Mức độ biểu hiện năng lực giao tiếp Toán học của học sinh trung học phổ thông

Bài viết trình bày sự cần thiết của việc phát triển năng lực giao tiếp Toán học cho học sinh trung học phổ thông, đồng thời hệ thống lại một số quan điểm về biểu hiện của năng lực giao tiếp Toán học, qua đó đề xuất mức độ của các biểu hiện đối với học sinh trung học phổ thông làm cơ sở để đánh giá việc đáp ứng yêu cầu phát triển năng lực giao tiếp Toán học cho học sinh trong quá trình dạy học.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mức độ biểu hiện năng lực giao tiếp Toán học của học sinh trung học phổ thông NGHIÊN CỨU LÍ LUẬNMức độ biểu hiện năng lực giao tiếp Toán họccủa học sinh trung học phổ thôngLương Anh Phương1, Nguyễn Thanh Hưng2,Lê Tuấn Anh3 TÓM TẮT: Bài viết trình bày sự cần thiết của việc phát triển năng lực giao tiếp1 Trường Trung học phổ thông Buôn Đôn, Toán học cho học sinh trung học phổ thông, đồng thời hệ thống lại một sốEa Wer, Buôn Đôn, Đắk Lắk, Việt NamEmail: k17phuong@gmail.com quan điểm về biểu hiện của năng lực giao tiếp Toán học, qua đó đề xuất2 Trường Đại học Sư phạm - Đại học Đà Nẵng mức độ của các biểu hiện đối với học sinh trung học phổ thông làm cơ sở459 Tôn Đức Thắng, thành phốĐà Nẵng, Việt Nam để đánh giá việc đáp ứng yêu cầu phát triển năng lực giao tiếp Toán họcEmail: Hunglapthao.dhtn@gmail.com cho học sinh trong quá trình dạy học.3 Trường Đại học Sư phạm Hà Nội136 Xuân Thủy, Cầu Giấy, Hà Nội, Việt Nam TỪ KHÓA: Năng lực, giao tiếp Toán học, năng lực giao tiếp Toán học, mức độ biểu hiệnEmail: letuananh11@hotmail.com giao tiếp Toán học, học sinh. Nhận bài 17/3/2021 Nhận bài đã chỉnh sửa 02/4/2021 Duyệt đăng 15/9/2021. 1. Đặt vấn đề xác hơn ngôn ngữ tự nhiên vì mỗi từ, mỗi kí hiệu của Định hướng dạy học (DH) hiện nay là hướng tới phát NNTH có một nghĩa xác định, duy nhất. Đặc biệt, trongtriển phẩm chất, năng lực (NL) người học. Điều này Toán học có ngôn ngữ biến, điều này cho phép NNTHđược Đảng và Nhà nước rất quan tâm. Nghị quyết số diễn đạt các quy luật chung. Do đó, trong NNTH có29-NQ/TW ngày 04 tháng 11 năm 2013 đã đề ra mục một phần của ngôn ngữ tự nhiên nhưng không phải tấttiêu này [1]. Với quan điểm chỉ đạo đổi mới giáo dục cả ngôn ngữ tự nhiên có ý nghĩa Toán học.(GD) “Chuyển mạnh quá trình GD từ chủ yếu trang bị HS THPT nói chung có ngôn ngữ nói tương đối thànhkiến thức sang phát triển toàn diện NL và phẩm chất thạo, song còn gặp hạn chế về NNTH. Bên cạnh đó,người học” [1]. Vì vậy, đổi mới DH theo hướng phát đặc điểm tư duy của các em còn mang tính trực quan,triển phẩm chất, NL người học được chú ý để nâng cao cụ thể, chưa mang tính khái quát hóa. Mặt khác, NNTHchất lượng cho người học. Chương trình GD phổ thông đối với HS là khá trừu tượng. Chính vì thế, HS gặp2018 đưa ra các yêu cầu cần đạt về phát triển cho học không ít khó khăn khi sử dụng NNTH. Việc tìm hiểu,sinh (HS) những NL chung và NL đặc thù. Môn Toán đề xuất mức độ của các biểu hiện NL GTTH đối với HScấp Trung học phổ thông (THPT) giúp HS khả năng suy THPT làm cơ sở để đánh giá đáp ứng yêu cầu phát triểnluận hợp lí, diễn đạt chúng (nói và viết), cách phát hiện NL (PTNL) GTTH trong quá trình DH rất cấp thiết cảvà cách giải quyết những vấn đề đơn giản, gần gũi trong về lí luận và thực tiễn.cuộc sống. Thông qua Chương trình môn Toán, HS cầnhình thành và phát triển được NL Toán học, bao gồm 2. Nội dung nghiên cứucác thành tố cốt lõi sau: NL tư duy và lập luận Toán 2.1. Giao tiếp Toán họchọc; NL mô hình hóa Toán học; NL giải quyết vấn đề Trong nhóm các thành tố của NL Toán học, GTTHToán học; NL giao tiếp Toán học (GTTH); NL sử dụng là thuật ngữ mới xuất hiện khoảng 20 năm trong cộngcông cụ, phương tiện học toán [2]. đồng các nhà nghiên cứu về khoa học GD. Có thể liệt Những NL Toán học này không nằm riêng lẻ mà có kê một kê một vài quan điểm của một số nhà nghiênmối quan hệ chặt chẽ, hữu cơ với nhau. NL GTTH là cứu như sau: Theo Giáo trình Toán học Ontario củamột trong những NL xuyên suốt trong quá trình DH Bộ GD Ontario [3] “GTTH là quá trình thể hiện các ýToán, nó có vai trò quan trọng, quyết định đến chất tưởng Toán học và hiểu biết bằng lời, trực quan bằnglượng dạy - học Toán cũng như việc hình thành các NL văn bản, sử dụng số, kí hiệu, hình ảnh, đồ thị, sơ đồ vàToán học cho HS. từ ngữ”.Theo Sumaro [4]: “GTTH là một kĩ năng cần NL giao tiếp liên quan đến việc sử dụng ngôn ngữ thiết trong Toán học, đó là khả năng bộc lộ các ý tưởngToán học (NNTH) (chữ, kí hiệu, biểu đồ, đồ thị, các liên Toán học một cách vui vẻ t ...