Một số đề xuất trong việc cải tiến nội dung môn tin học đại cương theo hướng nâng cao và hỗ trợ quá trình tự học của sinh viên

Bài viết Một số đề xuất trong việc cải tiến nội dung môn tin học đại cương theo hướng nâng cao và hỗ trợ quá trình tự học của sinh viên trình bày: Phương pháp tự học, tự nghiên cứu ngày càng được quan tâm trong tiến trình đổi mới PPDH ở các trường đại học hiện nay [2]. Tin học đại cương là môn học mà phần lớn các sinh viên đã được học trong nhà trường phổ thông nên việc phát huy những kiến thức sẵn có,... Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số đề xuất trong việc cải tiến nội dung môn tin học đại cương theo hướng nâng cao và hỗ trợ quá trình tự học của sinh viên MỘT SỐ ĐỀ XUẤT TRONG VIỆC CẢI TIẾN NỘI DUNG MÔN TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG THEO HƯỚNG NÂNG CAO VÀ HỖ TRỢ QUÁ TRÌNH TỰ HỌC CỦA SINH VIÊN NGUYỄN TƯƠNG TRI Trường Đại học Sư phạm – Đại học Huế Tóm tắt: Phương pháp tự học, tự nghiên cứu ngày càng được quan tâm trong tiến trình đổi mới PPDH ở các trường đại học hiện nay [2]. Tin học đại cương là môn học mà phần lớn các sinh viên đã được học trong nhà trường phổ thông nên việc phát huy những kiến thức sẵn có, tăng cường khả năng tự học, giảm thời lượng lên lớp nhưng vẫn đảm bảo được chất lượng đào tạo là việc làm hết sức cần thiết. Bài báo trình bày một số đề xuất cải tiến nội dung kiến thức môn Tin học theo hướng cô đọng và nâng cao nhằm đáp ứng ngày càng cao của chương trình đào tạo và hỗ trợ việc tự học của sinh viên. 1. ĐẶC ĐIỂM CỦA CHƯƠNG TRÌNH TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG 1.1. Về mặt kiến thức Chương trình hiện hành bao gồm các nội dung: Một số khái niệm và thao tác trên Windows; Sơ lược về mạng máy tính và Internet; Soạn thảo văn bản với MS Word; Xử lý bảng tính với MS Excel [1]. Nội dung chương trình Tin học đại cương không thực sự mới đối với sinh viên mà chỉ mang tính chất hoàn thiện học vấn phổ thông và góp phần nâng cao kỹ năng sử dụng máy tính của sinh viên nhằm đáp ứng tốt hơn về khai thác và sử dụng hiệu quả máy tính phục vụ cho việc học tập và nghiên cứu về sau. 1.2. Về mặt thời lượng và thời gian tổ chức học phần Học phần được tổ chức vào kỳ thứ nhất hoặc kỳ thứ hai của toàn khóa học, với thời lượng 45 giờ (3 tín chỉ), trong đó có 02 tín chỉ lý thuyết và 01 tín chỉ thực hành. 1.3. Khó khăn khi thực hiện học phần + Trình độ kiến thức và kỹ năng sử dụng máy tính của sinh viên không đồng đều; + Tính mới của học phần ít; + Lợi ích của môn học mang lại cho người học không rõ ràng; + Thời lượng không cho phép triển khai dạy học theo lối truyền thống. Chính vì thế, cần xem xét lại từ nội dung chương trình đến việc triển khai tổ chức dạy học nhằm phát huy những kiến thức sẵn có (kiến thức tin học mà SV đã được học ở bậc THCS và THPT), nâng cao nội dung chương trình, tăng cường khả năng tự học để đáp ứng mục tiêu đào tạo trong giai đoạn hiện nay. Tạp chí Khoa học và Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm Huế ISSN 1859-1612, Số 03(19)/2011: tr. 162-168 MỘT SỐ ĐỀ XUẤT TRONG VIỆC CẢI TIẾN NỘI DUNG MÔN TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG... 163 2. ĐỀ XUẤT THIẾT KẾ LẠI NỘI DUNG MÔN TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG THEO HƯỚNG NÂNG CAO KIẾN THỨC VÀ HỖ TRỢ QUÁ TRÌNH TỰ HỌC, TỰ NGHIÊN CỨU CỦA SINH VIÊN Qua thời gian giảng dạy, theo chúng tôi, để chương trình Tin