Một số giải pháp bố trí dải bay khi thiết kế bay chụp ảnh địa hình để thành lập bản đồ tỷ lệ lớn

Bài báo đề xuất một số giải pháp bố trí dải bay khi thiết kế bay chụp ảnh địa hình trong điều kiện sử dụng máy chụp ảnh hàng không kỹ thuật số Vecxel Ultracam Xp W/a kết hợp với công nghệ định vị toàn cầu (GPS) và các hệ thống xác định quán tính (IMU), và một số kết quả thu được bước đầu trong điều kiện cụ thể ở nước ta.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số giải pháp bố trí dải bay khi thiết kế bay chụp ảnh địa hình để thành lập bản đồ tỷ lệ lớn Nghiên cứu - Ứng dụng MỘT SỐ GIẢI PHÁP BỐ TRÍ DẢI BAY KHI THIẾT KẾ BAY CHỤP ẢNH ĐỊA HÌNH ĐỂ THÀNH LẬP BẢN ĐỒ TỶ LỆ LỚN KS. TRƯƠNG THANH BÌNH Cục Đo đạc và Bản đồ Việt Nam Tóm tắt: Bài báo đề xuất một số giải pháp bố trí dải bay khi thiết kế bay chụp ảnh địa hình trongđiều kiện sử dụng máy chụp ảnh hàng không kỹ thuật số Vecxel Ultracam Xp W/a kết hợpvới công nghệ định vị toàn cầu (GPS) và các hệ thống xác định quán tính (IMU), và một sốkết quả thu được bước đầu trong điều kiện cụ thể ở nước ta. 1. Đặt vấn đề Điều đó làm tốn nhiều thời gian bay chụp và Trong công nghệ đo vẽ bản đồ địa hình gây không ít khó khăn cho phi công khi lượnbằng ảnh hàng không, công tác bay chụp vòng bay vào dải bay sau. Bài báo này sẽảnh là một nhiệm vụ quan trọng không thể giới thiệu một số giải pháp bố trí dải bay khithiếu được. Nó quyết định đến độ chính xác thiết kế bay chụp ảnh địa hình.và giá thành sản phẩm bản đồ thành lập ra. 2. Giải quyết vấn đềTrước đây, việc bố trí dải bay chụp ảnh 2.1. Giải pháp bố trí dải bay thích hợpthường theo hướng Đông - Tây và Tây - theo hướng chung của khu chụpĐông vì khi đó việc dẫn đường bay được Ngoại trừ hướng bay từ Đông sang Tâytiến hành bằng địa bàn. Điều đó dẫn đến và ngược lại còn tất cả những hướng còn lạinhững bất lợi khi khu đo có dạng chủ yếu gọi là hướng dải bay bất kỳ. Ví dụ khu đo cókhông theo hướng Đông - Tây. Từ khi xuất hướng Bắc - Nam và Nam - Bắc, hướnghiện máy chụp ảnh hàng không kỹ thuật số Tây Bắc - Đông Nam và Đông Bắc - TâyVecxel Ultracam Xp W/a kết hợp với công Nam. Khi đó nếu ta cứ bố trí dải bay theonghệ định vị toàn cầu (GPS) và các hệ hướng Đông - Tây và Tây - Đông nhưthống xác định quán tính (IMU) thì ta có thể truyền thống thì sẽ tốn rất nhiều dải bay, tốnbố trí dải bay theo mọi hướng bất kỳ miễn là rất nhiều vòng lượn bay vào dải bay sau.các dải bay đó song song với nhau, không Điều đó ảnh hưởng rất lớn đến tính kinh tế.