Một số vấn đề phát triển bền vững nguồn nhân lực dân tộc thiểu số vùng Tây Bắc

Phát triển nguồn nhân lực dân tộc thiểu số vùng Tây Bắc là việc làm hết sức cần thiết, có ý nghĩa quan trọng cho tăng trưởng kinh tế - xã hội, cải thiện đời sống các dân tộc thiểu số, tăng cường công tác an ninh - quốc phòng; Thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát huy vai trò động lực cho phát triển kinh tế - xã hội vùng Tây Bắc. Bài viết này đề ra một số giải pháp thiết thực và các biện pháp cụ thể, khả thi nhằm phát triển bền vững nguồn nhân lực dân tộc thiểu số cho vùng Tây Bắc.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số vấn đề phát triển bền vững nguồn nhân lực dân tộc thiểu số vùng Tây Bắc Hội thảo khoa học Quốc gia Quản lý tài nguyên, môi trường và phát triển bền vững vùng Tây Bắc, Việt Nam MỘT SỐ VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG NGUỒN NHÂN LỰC DÂN TỘC THIỂU SỐ VÙNG TÂY BẮC Hoàng Ngọc Anh Trường Đại học Tây Bắc Email: hoangngocanh@utb.edu.vn Tóm tắt: Phát triển nguồn nhân lực dân tộc thiểu số vùng Tây Bắc là việc làm hết sức cần thiết, có ý nghĩa quantrọng cho tăng trưởng kinh tế - xã hội, cải thiện đời sống các dân tộc thiểu số, tăng cường công tác an ninh - quốcphòng; thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát huy vai trò động lực cho phát triển kinh tế - xã hội vùng Tây Bắc.Trên tổng thể, phát triển nguồn nhân lực dân tộc thiểu số phải phát triển toàn diện từ thể chất, nâng cao dân trí, tạonguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, rèn luyện các phẩm chất tâm lý xã hội thích ứng với xã hội công nghiệp. Bài viếtnày đề ra một số giải pháp thiết thực và các biện pháp cụ thể, khả thi nhằm phát triển bền vững nguồn nhân lực dân tộcthiểu số cho vùng Tây Bắc. Từ khóa: Phát triển nguồn nhân lực, dân tộc thiểu số, dân tộc thiểu số vùng Tây Bắc.1. ĐẶT VẤN ĐỀ Tây Bắc được xem là địa bàn chiến lược về chính trị, kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng của cả nước, với đôngđồng bào dân tộc sinh sống nhất cả nước. Phát triển toàn diện kinh tế - xã hội, đẩy mạnh xóa đói, giảm nghèo chođồng bào các dân tộc thiểu số (DTTS) nói chung và vùng Tây Bắc nói riêng, thu hẹp dần khoảng cách giữa các dântộc,... là những nội dung chủ yếu trong Chiến lược công tác dân tộc đến năm 2030, đồng thời cũng là mục tiêu của sựnghiệp CNH, HĐH đất nước. Đảng và Nhà nước luôn xác định công tác dân tộc có vị trí chiến lược trong sự nghiệpcách mạng. Tuy vậy, vùng Tây Bắc đang là vùng khó khăn nhất của cả nước. Người nghèo chủ yếu là đồng bào dântộc sống ở miền núi, biên giới, vùng sâu, vùng xa. Vùng Tây Bắc của Việt Nam có địa bàn rộng, địa hình hiểm trở,kết cấu cơ sở hạ tầng còn rất yếu kém, mặt bằng dân trí thấp, tỷ lệ nghèo cao so với cả nước. Những năm qua, Chínhphủ đã ban hành nhiều chính sách tác động trực tiếp và gián tiếp đến phát triển nguồn nhân lực vùng dân tộc và miềnnúi nói chung và vùng Tây Bắc nói riêng. Nghị quyết số 24-NQ/TW ngày 12/3/2003, của Ban Chấp hành Trungương Đảng khoá IX tại Hội nghị lần thứ bảy về công tác dân tộc đã khẳng định: Quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giảipháp về thực hiện công tác dân tộc trong tình hình mới. Trong đó việc phát triển nguồn nhân lực dân tộc thiểu số làviệc làm hết sức cần thiết, có ý nghĩa quan trọng cho tăng trưởng kinh tế - xã hội, cải thiện đời sống các dân tộc thiểusố, tăng cường công tác an ninh - quốc phòng. Việc phát triển bền vững nguồn nhân lực dân tộc thiểu số phải đượcphát triển toàn diện từ thể chất, nâng cao dân trí, tạo nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, rèn luyện các phẩm chấttâm lý xã hội thích ứng với xã hội công nghiệp hiện nay.2. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU2.1. Khái quát chung về điều kiện phát triển vùng Tây Bắc Hình 1. Bản đồ về vùng Tây BắcMột số vấn đề phát triển bền vững nguồn nhân lực dân tộc thiểu số vùng Tây Bắc 4852.1.1. Đặc điểm tự nhiên vùng Tây Bắc - Về vị trí địa lý, phía Tây vùng Tây Bắc giáp Lào, phía Tây - Bắc giáp Trung Quốc, phía Tây - Nam giáp tỉnhThanh Hóa và phía Đông giáp vùng Đông Bắc nước ta. Vùng Tây Bắc có chiều dài biên giới với hai quốc giaTrung Quốc và Lào khoảng 870 km và nhiều cửa khẩu lớn để giao thương hàng hóa. Với cấu trúc địa chất phứctạp, phần lớn lãnh thổ vùng Tây Bắc là núi cao, dốc lớn, có nhiều đỉnh cao từ 1.090 - 3.080 m, xen kẽ các dãy núinày là các sông, suối, thung lũng hẹp làm cho đất đai bị chia cắt manh mún. Vì đặc điểm địa lý này đã gây nhiềukhó khăn cho việc bố trí sản xuất, cho sự hình thành các trung tâm tập trung hàng hóa lớn và phát triển dịch vụthương mại, cho đầu tư cơ sở hạ tầng tốn kém và giao thông giữa các địa phương trong vùng và với các vùng khácgặp rất nhiều khó khăn. Đây chính là những cản trở lớn để Tây Bắc phát triển xã hội cũng như phát triển nguồnlực con người. - Về môi trường khí hậu: Tây Bắc có khí hậu nhiệt đới gió mùa, tuy không khắc nghiệt như các vùng khácnhưng cũng có nhiều bất lợi như gió nóng, mưa đá vào mùa hè, sương muối, băng giá vào mùa đông. Vào mùamưa thường có nhiều trận mưa lớn, kéo dài, diện rộng gây nhiều hậu quả nghiêm trọng như lũ quét, sạt lở đấtđá,… cho người và cho sản xuất. - Về tài nguyên đất: Về mặt diện tích tự nhiên, vùng Tây Bắc có khoảng 5,64 triệu ha chiếm trên 12 % diệntích đất liền trong cả nước. Về mặt diện tích, vùng Tây Bắc đứng th ...