Một số giải pháp tái cơ cấu ngành nông nghiệp tỉnh Sơn La

Để tái cơ cấu nông nghiệp có hiệu quả cần phải có các giải pháp như: Rà soát lại cơ cấu cây trồng, vật nuôi, quy hoạch lại quỹ đất nông nghiệp, chuyển đổi phương thức sản xuất, phát triển các ngành nghề phi nông nghiệp, thu hút đầu tư, hoàn thiện các chính sách tác động trực tiếp đến sản xuất nông nghiệp. Cần phải thực hiện đồng bộ các giải pháp trên để tái cơ cấu lại ngành, khai thác thế mạnh của tỉnh, phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số giải pháp tái cơ cấu ngành nông nghiệp tỉnh Sơn La TẠP CHÍ KHOA HỌC Khoa học Xã hội, Số 5 (6/2016), tr 62 - 70 MỘT SỐ GIẢI PHÁP TÁI CƠ CẤU NGÀNH NÔNG NGHIỆP TỈNH SƠN LA Đỗ Thúy Mùi, Đinh Văn Thu Khoa Sử - Địa, Trường Đại học Tây Bắc Tóm tắt: Tái cơ cấu ngành nông nghiệp là quá trình tổ chức, sắp xếp lại tất cả các yếu tố liên quan tác động đến chuỗi giá trị ngành, hàng nông nghiệp, chuỗi cung ứng dịch vụ, sản xuất, thu hoạch, thu mua, chế biến, bảo quản, tiêu thụ. Tái cơ cấu nông nghiệp ở Sơn La có những thuận lợi như địa hình có nhiều cao nguyên rộng lớn, đất tốt, khí hậu thuận lợi, nhưng cũng có những khó khăn nhất định như: đất đai dễ bị xói mòn, rửa trôi, nhiều thiên tai, cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất kĩ thuật còn chậm đổi mới, nhất là việc tiêu thụ và chế biến nông sản. Để tái cơ cấu nông nghiệp có hiệu quả cần phải có các giải pháp như: rà soát lại cơ cấu cây trồng, vật nuôi, quy hoạch lại quỹ đất nông nghiệp, chuyển đổi phương thức sản xuất, phát triển các ngành nghề phi nông nghiệp, thu hút đầu tư, hoàn thiện các chính sách tác động trực tiếp đến sản xuất nông nghiệp. Cần phải thực hiện đồng bộ các giải pháp trên để tái cơ cấu lại ngành, khai thác thế mạnh của tỉnh, phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo. Từ khóa: Tái cơ cấu nông nghiệp, nông sản, quy hoạch, chuỗi giá trị ngành. 1. Đặt vấn đề Sơn La là tỉnh miền núi, kinh tế chậm phát triển. Nông nghiệp là ngành sản xuất chính, nhưng, hiệu quả còn thấp, chưa khai thác được những tiềm năng của tỉnh. Bởi vậy, đại bộ phận nông dân còn nghèo, mức sống thấp. Để khai thác có hiệu quả những thế mạnh, phát triển kinh tế nói chung và ngành nông nghiệp nói riêng, cần có những giải pháp để tái cơ cấu kinh tế nói chung và tái cơ cấu ngành nông nghiệp nói riêng. Bài viết này sẽ đề xuất một số giải pháp tái cơ cấu ngành nông nghiệp tỉnh Sơn La. 2. Nội dung 2.1. Khái quát chung về tái cơ cấu ngành nông nghiệp Tái cơ cấu ngành nông nghiệp là quá trình tổ chức, sắp xếp lại tất cả các yếu tố liên quan tác động đến chuỗi giá trị ngành, hàng nông nghiệp, từ quy hoạch, cơ sở hạ tầng sản xuất, chế biến bảo quản, tiêu thụ, tổ chức sản xuất, chuỗi cung ứng dịch vụ, sản xuất, thu hoạch, thu mua, chế biến, bảo quản, tiêu thụ. Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp nhằm nâng cao giá trị, gia tăng và phát triển nông nghiệp bền vững dựa trên đổi mới quan hệ sản xuất, đẩy mạnh liên kết giữa sản xuất và thị trường, ứng dụng khoa học công nghệ, chuyên môn hóa nông dân, tạo việc làm ổn định, chuyển dịch dần lao động ra khỏi khu vực nông nghiệp, nâng cao thu nhập, đời sống của dân cư nông thôn, bảo vệ môi trường sinh thái và xây dựng nông thôn mới. Tái cơ cấu nông nghiệp giúp cho ngành nông nghiệp duy trì tốc độ tăng trưởng ổn định và bền vững, cơ bản hình thành đội ngũ nông dân chuyên nghiệp, có kĩ năng sản xuất và quản lý, đảy mạnh đào tạo nghề phi nông nghiệp và chuyển lao động nông thôn ra khỏi lĩnh vực nông nghiệp, giảm tỷ lệ lao động nông nghiệp. Phát triển đa dạng các loại hình ngành nghề, thu hút nhiều lao động. Từng bước hiện đại hóa nông nghiệp, ứng dụng khoa học công nghệ, cơ giới Ngày nhận bài: 11/4/2016. Ngày nhận đăng: 20/7/2016 Liên lạc: Đỗ Thúy Mùi- mail: maithuydotb@gmail.com 62 hóa, áp dụng các tiêu chuẩn kĩ thuật và tiêu chuẩn thị trường trong sản xuất các mặt hàng chiến lược, đảm bảo an ninh sinh học trong chăn nuôi, bảo vệ môi trường , bảo vệ tài nguyên nước và bảo tồn đa dạng sinh học, thúc đảy phát triển nền nông nghiệp xanh, cải thiện căn bản năng lực phòng chống thiên tai, dịch bệnh, nâng cao năng lực quản lý rủi ro để ứng phó với các tác động xấu của biến đổi khí hậu. Thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp phải theo cơ chế thị trường, vừa phải đảm bảo các mục tiêu cơ bản về phúc lợi cho nông dân và nguồn tiêu dùng, chuyển mạnh từ phát triển theo chiều rộng, lấy số lượng làm mục tiêu phấn đấu sang nâng cao chất lượng, hiệu quả bằng giá trị, lợi nhuận, đồng thời chú trọng đáp ứng yêu cầu về xã hội. Nhà nước giữ vai trò hỗ trợ, tạo môi trường thuận lợi cho các hoạt động của thành phần kinh tế, tập trung hỗ trợ nghiên cứu, phát triển và chuyển giao khoa học, công nghệ, phát triển thị trường, cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất và đời sống. Tái cơ cấu nông nghiệp phải tăng cường sự tham gia của tất cả các thành phần kinh tế, xã hội từ trung ương đến địa phương trong quá trình tái cơ cấu ngành, đẩy mạnh phát triển đối tác công tư (PPP) và cơ chế đồng quản lý, phát huy vai trò của các tổ chức cộng đồng. Nông dân và doanh nghiệp trực tiếp đầu tư đổi mới quy trình sản xuất, công nghệ và thiết bị để nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh và sử dụng tài nguyên hợp lý hơn. 2.2. Một số thuận lợi và khó khăn trong tái cơ cấu nông nghiệp tỉnh Sơn La Tái cơ cấu ngành nông nghiệp nói riêng và tái cơ cấu kinh tế nói chung đang là vấn đề được quan tâm đặc biệt ở tất cả các tỉnh thành, trong đó có Sơn La. Tuy nhiên, mỗi tỉnh thành lại có những thuận lợi và khó khăn riêng trong việc thực hiện việc tái cơ cấu ngành nông nghiệp. Sơn La cũng có những thuận lợi đáng kể, nhưng cũng có nhiều khó khăn, thách thức. 2.2.1. Những thuận lợi cơ bản trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp tỉnh Sơn La Sơn La có diện tích tự nhiên là 14.055 km2, bao gồm 11 huyện và 1 thành phố. Sơn La là cửa ngõ của miền Tây Bắc, thuận lợi cho giao lưu, trao đổi hàng hóa. Sơn La có các cao nguyên rộng lớn, khá bằng phẳng như cao nguyên Mộc Châu, cao nguyên Nà Sản, rất thuận lợi cho việc hình thành các vùng nông sản hàng hóa. Cao nguyên Mộc Châu có độ cao trung bình 1050 mét, địa hình bề mặt khá bằng phẳng, đất tốt, khí hậu mát mẻ, thuận lợi cho việc chuyên canh cây công nghiệp, phát triển chăn nuôi bò sữa, trồn ...