Một số sâu, bệnh hại chính trên cây tiêu

Một số sâu, bệnh hại chính trên cây tiêu 03/06/2009 Kể đến sâu bệnh gây hại cây tiêu thì có nhiều nhưng trong bài này chúng tôi chỉ đề cập đến một vài đối tượng dịch hại chính mà người trồng tiêu ai cũng biết đó là Bệnh chết nhanh, chết chậm, rụng lóng chết dây, tiêu điên,
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số sâu, bệnh hại chính trên cây tiêu Một số sâu, bệnh hại chính trên câytiêu 03/06/2009 Kể đến sâu bệnh gây hại cây tiêu thì có nhiều nhưng trong bài này chúng tôi chỉ đề cập đến một vài đối tượng dịch hại chính mà người trồng tiêu ai cũng biết đó là Bệnh chết nhanh, chết chậm, rụng lóng chết dây, tiêu điên, thiệt hại do tuyến trùng và rệp sáp. 1. Bệnh chết nhanh Nói đến cây tiêu trước hết là nói đến bệnh hại , trong đó quan trọng nhất vẫn là bệnh thối gốc-chết dây hay còn gọi là chết nhanh (Quick wilt, Phytophthora foot rot).Sở dĩ gọi như vậy là từ khi thấy câytiêu “buồn”, dây bị héo, xuống lá rồichuyển vàng, rụng ào ạt chỉ để lạidây, cành trơ trọi (tất cả các triệuchứng trên diễn ra trong vòng 7 – 10ngày) sau đó cây chết trong vòng vàituần lễ.Quan sát cây bệnh được nhổ lên thìthấy toàn bộ rễ bị thối đen nhất làphần cổ rễ, thân sát mặt đất bị thốirã, vỏ bong ra, có mùi hôi nhẹ. Mộtkhi xuất hiện bệnh sẽ làm chết hàngloạt nọc tiêu do đó việc phòng trị rấtkhó khăn, tốn kém và ít mang lạihiệu quả vì khi triệu chứng biểu hiệnra bên ngoài thì có nghĩa là bộ rễtiêu đã bị nấm tấn công từ 1 – 2tháng trước.Bệnh thối gốc-chết dây do một loạinấm sống dưới đất, thích ẩm gọi làPhytophthora parasitica var.piperana, nấm bệnh này chủ yếuphát sinh phát triển và lây lan trongmùa mưa, nhất là giai đoạn giữa vàcuối mùa mưa.Thông thường nấm Phytophthora kếthợp với các loại nấm sống trong đấtkhác như Pythium, Fusarium,Rhizoctonia… cùng tấn công lêntiêu làm cây tiêu chết rất nhanh.Nấm bệnh có thể xâm nhập hầu hếtcác bộ phận của cây như lá, rể, thân,nhánh…đặc biệt là các bộ phận nằmtrong và sát mặt đất.Vào mùa mưa, mầm bệnh có trongđất được nước bắn tung tóe lên trên.Thông thường các lá phía dưới thấpbị bệnh trước sau đến các lá phíatrên , lá bệnh vàng rụng xuống vàtiếp tục chu kỳ lây lan bệnh nhờnước.Kinh nghiệm cho thấy bệnh xuấthiện trên các vườn tiêu từ 3, 4 nămtuổi trở lên và khi thấy trong vườncó 5 – 7 % cây chết thì phần lớn câytrong vườn đều đã bị nấm tấn cônggây hại . Để phòng trừ bệnh Thốigốc – chết dây bà con nông dân cầnchú ý các biện pháp tổng hợp nhưsau :- Trồng cây với mật số vừa phải,không trồng dầy, nên xén tỉa cànhsát mặt đất khoảng 20 – 30cm), cóthể quét dung dịch Bordeaux 10%,vôi vào phần thân tiêu sát mặt đất đểhạn chế sự xâm nhập của mầm bệnh.- Xen canh : Theo kinh nghiệm cácnước Ấn Độ, Philipinnes cho thấytrồng xen tiêu với cà phê, dừa … sẽgiãm bệnh chết nhanh.- Sử dụng cây con sạch bệnh: Không lấy hom trong vườn đã bịbệnh chết nhanh, đất trong bầu phảiđược xử lý bằng nhiệt độ, formol…để trừ tuyến trùng, mầm bệnh…- Giống kháng : Các giống tiêu khácnhau có tính chống chịu khác nhauđối với bệnh chết nhanh, kinhnghiệm cho thấy giống tiêu LadaBelangtoen có tính chống chịu bệnhcao, ở Việt Nam giống tiêu Sẽ VĩnhLinh có khả năng tương đối khángnên ít nhiễm bệnh này.- Hạn chế gây vết thương cho rể,thân…: Nấm gây bệnh sống trongđất và xâm nhập vào cây qua các vếtthương do con người tạo ra khi chămsóc hoặc do tuyến trùng, côn trùngchích hút như rệp sáp … điều kiệnngoại cảnh như gió mạnh làm dâytiêu cọ sát với cây choái , đặc biệtcây choái có gai như vông nem lànguyên nhân khiến cây bị lan truyềnbệnh.- Thoát nước: để hạn chế bệnh chếtnhanh, cần phải hạ mức thuỷ cấpxuống càng sâu, càng tốt, tối thiểucũng phải bảo đảm 6 tấc (60cm) tínhtừ mặt đất trở xuống . Triệt để khôngđể đọng nước, nếu cần phải lên môđể trồng. Trung bình cứ hai hàngtiêu, có một mương, mương vừagiúp thoát thuỷ vừa hạn chế tuyếntrùng và mầm bệnh lây lan qua nước.- Bón phân hợp lý : Cần bón phânđầy đủ và hợp lý sẽ giúp tiêu chốngchịu bệnh tốt hơn, chú ý bổ sung manhê và vôi. Phân hữu cơ hoai mụccũng rất tốt cho tiêu vì ngoài việccung cấp thêm vi lượng cho cây,trong phân hữu cơ còn có hệ vi sinhvật đối kháng với mầm bệnh vàtuyến trùng.- Vệ sinh đồng ruộng : Thườngxuyên thu nhặt tàn dư thực vật nhưlá, cành, rể … cây bệnh trong vườnmang đi tiêu hủy. Vườn tiêu bị bệnhkhông nên trồng lại ngay, cần tiếnhành xử lý mầm bệnh và chờ ít nhất6 tháng đến 1 năm mới trồng lại- Xử lý bằng hóa chất :Vườn tiêu 2, 3 năm tuổi đã bắt đầunhiễm bệnh, vì vậy sau trồng mộtnăm nên đổ xuống goc dung dịchBordeaux 1% hay oxit clorua đồng0,2% 2-3 lần/năm (vào đầu, giữa haycuối mùa mưa). Từ năm thứ ba trở đicó thể phun hay tưới gốc các loạithuốc đặc hiệu như Trepachbul607SL, Alpine 80WP, 800WDG,Mexyl MZ 72 WP. Trường hợpvườn tiêu xuất hiện bệnh chết nhanhthì sử lý xen kẻ các loại thuốc trênvới thuốc gốc đồng như CopforceBlue 51WP định kỳ 1lần/tháng, nếutiến hành trồng trên vườn tiêu vụtrước đã bị bệnh chết nhanh cần phảiphòng trừ bệnh ngay từ năm đầutiên.2. Bệnh chết chậmNgoài bệnh Chết nhanh trên tiêu cầnlưu ý đến một bệnh quan trọng khácđó là bệnh “chết chậm”, sở dĩ gọinhư t ...