Giấy - Tranh của Claudio Bravo Thật ra, nếu tìm hiểu kỹ về lịch sử hội họa thì có thể dễ dàng biết được rằng lối vẽ realism này (photorealism và hyperrealism) vốn có gốc rễ sâu xa từ những khám phá của Giotto về phối cảnh. Lối vẽ này từng bị giới hội họa “mới”, bắt nguồn từ thời Manet, Monet kịch liệt phản đối, tạo thành một làn sóng đối nghịch với trào lưu Tân Cổ điển (Neoclassicism) đang thịnh hành lúc đó ở Pháp. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Muốn xem tranh thì cần có gì?
Muốn xem tranh thì cần có gì?
Giấy - Tranh của Claudio Bravo
Thật ra, nếu tìm hiểu kỹ về lịch sử hội họa thì có thể dễ dàng biết được
rằng lối vẽ realism này (photorealism và hyperrealism) vốn có gốc rễ
sâu xa từ những khám phá của Giotto về phối cảnh. Lối vẽ này từng bị
giới hội họa “mới”, bắt nguồn từ thời Manet, Monet kịch liệt phản đối,
tạo thành một làn sóng đối nghịch với trào lưu Tân Cổ điển (Neo-
classicism) đang thịnh hành lúc đó ở Pháp. Chính là vì lối vẽ này tôn
thờ hoàn toàn quan niệm về nghệ thuật của Aristotle: Nghệ thuật là bắt
chước tự nhiên. Hay theo nhiều nhà nghiên cứu lịch sử nghệ thuật và
các nhà phê bình là chính việc quá lạm dụng phương pháp phối cảnh
khiến cho thế giới quan của cả nền văn minh phương Tây bị bó hẹp
trong một khuôn mẫu, hạn chế cách chúng ta nhìn thế giới chỉ bằng một
cách nhìn theo phối cảnh 3 chiều của hệ trục Oxyz.
Vệ nữ - Tranh của Claudio Bravo
Tuy nhiên, sự ra đời của máy ảnh, cũng như việc áp dụng nghệ thuật
nhiếp ảnh để tạo ra các trường phái tả chân mới như photorealism ở
trên đã khiến cho cách nhìn phối cảnh phần nào được giải phóng. Tuy
thế, việc nhìn theo phối cảnh vẫn khiến cho cách nhìn nhận của con
người bị hạn chế nhiều.
Thiết nghĩ, một người xem tranh, thưởng thức hay hưởng thụ nghệ
thuật có quyền được xem theo ý thích của mình. Tôi có thể cảm thấy
những bức họa chân thực như thế này là tầm thường, tôi thích xem
những cách nhìn mới lạ về thế giới này cơ, theo các chiều thời gian như
tranh đụn cỏ hay nhà thờ của Monet, hay xem cách ánh sáng long lanh
chuyển động trong các bức hoa súng của ông, hoặc xem tranh tĩnh vật
được vẽ từ đủ các điểm nhìn của Cézanne. Nhưng cũng có thể tôi chả
hiểu những cách nhìn mới đó là cái quái gì, làm sao tôi thích được!
Tĩnh vật với bức màn - Tranh của Cézanne
Hoặc là trường hợp tôi cũng hiểu đấy, bức Những cô nàng Avignon của
ông trùm Lập thể Picasso, vẽ hàng mớ những hình kỉ hà, cắt xẻ không
gian quen thuộc ra làm nhiều mảnh, tôi nhìn vào, ừ thì hay đấy, nhưng
tôi chả thấy gì đẹp cả, thế cũng làm sao tôi thích được.
Những cô nàng xứ Avignon - Tranh của Picasso
Mặc kệ những tư tưởng, những cách nhìn, những lý thuyết, triết lý, bla
bla bla cao siêu kia, tôi xem tranh là vì đẹp, là vì nó kích thích những
chiều kích trong tâm hồn tôi, tôi có thể nói như thế. Nếu như thế, tôi
thích nhìn mấy cô gái khỏa thân trong tranh Tân Cổ điển của Ingres,
Bouguereau hơn chứ, bức Khỏa thân đi xuống cầu thang của Duchamp,
tên nghe hot vậy chứ có gì hay ho đâu mà xem.
La Grande Odalisque - Tranh của Auguste Dominique Ingres
Khỏa thân đi xuống cầu thang - Tranh của Duchamp
Nói thì cũng nói như vậy, chứ nếu người xem tranh chỉ bó hẹp tầm nhìn
của mình trong mấy bức dễ nhìn, tả chân, hiện thực, xem mãi thế nào
cũng nhàm. “Phú quý sanh lễ nghĩa”, đời sống càng cao, việc thưởng
thức nghệ thuật càng nâng tầm và đòi hỏi người thưởng thức phải tự
nâng trình của mình lên. Như là nghe nhạc cổ điển, người nghe được
mấy bản nhỏ nhỏ, có thể đi khoe với mọi người là mình nghe được cái
thứ nhạc quý tộc này rồi. Thế nhưng, nghe một thời gian những bài nhỏ
nhỏ ấy, thế nào cũng phát nhàm, người ta sẽ có nhu cầu muốn thưởng
thức những tác phẩm to, những concerto, symphony, như thế cũng phải
bỏ công ra ngồi gõ Google tìm hiểu hay vào thư viện ngồi đọc, nếu
không thì chẳng thể cảm được cái thứ âm thanh hòa trộn đùng đùng ầm
ầm đang dội vào hai tai.
Xem tranh cũng thế, người xem cũng cần tự trang bị cho mình những
kiến thức về các trào lưu, ý nghĩa của những tư tưởng mới trong hội
họa, để mình có thể nhìn nhận cho toàn vẹn. Sau khi lý trí đã cất lời,
sau đó, con tim mới có đủ quyền để từ từ lên tiếng, “Ôi, tôi hiểu hết
những thứ hay ho này rồi. Nhưng tôi vẫn thích tranh kiểu XYZ này
hơn”.
Vài điều em suy nghĩ là như vậy.