đi qua những vùng địa hình không định Khi có máy chụp ảnh hàng không kỹ thuậthướng được (hiện tượng bất định hướng số Vecxel Ultracam Xp W/a kết hợp vớikhi đo vẽ ảnh) và số lượng dải bay ít nhất, công nghệ định vị toàn cầu (GPS) và các hệvới số lượng vòng lượn vòng bay vào dải thống xác định quán tính (IMU) thì chúng tabay sau là ít nhất. Ngoài ra khi bay chụp địa bố trí hướng bay chụp trùng với hướnghình tỷ lệ lớn, khoảng cách Dy giữa 2 dải chung nhất của khu đo mà không cần bố tríbay kề thường bé cho nên rất khó khăn khi theo hướng Đông - Tây và Tây - Đông. Điềulượn vòng bay vào dải bay sau. Để có thể đó cho phép ta giảm tối thiểu số dải bay vàbay vào dải bay sau, ta phải áp dụng số lần lượn vòng để bay vào dải bay sau. Víphương án bay vào dải bay sau theo dụ khi thiết kế bay chụp khu vực nhà máyphương pháp 2 lần lượn vòng đổi hướng. điện hạt nhân Ninh Thuận tỉnh Ninh Thuậnt¹p chÝ khoa häc ®o ®¹c vµ b¶n ®å sè 24-6/2015 61 Nghiên cứu - Ứng dụngkhu đo có hướng Bắc - Nam, việc bố trí theophương án vừa nêu sẽ giảm được 4 đườngbay và 4 lần lượn vòng. (xem hình 3) trong đó: 2.2. Biện pháp lượn vòng bay vào dải là khối lượng máy bay đangbay sau khi bay chụp tỷ lệ lớn chuyển động Lượn vòng bay vào dải bay sau là một Vr là vận tốc thẳng của máy bay tức làquá trình khó khăn nhưng rất quan trọng. tốc độ bay thực tế khi lượn vòngĐộ phủ giữa 2 dải bay kề nhau phụ thuộc Từ hình 2 ta có: J = Gtgξvào chất lượng công tác bay vào dải bay Ta tìm được:sau. Phụ thuộc vào khoảng cách Dy giữa 2 Vậy góc nghiêng của máy bay khi lượndải bay kề và tốc độ của máy bay sử dụng, vòng với bán kính xác định sẽ là:việc bay vào dải bay sau được tiến hànhtheo một trong các phương pháp sau: (xemhình 1) Với mỗi loại máy bay đều có quy định 0 - Lượn 1 lần với góc (180 +2ω) (xem ξmax để đảm bảo an toàn khi lượn vòng.hình 1a) Lượn vòng với góc nghiêng nhỏ quá rất khó 9 - Lượn 2 lần cùng hướng với góc (90 +ω) thực hiện vì lúc đó ngay cả sự thay đổi góctrong mỗi lần lượn nhưng điểm cuối của lần ξ nhỏ cũng có thể làm thay đổi nhiều bánlượn thứ nhất và điểm đầu của lần lượn lần kính r. Để đảm bảo chế độ bay chụp, không2 tạo thành đoạn thẳng (xem hình 1b) nên tăng tốc độ bay quá 10% tốc độ bay - Lượn 2 lần khác hướng với các kiểu bình thường khi chụp ảnh. Vì vậy, đối vớinhư trên hình 1c,d. mỗi độ cao bay xác định, giá trị Vr không Khi chụp ảnh địa hình tỷ lệ lớn khoảng được coi là biến số độc lập. Do đó việc chọncách giữa 2 dải bay kề Dy thường nhỏ cho góc nghiêng cũng như bán kính vòng lượnnên không áp dụng phương pháp 1a và 1b bị hạn chế.mà phải áp dụng phương án 1c hoặc 1d. Khi Dy tương đối nhỏ (tức là khi chụp ảnh Khi lượn thông thường (xem hình 2) tỷ lệ lớn, tỷ lệ trung bình), nếu góc nghiêngtrọng tâm O của máy bay dịch chuyển trong ξ không vượt quá giá trị giới hạn của máymặt phẳng nằm ngang theo cung tròn bán bay đang sử dụng thì ta dùng phương phápkính r còn trục dọc XX của máy bay trùng lượn 1 vòng với góc nghiêng ξ và với bánvới tiếp tuyến của cung tròn này, vì vậy máy kính vòng lượn r = 1/2 Dy để bay vào dảibay không bị trượt. ...