học đại cương được tổ chức một cách có hiệu quả nên quan tâm cụ thể đến hai vấn đề: Trước hết là phải xem xét lại nội dung chi tiết của chương trình vì trong giai đoạn mới hiện nay kiến thức tin học của sinh viên (trước khi học học phần tin học đại cương) đã đạt chuẩn nhất định (do đã được học ở bậc THPT); tiếp đến, cần phải xây dựng quy trình tổ chức dạy học để đáp ứng được nội dung mới. 2.1. Về nội dung chương trình Theo chúng tôi, nội dung chương trình Tin học đại cương [1] nên được xây dựng lại dưới dạng 13 bài học và 02 bài ôn tập và kiểm tra (mỗi bài có thời lượng 03 giờ) và với nội dung được nâng cao hơn nhằm khắc phục được một số khó khăn mà chúng tôi đã nêu ra và đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của xã hội, cụ thể: Bảng 1. Sơ lược về các nội dung học phần Bài 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Nội dung chính (mỗi bài được tính 01 giờ LT và 02 giờ TH và 03 giờ tự học) Một số khái niệm cơ bản (phần cứng, phần mềm, hệ điều hành, cấu trúc máy tính, hệ đếm…). Hệ điều hành (HĐH) Windows và các ứng dụng trên HĐH Mạng máy tính và Internet; Một số kỹ năng tìm và lấy thông tin trên Internet Tổng quan về soạn thảo văn bản (Quy trình soạn thảo, Giới thiệu MS.Word) Định dạng văn bản (Font, Paragraph, Style, Picture, WordArt, Chart...) Sử dụng thanh công cụ Drawing và Xử lý bảng biểu trong Word (Tạo, Sắp xếp, Tính toán, Chuyển đổi giữa bảng với văn bản và ngược lại...) Một số tính năng khác (trộn thư, AutoText, In ấn, Autocorrect…) Ôn tập và kiểm tra (cả lý thuyết và thực hành) Giới thiệu và làm việc với bảng tính Excel. Khái niệm địa chỉ, tham chiếu…) Khai thác một số hàm thường dùng Các hàm về cơ sở dữ liệu. Ý nghĩa của các dạng biểu đồ và cách tạo biểu đồ Một số thao tác trên danh sách dữ liệu (Sắp xếp, Lọc dữ liệu, Tổng con, In ấn) Một số tính năng nâng cao (PivotTable Reports, Giải toán trên Excel…) Cách tạo bài thuyết trình đơn giản (PowerPoint). Thay đổi định dạng của bài thuyết trình (Font, Hiệu ứng, Âm thanh, Hình ảnh, Biểu đồ…) Một số phần mềm thường dùng (Adobe Acrobat, AntiVirus, Lạc Việt…) và một số trang web, phần mềm hỗ trợ học tập trực tuyến Ôn tập và kiểm tra (cả lý thuyết và thực hành) So với chương trình hiện hành, chúng tôi đề xuất xây dựng thêm 03 bài học mới (bao gồm bài 12. Vận dụng Excel giải quyết một số bài toán tối ưu, bài 13. Khai thác phần mềm trình chiếu Powerpoint và bài 13. Sử dụng một số phần mềm hỗ trợ học tập khác như Acrobat, Lạc việt, phần mềm diệt virus...) và cô đọng nội dung của chương trình hiện hành về 10 bài học. Vì theo mục 1.1 chúng tôi đã trình bày thì việc giảm tải cho những nội dung đã được học ở phổ thông là cần thiết, bên cạnh đó với những nội dung 164 NGUYỄN TƯƠNG TRI mới đề xuất sẽ mang lại sự hứng thú và giúp người học khai thác Tin học như một công cụ hữu ích vào quá trình học tập chuyên ngành của mình. Việc đưa thêm phần mềm PowerPoint vào chương trình môn học của học phần Tin học đại cương là rất cần thiết vì đặc thù của đào tạo tín chỉ là tăng cường tính chủ động, tích cực của sinh viên, phát huy các phương pháp dạy học như thảo luận nhóm, báo cáo bài tập nhóm, thuyết trình trước lớp... Bên cạnh đó, các phần mềm như Lạc Việt, Acrobat rất hữu dụng cho các em trong tra cứu từ điển, hỗ trợ dịch thuật, đọc và soạn thảo file văn bản dạng PDF. Tuy nhiên, để có thể đáp ứng chương trình trên cần sự nổ lực từ cả hai phía người học ...