MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM DỊCH TỄ, SINH THÁI, HÌNH THÁI CỦA ẤU TRÙNG SÁN LÁ PHỔI

Mục tiêu: (1). Xác định mức độ nhiễm và phân bố nang ấu trùng trong trung gian truyền bệnh tại các điểm nghiên cứu. (2). Quan sát và đo kích thước nang ấu trùng, ấu trùng thoát vỏ, hướng tới định loại SLP.(3). Đánh giá kết quả gây nhiễm SLP trên động vật thực nghiệm.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM DỊCH TỄ, SINH THÁI, HÌNH THÁI CỦA ẤU TRÙNG SÁN LÁ PHỔI MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM DỊCH TỄ, SINH THÁI, HÌNH THÁI CỦA ẤU TRÙNG SÁN LÁ PHỔI TÓM TẮT Mục tiêu: (1). Xác định mức độ nhiễm và phân bố nang ấu trùng trong trung gian truyền bệnh tại các điểm nghiên cứu. (2). Quan sát và đo kích thước nang ấu trùng, ấu trùng thoát vỏ, hướng tới định loại SLP.(3). Đánh giá kết quả gây nhiễm SLP trên động vật thực nghiệm. Phương pháp: Nghiên cứu mô tả cắt ngang và gây nhiễm thực nghiệm. Kết quả và kết luận:Cua suối xã Lương Sơn, tỉnh Lào Cai nhiễm ấu trùng SLP tỷ lệ 80%; cua suối 4 điểm còn lại không nhiễm ấu trùng SLP. Mật độ trung bình ấu trùng SLP/ 1 con cua xã Lương Sơn, Lào Cai rất cao (131,2/ cua). Trong số cua nhiễm, con nhiều nhất mang 1005 ấu trùng, con ít nhất mang 2 ấu trùng. Kết quả gây nhiễm SLP theo phương pháp tiêm màng bụng, 80% chuột và 100% chó nhiễm bệnh. SLP thu hồi đ ược không chỉ ký sinh ở phổi mà còn ở các cơ quan khác như: gan, lồng ngực, cơ ngực, cơ hoành, khoang bụng...Kích thước nang ấu trùng nhỏ (0,26 x 0,24 mm), quan sát ấu trùng thoát nang thấy kích thước hấp khẩu bụng = 1/2 hấp khẩu miệng. Qua quan sát, đo kích th ước ấu trùng, hấp khẩu ấu trùng thoát vỏ và sán trưởng thành, sơ bộ kết luận SLP xã Lương Sơn, Lào Cai thuộc loài Paragonimus heterotremus. ABSTRACT Objective: (1) to indentify the prevelence rate of the lung fluke larva (Metacercaria) in crabs and distribution of Metacercaria in the intermediate host at settings. (2)To observe and measure a larva and a pupa in order to identify taxonomic name of the lung fluke (Paragonimus). (3)To assess the resu lt the infestation in experimental animals. Methods: A cross-sectional study and experimental animals. Result and conclusion:: The prevalence rate of Metacercaria was 80% in stream crabs in Luong son Commune- Bao Yen District- Lao Cai Province. In 4 remaining setting we could not find any Metacercaria in the stream crabs. The average density of Metacercaria in a stream crab was 131.2/ crab in Luong Son Commune. Among infested crabs, the highest were 1005 larvae and lowest were 2 larvae. Adult Paragonimus were not only found in the lung but also in the other organs: liver, chest muscles, chest cavity, diaphragm and abdominal cavity. A size of Metacercaria was very small (0.26 x 0.24 mm) and a size of ventral sucker was equal to one- seconds of oral sucker. T he infestation of Metacercaria in peritoneum of experimental animals: 80% of rats and 100% of dogs were infested with an adult Paragonimus. Basing on a size of Metacercaria, the sucker of the pupa and the adult Paragonimus, we drawn the conclusion that Paragonimus in Luong Son Commune- Bao Yen District- Lao Cai Province belonged to a species of P. heterotremus. ĐẶT VẤN ĐỀ Bệnh sán lá phổi (SLP) là bệnh ký sinh trùng truyền qua thức ăn, phổ biến ở nhiều nước trên thế giới. Bệnh gây ảnh hưởng rất lớn đến sức khoẻ con người, nhiều trường hợp còn dẫn đến tử vong. Bệnh dễ nhầm với các bệnh khác, thường khi đến cơ sở chuyên khoa phát hiện ra thì đã quá muộn. Người mắc bệnh là do ăn phải nang ấu trùng SLP sống trong cua suối đá. Bệnh SLP thường phổ biến ở các vùng nông thôn miền núi. Họ có tập quán ăn cua nướng, cua nấu chưa chín hoặc cua sống(1,2,9). Việc phát hiện và tư vấn phòng chống bệnh SLP ở những vùng này còn gặp rất nhiều khó khăn. Ở Việt Nam, bệnh SLP đã được thông báo từ năm 1906, nh ưng đến năm 1994 mới được nghiên cứu dịch tễ và phòng chống. Vấn đề phân bố và thành phần loài SLP ở Việt Nam còn nhiều ý kiến khác nhau, đặc biệt là chẩn đoán bệnh SLP lẫn với bệnh khác vẫn còn tồn tại. Bên cạnh đó số liệu nghiên cứu về SLP ở nước ta hãy còn ít. Các tác giả mới chỉ quan tâm nhiều đến những điểm có thông báo dịch như: Sìn Hồ tỉnh Lai Châu; Thuận Châu tỉnh Sơn La; Đà Bắc tỉnh Hoà Bình...thuộc vùng Tây Bắc(3,6,7). Nghiên cứu này chúng tôi nhân rộng ra không những chỉ ở vùng Tây Bắc mà vươn tới các tỉnh vùng Đông Bắc. Đặc biệt là các tỉnh biên giới giáp Trung Quốc như: Lào Cai, Cao Bằng, Lạng Sơn, Bắc cạn... Bởi lẽ tại Trung Quốc, tỉnh Vân Nam giáp tỉnh Lào Cai của Việt Nam, tỉnh Quảng Tây liền kề với tỉnh Cao Bằng và Lạng Sơn là những vùng lưu hành nặng dịch bệnh SLP. Đề tài nghiên cứu nhằm đáp ứng 3 mục tiêu sau: 1. Xác định tỷ lệ nhiễm và phân bố nang ấu trùng sán lá phổi trong trung gian truyền bệnh (cua suối) tại các điểm nghiên cứu. 2. Quan sát, phân tích, đo các chỉ số cần thiết của nang ấu trùng, ấu trùng thoát vỏ, sán trưởng thành để định loại sán lá phổi. 3. Đánh giá kết quả gây nhiễm sán lá phổi trên động vật thực nghiệm. ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Đối tượng nghiên cứu - Trung gian truyền bệnh sán lá phổi (cua suối): mỗi điểm nghiên cứu là 245 con cua suối, cua khoẻ đầy đủ chân, càng... - ...