Một số giải pháp hoạch định cơ cấu vốn của các doanh nghiệp niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam

Hoạch định cơ cấu vốn (CCV) là một trong các nhiệm vụ tài chính quan trọng của các doanh nghiệp niêm yết (DNNY) trên thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam. Hoạt động này không chỉ giúp doanh nghiệp quyết định nên huy động vốn từ đâu, mà còn xác định cách thức phân bổ nguồn vốn đó như thế nào để đạt được mục tiêu tối thiểu hóa chi phí vốn và tối đa hóa giá trị của doanh nghiệp. Trong phạm vi bài viết, tác giả tập trung nghiên cứu, đề xuất một số giải pháp nhằm thực hiện tốt hoạt động hoạch định CCV của các DNNY trên TTCK Việt Nam hiện nay. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số giải pháp hoạch định cơ cấu vốn của các doanh nghiệp niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOẠCH ĐỊNH CƠ CẤU VỐN CỦA CÁC DOANH NGHIỆP NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM TÓM TẮT: Hoạch định cơ cấu vốn (CCV) là một trong các nhiệm vụ tài chính quan trọng của các doanh   nghiệp niêm yết (DNNY) trên thị  trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam. Hoạt động này   không chỉ giúp doanh nghiệp quyết định nên huy động vốn từ đâu, mà còn xác định cách thức   phân bổ nguồn vốn đó như thế nào để đạt được mục tiêu tối thiểu hóa chi phí vốn và tối đa   hóa giá trị của doanh nghiệp. Trong phạm vi bài viết, tác giả  tập trung nghiên cứu, đề  xuất   một số giải pháp nhằm thực hiện tốt hoạt động hoạch định CCV của các DNNY trên TTCK   Việt Nam hiện nay. Từ khóa: Cơ cấu vốn, doanh nghiệp niêm yết, thị trường chứng khoán. 1. Cơ cấu vốn của doanh nghiệp niêm yết CCV của DNNY, hay còn gọi là đòn bẩy tài chính, là sự kết hợp giữa việc sử dụng vốn nợ  và vốn chủ sở hữu theo một tỉ lệ nhất định để tài trợ cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Hệ  số đòn bẩy tài chính ở mức cao chứng tỏ doanh nghiệp sử dụng nhiều nợ vay và ngược lại.   Một CCV hợp lí phải đảm bảo sự hài hòa giữa nợ vay và vốn chủ sở hữu, sao cho chi phí sử  dụng vốn thấp và rủi ro có thể  chấp nhận được, phù hợp với điều kiện kinh doanh cụ  thể  của doanh nghiệp. Các DNNY có thể thay đổi CCV hoặc tái cấu trúc lại nguồn vốn bằng nhiều cách thức khác   nhau, như: phát hành thêm các chứng khoán hoặc vay thêm từ bên ngoài, bổ sung thêm vốn từ  lợi nhuận thu được để  tăng vốn. Ngoài ra, doanh nghiệp cũng có thể  tái cấu trúc lại nguồn  vốn mà không làm thay đổi qui mô vốn của doanh nghiệp như  vay thêm nợ  để  mua lại cổ  phiếu, hoặc phát hành thêm cổ  phiếu để  hoàn trả  bớt nợ  vay. CCV của DNNY phải được   xây dựng trên cơ sở mục tiêu cơ bản là tối đa hóa giá trị tài sản cổ đông và cũng đồng thời là  tối đa hóa giá trị của doanh nghiệp. Giá trị  của doanh nghiệp sẽ tối  ưu khi chi phí vốn bình  quân thấp nhất. Do vậy, mục tiêu cơ bản của quyết định CCV là xác định được cách thức tài   trợ có chi phí vốn thấp nhất, CCV tối  ưu là điểm mà tại đó chi phí vốn bình quân thấp nhất   và giá trị doanh nghiệp cao nhất. Khi điều chỉnh CCV các DNNY cần lưu ý các vấn đề sau: Thứ nhất, sự điều chỉnh CCV của  doanh nghiệp làm thay đổi chi phí vốn như thế nào? Thứ hai, tại điểm CCV nào chi phí vốn  của doanh nghiệp sẽ  tối thiểu và giá trị  doanh nghiệp tối  đa? Thứ  ba, giá trị  của doanh  nghiệp và giá cổ phiếu sẽ biến động như thế nào khi doanh nghiệp điều chỉnh CCV về mức   tối ưu?. CCV của DNNY phần lớn phụ thuộc vào các nhân tố  thuộc về doanh nghiệp, như: nguy cơ  phá sản, khả  năng sinh lời, chất lượng và cấu trúc tài sản, cơ  hội tăng trưởng... Ngoài các   yếu tố này, đặc trưng về ngành và đặc điểm môi trường kinh doanh còn là những yếu tố dẫn  đến sự  khác biệt về  CCV của các DNNY thuộc các ngành nghề, lĩnh vực khác nhau, hoạt   động ở các môi trường kinh doanh khác nhau. 2. Thuận lợi và khó khăn của doanh nghiệp niêm yết trên thị  trường chứng khoán Việt Nam   trong hoạch định cơ cấu vốn Hiện nay, bối cảnh kinh tế đất nước và xu hướng hội nhập đã và đang tạo nên những điều  kiện thuận lợi cho các DNNY trong việc hoạch định CCV. Cụ thể là: Thứ  nhất, hiện nay nền kinh tế  Việt Nam vẫn tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ, bình quân   khoảng 6%/năm trong 30 năm qua và được dự báo tiếp tục duy trì ở mức tăng trưởng cao đến   hết năm 2020; các chỉ tiêu về lạm phát, tỷ giá cũng sẽ theo chiều hướng ổn định. Đây là điều   kiện thuận lợi để các DNNY mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh, qua đó thúc đẩy tăng  trưởng về mặt bằng giá cổ phiếu kéo theo mức tăng về vốn hóa thị trường. Thứ hai, tiến trình cổ phần hóa, thoái vốn tại doanh nghiệp nhà nước (DNNN) gắn với niêm  yết trên TTCK tiếp tục được Chính phủ  chú trọng đẩy mạnh trong thời gian tới. Trong giai   đoạn 2017 ­ 2020, sẽ có hơn 400 DNNN thực hiện thoái vốn trong giai đoạn này, qua đó tạo  tiền đề cho nguồn cung hàng hóa trên TTCK. Thứ  ba, việc tham gia và thực thi các FTA thế  hệ  mới như  EVFTA, CPTPP sẽ  giúp đẩy  mạnh hoạt động sản xuất ­ xuất khẩu của các DNNY; khi các cam kết này giúp gỡ bỏ  hàng  rào thuế quan đối với hàng hóa, làm tăng cơ hội giúp hàng hóa trong nước tiếp cận nhiều thị  trường quốc tế với các điều kiện ưu đãi hơn, giúp các doanh nghiệp kinh doanh mở rộng thị  trường, thúc đẩy xuất khẩu. Từ đó, cổ phiếu của những ngành này sẽ hấp dẫn hơn với nhà  đầu tư, tạo tiền đề cho sự tăng trưởng và đi lên tích cực của TTCK. Thứ tư, cam kết trong FTA thế hệ mới buộc các DNNY phải đổi mới, tái cấu trúc, áp dụng   các chuẩn mực và thông lệ  quốc tế về quản trị công ty, quản trị  rủi ro, công bố  thông tin…  để hoạt động có hiệu quả hơn, nâng cao năng lực cạnh tranh. Bên cạnh đó, quá trình cổ phần  hóa DNNN, nhu cầu định giá doanh nghiệp, nhu cầu phát hành, tìm đối tác chiến lược, tìm thị  trường niêm yết (trong nước, nước ngoài) sẽ  là những yếu tố  tăng cầu đối với dịch vụ  của   các công ty chứng khoán. Thứ năm, các hiệp định FTA thế hệ mới được ký kết sẽ mở ra cơ hội cho Việt Nam về thu   hút đầu tư nước ngoài, bao gồm cả đầu tư trực tiếp và đầu tư gián tiếp nước ngoài thông qua   TTCK. Với các yêu cầu cam kết có độ mở sâu rộng trên nhiều lĩnh vực, quan hệ thương mại   và đầu tư giữa Việt Nam với các nước thành viên CPTPP hay các nước thành viên EU sẽ phát  triển mạnh mẽ, từ đó thúc đẩy dòng vốn đầu tư vào Việt Nam. Bên cạnh đó, các chính sách  mới như  Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp, Luật Kinh doanh bất động sản… và sắp tới là   Luật Chứng khoán (sửa đổi), tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho sự tham gia của nhà đầu tư  nước ngoài trên TTCK Việt Nam. Bên cạnh những mặt thuận lợi, vẫn còn tồn tại nhiều vấn đề  bất cập gây nhiều khó khăn,  trở ngại cho các DNNY trong hoạch định CCV. Thứ  nhất, Nhà nước vẫn giữ  vai trò quản lý quan trọng đối với các DNNY. Hiện nay, có  khoảng 42% DNNY  ...