Mười nhân tố làm phẳng thế giới

Sự sụp đổ của Bức tường Berlin vào ngày 9 tháng 11 năm 1989 và sự lớn mạnh của phần mềm Windows đã “làm nghiêng cán cân quyền lực” (tr. 82) về tay những ai cổ súy hướng phát triển thịtrường tự do và cách quản lý từ cơ sở lên trung ương chứ không phải theo hướng ngược lại. Cáccách tổ chức hành chính và quản lý bắt đầu được tiến hành theo hướng nằm ngang thay vì theotrục thẳng đứng khi mọi người đều được trao quyền tự do và bình đẳng trong cuộc sống....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mười nhân tố làm phẳng thế giớiMườinhântốlàmphẳngthếgiớiSựsụpđổcủaBứctườngBerlinvàongày9tháng11năm1989vàsựlớnmạnhcủaphầnmềmWindowsđã“làmnghiêngcáncânquyềnlực”(tr.82)vềtaynhữngaicổsúyhướngpháttriểnthịtrườngtựdovàcáchquảnlýtừcơsởlêntrungươngchứkhôngphảitheohướngngượclại.Cáccáchtổchứchànhchínhvàquảnlýbắtđầuđượctiếnhànhtheohướngnằmngangthayvìtheotrụcthẳngđứngkhimọingườiđềuđượctraoquyềntựdovàbìnhđẳngtrongcuộcsống.Sựkiệnnàygiúpcácnướcthayđổicáchtưduyvềthếgiớitheomộtthểthốngnhấttoàncầu,vànóthúcđẩyviệckhaitháctrithứccủanhautrongkhoảngthờigianngắnnhất.Mộttácnhânkhôngkémphầnquantrọngtrongthờikỳpháttriểnrựcrỡcủanềnkinhtếtrithứctoàncầulàsựrađời,cảitiếnliêntụccủamáytínhcánhânvàphầnmềmWindows(đượcdịchra38ngônngữ),tạođiềukiệntốtchocuộccáchmạngthôngtintoàncầu.Haisựkiệnnàygiúpnhânloạixíchlạigầnnhauhơntrongphạmvixửlýcôngviệc,giaotiếpvàchiasẻthôngtingiữacáccánhân.Sựrađờicủamạngwebvớisựxuấthiệncủamạngtoàncầuvớiwww.vàonăm1991doôngTimBernersLeethiếtkế,đãgiúpcácnhàkhoahọcchiasẻkếtquảnghiêncứuvàgiúpngườitatruycậpthôngtinnhanhhơnbaogiờhết.HệthốngngônngữđánhdấusiêuvănbảnHTML,địnhvịtàinguyênduynhấtURLhaygiaothứctruyềnsiêuvănbảnHTTP,v.v…đãchophépnhữngngườibìnhthườngvớikiếnthứcmạngcóthểlàmchủcáctrangwebvàkếtnốivớicácnguồntàiliệukháctrêntoàncầu,vànóthậtsựgiúpnhânloạitiếnlạigầnnhauhơn,khôngnhữngtronggiaotiếpđiệntửmàcòncảviệctruyềntảivàtruycậpthôngtin(tr.97).Sựrađờicủacápquangthươngmạibăngrộngcótínhiệucaovàđượctruyềntớikhoảngcáchxabằngvậntốcnhanhnhấtđãtạoracuộccạnhtranhvàcảitiếnvượtbậccủacáccôngtyviễnthông.Ngoàira,cuộccáchmạngkỹthuậtsốtronghầunhưcáclĩnhvựckinhtếvàgiảitríchủđạođãdẫnđếnsựbùngnổgiaodịchchứngkhoáncủacáccôngtydot.com(côngtykinhdoanhtrênInternet).Sựkiệnnàykhiếnchocánhâncóthểtiếpcậncácsảnphẩmsốdễdànghơnvàcóthểtươngtácthươngmạivớicáccánhânkháctrênphạmvitoàncầu.Phầnmềmxửlýcôngviệclàmộtnhântốlàmphẳngkhác.CáccôngviệckinhdoanhvàthươngmạibâygiờhầunhưđượcthựchiệnthôngquasựkếthợpgiữamáytínhcánhânvớiWindowsvàmạng,chophépnhânviênkiểmsoátnộidungsốcácdữliệu.