Một số yêu cầu kỹ thuật trong giám sát chất lượng thi công đập đất - TS. Lê Xuân Roanh

Việc xây dựng hồ chứa còn là nhu cầu lớn của nhiều quốc gia trong đó có Việt Nam. Công trình tạo nên hồ chứa thường gồm đập dâng, đập tràn, cống lấy nước và có thể có thêm công trình khác. Việc xây dựng đập dâng xu thế sử dụng vật liệu địa phương được ưu tiên hơn cả vì những ưu việt của nó. Bài báo "Một số yêu cầu kỹ thuật trong giám sát chất lượng thi công đập đất" nêu những vấn đề cơ bản trong khống chế chất lượng của quá trình thi công. Những kinh nghiệm này được rút ra từ thực tế thi công của nhiều công trình.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số yêu cầu kỹ thuật trong giám sát chất lượng thi công đập đất - TS. Lê Xuân RoanhMét sè yªu cÇu kü thuËt trong Gi¸m s¸t chÊt lîng thi c«ng ®Ëp ®Êt TS Lª Xu©n Roanh Trêng §¹i häc Thuû lîiTãm t¾tViÖc x©y dùng hå chøa cßn lµ nhu cÇu lín cña nhiÒu quèc gia trong ®ã cã ViÖtNam. C«ng tr×nh t¹o nªn hå chøa thêng gåm ®Ëp d©ng, ®Ëp trµn, cèng lÊy nícvµ cã thÓ cã thªm c«ng tr×nh kh¸c. ViÖc x©y dùng ®Ëp d©ng xu thÕ sö dông vËtliÖu ®Þa ph¬ng ®îc u tiªn h¬n c¶ v× nh÷ng u viÖt cña nã. Qua qu¸ tr×nh x©ydùng ®Ëp vËt liÖu lµ ®Êt, chóng ta ®¸ cã nhiÒu bµi häc kinh nghiÖm. Bµi b¸o nµyxin nªu nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n trong khèng chÕ chÊt lîng cña qu¸ tr×nh thi c«ng.Nh÷ng kinh nghiÖm nµy ®îc rót ra tõ thùc tÕ thi c«ng cña nhiÒu c«ng tr×nh.1. Më ®ÇuViÖc x©y dùng c¸c hå chøa nh»m khai th¸c tæng hîp vµ hiÖu qu¶ nguån níc®ang ®îc nhiÒu quèc gia quan t©m. ë viÖt Nam chóng ta, trong nhiªu n¨m quachÝnh phñ ®· giµnh nguån vèn kh«ng nhá ®Ó ®Çu t x©y dùng c¸c hÖ thèng c«ngtr×nh ®Çu mèi nh»m khai th¸c triÖt ®Ó vµ cã hiÖu qu¶ nguån níc tù nhiªn quýgi¸. Trong viÖc x©y dùng c¸c hå chøa, th«ng thêng ngêi ta ph¶i x©y dùng ®Ëpd©ng. Trong ®iÒu kiÖn níc ta viÖc sö dông vËt liÖu ®Þa ph¬ng cã nhiÒu ý nghÜa.Nã kh«ng chØ h¹ gi¸ thµnh x©y dùng khi nguån vËt liÖu tù nhiªn s½n cã, mÆtkh¸c nã cßn gi¶m chi phÝ cho qu¸ tr×nh qu¶n lý vËn hµnh v× c«ng t¸c b¶o qu¶nlo¹i ®Ëp nµy kh¸ ®¬n gi¶n. Thùc tÕ cho thÊy cã rÊt nhiÒu c«ng tr×nh x©y dùngb»ng vËt liÖu lµ ®Êt ®· æn ®Þnh, ®øng v÷ng qua thêi gian. Tuy vËy còng kh«ngtr¸nh khái nh÷ng sù cè ®èi víi lo¹i c«ng tr×nh nµy khi thiÕt kÕ mµ ®Æc biÖt trongthi c«ng kh«ng chó ý ®óng møc vÒ yªu cÇu kü thuËt thi c«ng. Nguyªn nh©n cñasù cè ®îc b¾t nguån tõ rÊt nhiÒu yÕu tè. Bµi b¸o nµy t¸c gi¶ ®i vµo ph©n tÝch vµgiíi thiÖu nh÷ng ®iÓm lu ý quan träng trong gi¸m s¸t thi c«ng ®Ëp ®Êt, khèngchÕ chÊt lîng thi c«ng c¸c bé phËn kÕt cÊu c«ng tr×nh, ®¶m b¶o c«ng tr×nh lµmviÖc b×nh thêng theo c¸c th«ng sè thiÕt kÕ ®· ®Þnh.2. Nh÷ng vÇn ®Ò liªn quan trong qu¶n lý vµ khèng chÕchÊt lîng khèi ®¾pLuËt X©y Dùng ®· ®îc ban hµnh tõ th¸ng 11 n¨m 2003 vµ cã hiÖu lùc tõ1/7/2004. TiÕp sau luËt nµy ban hµnh, ChÝnh Phñ ®· ban hµnh NghÞ ®Þnh209/2004 N§-CP vÒ qu¶n lý chÊt lîng c«ng tr×nh x©y dùng. §©y lµ nh÷ng bíc®i quan träng trong hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt. HÖ thèng v¨n b¶n nµy kÕt hîpvíi c¸c tiªu chuÈn x©y dùng, quy chuÈn, tiªu chuÈn ngµnh, quy tr×nh kü thuËt ...lµ nh÷ng bé phËn cÊu thµnh quan träng nh»m khèng chÕ chÊt lîng c«ng tr×nhtõ kh©u chuÈn bÞ ®Çu t, ®Çu t vµ kÕt thóc ®Çu t ®a vµo sö dông. ChÊt lîngc«ng tr×nh hoµn chØnh chÞu ¶nh hëng cña thêi gian tõ khi chuÈn bÞ, thi c«ng ®Õn 1qu¶n lý vËn hµnh. Trong toµn bé d©y chuyÒn nµy viÖc khèng chÕ chÊt lîng cñakÕt cÊu c«ng tr×nh, ®Æc biÖt lµ ®èi víi ®Ëp ®Êt lµ yÕu tè rÊt quan träng. V× vËy cÇnph¶i kiÓm tra, gi¸m s¸t cña tÊt c¶ c¸c phÇn viÖc cña qu¸ tr×nh x©y dùng c«ngtr×nh.3. Gi¸m s¸t chÊt lîng c¸c bé phËn kÕt cÊu ®ËpQu¸ tr×nh thi c«ng ®Ëp c¸n bé gi¸m s¸t cÇn thùc hiÖn c«ng viÖc cña m×nh tõ phÇnmë mãng, c«ng t¸c xö lý nÒn, ®Õn kh©u hoµn thiÖn toµn bé c¸c kÕt cÊu. Sau ®©yxin ®i vµo nh÷ng ®iÓm chó ý kü thuËt cña c¸c kÕt cÊu chñ yÕu cña ®Ëp ®Êt.(a) Thi c«ng ch©n khay: Ch©n khay cã vai trß quan träng trong viÖc khèng chÕlu lîng thÊm bé phËn nÒn cña ®Ëp. ViÖc thi c«ng kÕt cÊu nµy lu«n gÆp khãkh¨n v× thêng ph¶i ®¬ng ®Çu víi níc ngÇm. Trong c«ng nghÖ truyÒn thèngth«ng thêng ngêi ta më mãng lé thiªn, b¬m c¹n hè mãng, råi tiÕn hµnh ®¾ptr¶. ViÖc lµm nµy ®«i khi bÞ chËm trÔ do ®Æc trng ®Þa chÊt nÒn phøc t¹p, thêngc¸c th«ng sè kü thuËt thùc tÕ cã phÇn sai kh¸c víi tµi liÖu ban ®Çu, ph¶i xö lý sùcè nhiÒu. ChÊt lîng khèi ®¾p phô thuéc chÝnh vµo viÖc tiªu níc hè mãng.Ngµy nay viÖc thi c«ng kÕt cÊu nµy trë nªn ®¬n gi¶n b»ng c¸ch ¸p dông c«ngnghÖ sö dông dung dÞch bentonite ®Ó b¶o vÖ m¸i hè mãng. Ngêi ta cã thÓ ®ædung dÞch vµo hè mãng, mét phÝa tiÕn hµnh bãc bá líp vËt liÖu cã hÖ thÊm lín,phÝ nöa cßn l¹i tiÕn hµnh ®æ ®Êt lÊn dÇn vµ ®Çm nÖn. KÕt qu¶ viÖc xö lý nícngÇm trë nªn ®¬n gi¶n ®i rÊt nhiÒu, chÊt lîng khèi ®¾p ®¶m b¶o.(b) Xö lý phÇn tiÕp gi¸p trong thi c«ng. Theo tæng kÕt c¸c sù cè ®Ëp ®Êt khi bÞvì, bµi häc kinh nghiÖm cho thÊy viÖc xö lý phÇn tiÕp gi¸p gi÷a khèi ®¾p míi vµnÒn ®Ëp, tiÕp gi¸p gi÷a khèi ®¾p vµ kÕt cÊu cøng nh th©n trµn, cèng, thiÕt bÞch«n trong th©n ®Ëp lµ c«ng viÖc rÊt quan träng. HÇu hÕt sù cè vì ®Ëp xuÊt ph¸ttõ sù ph¸t triÓn dßng thÊm quanh ®êng viÒn tiÕp xóc khèi ®¾p víi kÕt cÊu cønghoÆc víi nÒn. Trong thiÕt kÕ khi gÆp c¸c hßn ®¸ må c«i cÇn ph¸ bá, thay vµo ®ãlµ khèi ®¾p ®ång nhÊt. Trong thi c«ng khi gÆp khèi ®¸ kh«ng lín, nhµ thÇu cãthÓ di dêi nã ®i mét c¸ch dÔ dµng. ViÖc thi c«ng bé phËn nµy kh«ng mÊy khãkh¨n. Song trong thùc tÕ cã nhiÒu c«ng t ...