Một số tín ngưỡng dân gian trong đồng bào các dân tộc thiểu số góp phần tích cực xây dựng con người mới hiện nay

Tín ngưỡng dân gian trong đồng bào các dân tộc thiểu số có vai trò quan trọng trong việc xây dựng con người mới hiện nay. Để phát huy giá trị của tín ngưỡng dân gian cần thực hiện trên tinh thần “gạn đục khơi trong” để vừa phát huy được những giá trị tốt đẹp lại vừa loại bỏ được những hủ tục lạc hậu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số tín ngưỡng dân gian trong đồng bào các dân tộc thiểu số góp phần tích cực xây dựng con người mới hiện nay Tạp chí Nghiên cứu Dân tộc VĂN HÓA TRUYỀN THỐNG VÀ PHÁT TRIỂN Một số tín ngưỡng dân gian trong đồng bào các dân tộc thiểu số góp phần tích cực xây dựng con người mới hiện nay Đồng Thị Nghĩa(1) - Nguyễn Trí Anh(2) T ín ngưỡng dân gian trong đồng bào các dân tộc thiểu số có vai trò quan trọng trong việc xây dựng con người mới hiện nay. Để phát huy giá trị của tín ngưỡng dân gian cần thực hiện trên tinh thần “gạn đục khơi trong” để vừa phát huy được những giá trị tốt đẹp lại vừa loại bỏ được những hủ tục lạc hậu. Để thực hiện được điều đó, cần tiến hành qua nhiều hình thức, phương pháp, trong đó đặc biệt quan tâm đến việc nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động tuyên truyền, giáo dục giá trị văn hóa truyền thống, gắn các hoạt động xây dựng đời sống văn hoá mới với giữ gìn, phát huy các giá trị văn hoá truyền thống tốt đẹp, ngăn chặn và đẩy lùi các hủ tục,... góp phần xây dựng đời sống văn hoá tinh thần phong phú, tiến bộ, tạo môi trường lành mạnh để bồi dưỡng tâm hồn, phát triển nhân cách con người. Từ khóa: Tín ngưỡng, tín ngưỡng dân gian; đồng bào dân tộc thiểu số; văn hóa truyền thống; con người mới. Tín ngưỡng dân gian của các dân tộc thiểu hay một dân tộc, phản ánh nếp sống, cung cách số (DTTS) là một bộ phận rất quan trọng của văn ứng xử của con người cũng như phản ánh lịch hóa truyền thống, phản ánh đời sống tinh thần sử phát triển văn hoá của cộng đồng dân tộc đó. phong phú của cộng đồng các DTTS. Phát huy Dưới góc độ tâm lý học, tín ngưỡng là một hiện giá trị của tín ngưỡng dân gian cần thực hiện trên tượng tâm lý - xã hội biểu hiện niềm tin của một tinh thần “gạn đục khơi trong” để vừa phát huy cộng đồng người nhất định về thế giới vô hình, những giá trị tốt đẹp lại vừa loại bỏ những hủ về lực lượng siêu nhiên và năng lực chi phối của tục lạc hậu. Tín ngưỡng dân gian là một bộ phận lực lượng này đối với cuộc sống của con người cấu thành tín ngưỡng, tôn giáo, là những phương thông qua hệ thống lễ nghi thờ cúng, quá trình thức và những hành vi thể hiện niềm tin và sự hình thành và phát triển tín ngưỡng gắn liền với ngưỡng mộ của nhiều thế hệ nối tiếp nhau trong lịch sử phát triển của cộng đồng nên nó phản ánh cộng đồng dân cư đối với những hiện tượng và cuộc sống thực tế của cộng đồng đó. sức mạnh siêu nhiên, đồng thời thể hiện mong Mặc dù bị chi phối bởi thế giới quan duy muốn có thể xác lập mối quan hệ gắn bó và nhận tâm, thần bí nhưng tín ngưỡng dân gian luôn được sự giúp đỡ của sức mạnh siêu nhiên, nhằm chứa đựng những giá trị văn hóa mang tính nhân thỏa mãn những nhu cầu trần thế của mình. Hiện văn vô cùng sâu sắc. Ngày nay, trong sinh hoạt nay, khái niệm “tín ngưỡng” cũng được các nhà cộng đồng và trong lao động sản xuất, cộng đồng khoa học hiểu theo nhiều cách khác nhau, nhưng dân tộc Việt Nam nói chung và đồng bào các nhìn chung, đều hướng đến quan niệm rằng tín DTTS nói riêng đều lưu giữ được những sắc thái ngưỡng là sự ngưỡng mộ, tin tưởng của con rất riêng trong hoạt động tín ngưỡng dân gian. người vào các lực lượng siêu nhiên, hư ảo, có Tín ngưỡng dân gian của đồng bào các DTTS ở tính chất thiêng liêng, huyền bí. nước ta hết sức đa dạng, phong phú, song có thể Trong đời sống thường ngày, khi đề cập nhận diện qua 4 loại hình tín ngưỡng như: Tín đến tín ngưỡng, người ta thường liên tưởng đến ngưỡng thờ cúng tổ tiên (thờ cúng tổ tiên, dòng những hiện tượng xã hội có tính chất linh thiêng, họ); tín ngưỡng nghề nghiệp (tín ngưỡng nông thần bí, thể hiện niềm tin về một thế giới vô hình, nghiệp, tín ngưỡng tổ nghề); tín ngưỡng thờ thần về cuộc sống sau khi chết, về sự tồn tại của linh (thờ Thành Hoàng làng, thờ mẫu); tín ngưỡng hồn người chết và sự tác động của lực lượng này vòng đời người (tín ngưỡng và nghi lễ liên quan đối với cuộc sống hiện tại của con người. Hiện đến sinh nở, tang ma, thờ bản mệnh, thờ người tượng này gắn liền với các phong tục, tập quán, chết,...). Bên cạnh những tín ngưỡng mang các thói quen, truyền thống của một cộng đồng người yếu tố lạc hậu gây cản trở cho sự phát triển kinh Ngày nhận bài: 22/4/2017; Ngày phản biện: 10/5/2017; Ngày duyệt đăng: 25/5/2017 ...