ĐặcbiệtgiaothứctruyềnthưđơngiảnSMTP,giaothứckiểmsoáttruyềnthôngtin/giaothứcInternetTCP/IPđượcvínhưđườngrayxelửa,thúcđẩyviệctraođổicácthôngtinđiệntửgiữacácmáytínhkhácnhaudễdànghơn.Vớisựpháttriểncủathươngmạiđiệntử(ECommerce),cácgiaodịchthươngmạiđượcthựchiệndựatrêncácchuẩnmựcmới.Côngviệcđượcchianhỏrathànhcáccôngđoạnkhácnhau,vàhệthốngphầnmềmchophépcáccánhânthựchiệnởmọinơitrênthếgiới.Kháiniệmkếtnốivàsửdụng(plugandplay)đãthúcđẩysựcạnhtranhkinhtếtoàncầuởhìnhtháicộngtácvàcùngxâydựngliênminh.Tảilênmạngvàmãnguồnmởdocộngđồngpháttriểnđãgiúpcáccánhâncónhiềutiếngnóivàđượclắngnghehơnbaogiờhết.Quyềnlựcmớicủacáccưdânmạng(netcitizens)làkhảnănggửicácýtưởng,sảnphẩmhaychiasẻkinhnghiệmvàquanđiểmvớicáccánhânvàcộngđồngkhácthôngquamãnguồnmở.Sựphânphốilạiquyềnlựcnàyđượcthựchiệnngoàithểchếtruyềnthốngápđặttừtrênxuốngdướivàgiúpchocáccánhânkhôngchỉđơnthuầnlàngườisửdụngthôngtin,màhọcònlàngườisảnxuấtthôngtintrêncáccôngcụđiệntửnhưblogging(vớikhoảng24triệublogs),haybáchkhoatoànthưmởWikipedia.Tácnhânnàythúcđẩysựrađờivàlớnmạnhcủanghềbáocôngdân(civicjournalism)khiđộcgiảcũngcóthểtrởthànhngườiđónggóptintứcvàbìnhluận.Tuynhiên,khôngphảicácthôngtinđềuđượcsửdụngđúngmụcđíchhaykiếnthứcmớiđượcsảnsinhmộtcáchxácthựcvàkhoahọc.Mãnguồnmởcũnglàcôngcụđắclựcchocácthếlựctộiphạmkhủngbố,tintặchaynhữngkẻxuyêntạcsửdụngđểgâyảnhhưởngxấulêncảcộngđồngquốctế.Thuêlàmbênngoàilàmộthoạtđộngthuêlaođộngnướcngoàithựchiệnmộtsốcôngđoạnmàmìnhkhôngthểthựchiệnđượcvàsauđógắnkếtquảthựchiệnvàodâychuyềnsảnxuấtchungcủamình.Tậndụngvàonguồnlaođộngcókỹnăngcaovàrẻtiềncộngvớisựchênhlệchmúigiờđịalýởcácnướcđangpháttriển,cácnướcpháttriểncóthểkhaithácnănglựctrítuệcủacáccôngnhântrithứcởđây.YếutốđầutiêntácđộngđếntràolưunàylàsựkiệnY2KkhiMỹvàẤnĐộcùnghợptácđểgiảiquyếtsựcốmáytính.Bằngcáchsửdụngcáctrạmkếtnốicápquang,cácchuyêngiahainướccóthểthựchiệncáchoạtđộngđiềuchỉnhmáytínhcáchnhaunửavòngtráiđất.SựhợptácY2Knàylàmộtvídụđiểnhìnhvềsựhợptácvàphân ...