MỘT SỐ LƯU í KHI LÀM BÀI VĂN NGHỊ LUẬN VỀ MỘT SỰ VIỆC HIỆN TƯỢNG TRONG ĐỜI SỐNG

Văn nghị luận là đưa ra các lý lẽ dẫn chứng để bảo vệ hoặc làm sáng tỏ một quan điểm, tư tưởng (luận điểm) nào đó. - Một bài văn nghị luận đều phải có luận điểm, luận cứ và lập luận. Trong một văn có thể có một luận điểm chính và các luận điểm phụ. + Luận điểm: Là ý kiến thể hiện tư tưởng, quan điểm của bài văn được nêu ra dưới Hình thức Câu khẳng định (hay phủ định), được diễn đạt sáng tỏ, dễ hiểu, nhất quán. Luận điểm là linh hồn của...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
MỘT SỐ LƯU í KHI LÀM BÀI VĂN NGHỊ LUẬN VỀ MỘT SỰ VIỆC HIỆN TƯỢNG TRONG ĐỜI SỐNGBuổi 16: MỘT SỐ LƯU í KHI LÀM BÀI VĂN NGHỊ LUẬN VỀ MỘT SỰ VIỆC HIỆN TƯỢNG TRONG ĐỜI SỐNGA. TÓM TẮT KIẾN THỨC. - Văn nghị luận là đưa ra các lý lẽ dẫn chứng để bảo vệ hoặc làm sáng tỏmột quan điểm, tư tưởng (luận điểm) nào đó. - Một bài văn nghị luận đều phải có luận điể m, luận cứ và lập luận. Trongmột văn có thể có một luận điểm chính và các luận điểm phụ. + Luận điể m: Là ý kiến thể hiện tư tưởng, quan điểm của bài văn được nêura dưới Hình thức Câu khẳng định (hay phủ định), được diễn đạt sáng tỏ, dễ hiểu,nhất quán. Luận điể m là linh hồn của bài viết, nó thống nhất các đoạn văn thànhmột khối. Luận điểm phải đúng đắn, chân thật, đáp ứng nhu cầu thực tế thỡ mới cúsức thuyết phục. +Luận cứ: là lí lẽ, dẫn chứng đưa ra làm cơ sở cho luận điể m. Luận cứ phả ichân thật, đúng đắn, tiêu biểu thỡ mới khiến cho luận điểm có sức thuyết phục. + Lập luận là cách nêu luận cứ để dẫn đến luận điểm. Lập luận phải chặtchẽ, hợp lí thỡ bài văn mới có sức thuyết phục.* Có dạng nghị luận ở lớp 9. - Nghị luận xó hội: + Nghị luận về một sự việc, hiện tượng trong đời sống. + Nghị luận về một tư tưởng đạo lý. - Nghị luận văn học: + Nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích). + Nghị luận về một bài thơ, đoạn thơ. - Văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng trong đời sống là bàn về một sựviệc, hiện tượng có ý nghĩa đối với xó hội, đáng khen hay đáng chê hay có vấn đềđáng suy nghĩ. * Yêu cầu chung của bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng trong đờisống. - Bài nghị luận phải nêu được sự việc, hiện tượng có vấn đề. Phân tích mặtđúng, mặt sai, nguyên nhân và bày tỏ thái độ của người viết. - Hình thức phải cú bố cục mạch lạc, rừ ràng, luận điểm rừ ràng, luận cứ xỏcthực, lập luận phự hợp. * Cách làm bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng trong đời sống. - Muốn làm tốt bài văn phải tuừn theo có bước sau: + Đọc kĩ đề (tỡm hiểu đề). + Phân tích sự việc, hiện tượng đó để tỡm ý. + Lập dàn ý. + Đọc bài và sửa chữa.B. CÁC DẠNG ĐỀ. 1. Dạng đề 2 hoặc 3 điểm. Đ ề 1. Cho có đề sau: 1. Trong trường, trong lớp em cú nhiều tấm gương học sinh nghốo vượt khúhọc giỏi. Em hóy trình bày một trong những tấ m gương đú và nờu lờn suy nghĩ củamỡnh. 2. Hiện nay cú tình trạng nhiều bạn học sinh mải chơi trũ chơi điện tử, saonhóng việc học hành.Em cú thỏi độ như thế nào trước hiện tượng đú. 3. Trường em vừa phỏt động phong trào xõy dựng quỹ Ba đủ giỳp đỡ cóbạn học sinh cú hoàn cảnh khú khăn. Em cú suy nghĩ gỡ về việc này. Em hóy so sỏnh chỉ ra điểm giống và khỏc nhau trong có đề?Gợi ý:* Giống nhau: - Thể loại đều là văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng trong đời sống. - Có đề yờu cầu người viết phải trình bày được quan điể m, tư tưởng, thỏi độcủa mỡnh đối với vấn đề đặt ra.* Khỏc nhau: - Đề 1 và đề 3 đưa ra những nhận xột, suy nghĩ về những việc làm tốt đỏngbiểu dương, nhõn rộng điển Hình. - Đề 2 cần cú thỏi độ dứt khoỏt lờn ỏn, tuyờn truyền loại bỏ hiện tượng xấu.Đ ề 2. Tỡm hiểu đề và luận điểm cho đề sau: Hỳt thuốc lỏ cú hại cho sức khoẻ.Gợi ý: - Thể loại: Nghị luận về một sự việc hiện tượng trong đời sống đú là vấn đềhỳt thuốc lỏ. - Nội dung: Phải nờu bật hỳt thuốc lỏ là hiện tượng đỏng chờ, cần tuyờ ntruyền đến mọi người hiểu được Tác hại của thuốc lỏ để cú một mụi trường tronglành khụng khúi thuốc. - Yờu cầu học sinh tỡm ra có luận điểm sau: + Chỉ ra nguyờn nhõn, biểu hiện của hiện tượng đú. + Trình bày được có Tác hại, hậu quả của thuốc lỏ đối với sức khoẻngười hỳt và sức khoẻ cộng đồng. + Bày tỏ thỏi độ và tuyờn truyền đến mọi người.2. Dạng đề 5 hoặc 7 điểm.Đ ề 1. Em hóy viết bài nghị luận tuyờn truyền đến mọi người từ bỏ thuốc lỏ vỡ sứckhoẻ cộng đồng.Dàn bài:* Mở bài. - Giới thiệu thực trạng của hiện tượng hỳt thuốc lỏ trong xó hội hiện nay.* Thõn bài. - Chỉ ra có nguyờn nhõn, biểu hiện, hậu quả, Tác hại của việc hỳt thuốc lỏ(lấy dẫn chứng tiờu biểu minh hoạ, thuyết phục). + Ảnh hưởng tới sức khoẻ của mỗi cỏ nhõn người hỳt thuốc sinh ra có cănbệnh hiể m nghốo. Ảnh hưởng tới những người xung quanh, sức khoẻ cộng đồng vàvấn đề giống nũi. + Ảnh hưởng xấu tới mụi trường sống. + Gõy tốn kộm tiền bạc cho người hỳt thuốc lỏ. - Ảnh hưởng Tác động của thuốc lỏ đến lứa tuổi thanh thiếu niờn như thếnào ? - Thỏi độ và hành động của thế giới, cả nước núi chung và của học sinhchỳng ta núi riờng ra sao?* Kết bài. - L ...