múa dângian là luôn sẵn sàng đón nhận những sáng tạo, bổ sung hoặc một sự điều chỉnh mới cho hoà ...