MỘT SỐ RỐI LOẠN DẪN TRUYỀN THƯỜNG GẶP

Nút xoang có nhiều tế bào tự động P (pale) nên nó có tính tự động cao và là nút chủ nhịp. Nút xoang nằm ở nhĩ phải nên xung động bắt nguồn từ phần xoang tĩnh mạch ở nhĩ phải. 1.2. Đường liên nút Các đường dẫn truyền xung động xuất phát từ nút xoang chia thành 3 bó: bó phía trước là bó Bachmann đi vào nút nhĩ thất, bó giữa là bó Wenckebach, bó sau là bó Thorel đi đến nhĩ trái (hình 1.3). Tất cả các bó này chứa những tế bào tự động. Các bó...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
MỘT SỐ RỐI LOẠN DẪN TRUYỀN THƯỜNG GẶP MỘT SỐ RỐI LOẠN DẪN TRUYỀN THƯỜNG GẶP Bs. Trần Viết An1. SINH LÝ VÀ GIẢI PHẪU HỆ THỐNG DẪN TRUYỀN CỦA TIM1.1. Nút xoang Nút xoang có hình bầu dục nằm trên nhĩ phải, phía trước bên gốc của tĩnhmạch chủ trên và nằm ẩn dưới thượng tâm mạc. Động mạch nuôi nút xoang làđộng mạch vành phải (60%) và động mạch vành trái (40%). Nút xoang do nhánhthần kinh phế vị phải chi phối (hình 1.1 và 1.2). Hình 1.1. Hệ thống dẫn truyền tim Hình 1.2. Động mạch nuôi dưỡng hệ thống dẫn truyền Nút xoang có nhiều tế bào tự động P (pale) nên nó có tính tự động cao vàlà nút chủ nhịp. Nút xoang nằm ở nhĩ phải nên xung động bắt nguồn từ phầnxoang tĩnh mạch ở nhĩ phải.1.2. Đường liên nút Các đường dẫn truyền xung động xuất phát từ nút xoang chia thành 3 bó:bó phía trước là bó Bachmann đi vào nút nhĩ thất, bó giữa là bó Wenckebach, bósau là bó Thorel đi đến nhĩ trái (hình 1.3). Tất cả các bó này chứa những tế bào tự động. Các bó này tỏa trong nhĩphải và vòng qua nhĩ trái, nên xung động dẫn truyền đến nhĩ phải trước và sauđó đến nhĩ trái, khi xung động này truyền đi thì sự khử cực nhĩ bắt đầu. Hình 1.3. Các đường liên nút1.3. Bộ nối nhĩ thất Phần trên (gần) của bộ nối nhĩ thất là nút nhĩ thất. Nút nhĩ thất hình bầudục, nằm phía dưới vách liên nhĩ gần phía xoang vành, nằm ẩn dưới nội tâmmạc 1mm, mạch máu nuôi dưỡng chủ yếu là động mạch vành phải (90%) vàđộng mạch mũ (10%) (hình 2). Nút nhĩ thất được cấu tạo bởi nhiều tế bào biệt hóa, không có tế bào tựđộng nên dẫn truyền rất chậm. Nút nhĩ thất là nút giữ nhịp tức là giữ và nhận xung động từ nút xoangxuống và từ nhĩ xuống thất xung động chỉ truyền qua duy nhất ở nút này. Trongnút nhĩ thất, xung động từ nhĩ xuống thất được dẫn truyền qua 2 đường: dẫntruyền nhanh (đường β) và dẫn truyền chậm (đường α). Phần dưới (xa) của bộ nối nhĩ thất là bó His, sau đó chia thành 2 nhánhgồm nhánh phải và nhánh trái.1.4. Nhánh phải Đi trong vách liên thất phía bên phải, nằm rất nông dưới nội tâm mạc.Nhánh phải dài nhưng gọn, mãnh hơn nhiều so với nhánh trái nên rất dễ bị block.1.5. Nhánh trái Nhánh trái ngắn hơn, đi trong vách liên thất phía bên trái, đến đoạn 1/3 trênvà 1/3 giữa chia thành 2 nhánh: nhánh trước trên (phân nhánh trái trước) được nuôidưỡng bởi động mạch vành trái và nhánh sau dưới (phân nhánh trái sau) được nuôidưỡng bởi động mạch vành phải, các nhánh nối với nhau ở nhiều chổ.1.6. Hệ Purkinje Là đoạn phân chia cuối cùng của phân nhánh phải và trái thành nhữngnhánh nhỏ hơn, ở đây nhánh phải và trái đan với nhau, đi từ nội tâm mạc ăn sâuvào cơ tim thành những sợi nhỏ. Tế bào hệ Purkinje là những tế bào lớn nhất trong tim (70-80 µm), cónhiều tế bào tự động nên khả năng tự động rất cao. Tóm lại, kích thích tim bắt đầu ở tế bào điều nhịp của nút xoang, được gọilà nút xoang nhĩ, nằm ở trên cao trong tâm nhĩ phải gần xoang tĩnh mạch chủtrên. Từ đó, kích thích lan rộng xuống và bên trái, qua nhĩ phải và nhĩ trái vàđến nút nhĩ thất nằm phần đầu của vách liên thất. Sau đó, kích thích đượctruyền qua bộ nối nhĩ thất (nút nhĩ thất và bó His). Bó His chia thành 2 nhánhgồm nhánh phải và nhánh trái. Nhánh phải chạy xuống vách liên thất và vàotrong thất phải. Từ đó các sợi nhỏ Purkinje nhanh chóng phân phối kích thíchbên ngoài vào khối lượng cơ chính của thất phải. Đồng thời, bó nhánh chínhtrái cũng truyền kích thích xuống vách liên thất vào khối lượng cơ thất trái quanhững sợi nhỏ Purkinje.2. NHỊP XOANG VÀ MỘT SỐ RỐI LOẠN NÚT XOANG2.1. Nhịp xoang Đặc điểm  Sóng P dương ở DI và DII  Sóng P đứng trước các phức bộ QRS  Tần số tim 60-99 nhịp/phút Hình 2.1. Nhịp xoang2.2. Blốc xoang nhĩ Mô tả tình trạng suy giảm dẫn truyền xung động đến cơ nhĩ, kết quả làngưng gián đoạn giữa sóng P. Đặc điểm:  Khoảng ngừng dài gấp 2 hoặc nhiều hơn khoảng P-P. Hình 2.2. Blốc xoang nhĩ Nguyên nhân:  Kích thích thần kinh phế vị quá mức  Viêm cơ tim cấp  Nhồi máu cơ tim  Thuốc: quinidine, procainamide và digitalis2.3. Ngừng xoang Ngừng xoang là tình trạng ngưng tạm thời sự hình thành xung động tạinút xoang nhĩ, biểu hiện khoảng ngưng dài không có hoạt động sóng P. Đặc điểm:  Khoảng ngừng không liên quan với chiều dài của chu kỳ P-P. Hình 2.3. Ngừng xoang Nguyên nhân:  Nhồi máu cơ tim  Ngộ độc digitalis, tăng kali máu  Đột quỵ  Ngưng thở khi ngủ2.4. Chủ nhịp lưu động Chủ nhịp lưu động là trung tâm chủ nhịp thay đổi. Xung động lần lượtxuất phát từ nút xoang đến các vùng cơ nhĩ, sau đó vùng bộ nối gần nhĩ. Đặc điểm  Nhịp: không đề ...