Mỹ từ đen: Khám phá ma lực của ngôn từ (Phần Hai)

Giống như một thứ ma thuật đen hay PR đen, mỹ từ đen là sự vận dụng tất cả các phương tiện và biện pháp mỹ từ trong đàm phán hoặc phát biểu để xoaychuyển câu chuyện theo ý mình và đưa người phản biện hoặc người nghe đến với kết luận bạn mong muốn, phân biệt trong bối cảnh nào và với vấn đề nào thì các lập luận của bạn trở nên vô nghĩa hoặc có ý nghĩa quyết định; gỡ bỏ mâu thuẫn và đem lại “sợi chỉ đỏ” xuyên suốt mỗi câu chuyện; biến suy...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mỹ từ đen: Khám phá ma lực của ngôn từ (Phần Hai) Mỹ từ đen: Khám phá ma lực của ngôn từ (Phần Hai) Giống như một thứ ma thuật đen hay PR đen, mỹ từ đen là sự vận dụng tấtcả các phương tiện và biện pháp mỹ từ trong đàm phán hoặc phát biểu để xoaychuyển câu chuyện theo ý mình và đưa người phản biện hoặc người nghe đến vớikết luận bạn mong muốn, phân biệt trong bối cảnh nào và với vấn đề nào thì cáclập luận của bạn trở nên vô nghĩa hoặc có ý nghĩa quyết định; gỡ bỏ mâu thuẫn vàđem lại “sợi chỉ đỏ” xuyên suốt mỗi câu chuyện; biến suy nghĩ và hành vi tiêu cựccủa người đối thoại thành tích cực và mang tính xây dựng; giúp bạn gỡ rối cáctình huống khó xử một cách linh hoạt và lịch lãm; giúp bạn giữ được bình tĩnh vàtự tin trong những cuộc tranh cãi nảy lửa. Mỹ từ học Mỹ từ học (rhetoric) là khoa học về sự ứng dụng hiệu quả các thành tố ngônngữ (gồm từ và câu) trong giao tiếp công cộng, chứ không phải trong các đoạn độcthoại nội tâm. Nó cũng mô tả các phương cách kỹ năng cho phép đạt được quyếtđịnh tập thể có lợi cho mình, hoặc đơn giản là hạ gục đối thủ. Thuật ngữ “kỹnăng” hàm ý nói về nghệ thuật và khoa học giao tiếp, cũng như về các Kỹ năngthực tiễn – về sự hiểu biết, tài nghệ nhất định, về các khả năng của người sử dụngnó, về “các phương thức, mánh lới khôn ngoan hay các thâm ý”, bởi chính nhữngý nghĩa bình đẳng đó của từ “kỹ năng” được nêu trong Từ điển từ nguyên. Phép biện chứng Phép biện chứng, dịch sát nghĩa là “sự tương phản bên trong”, chỉ khả năngdẫn dắt cuộc đối thoại và thuyết phục người cùng tranh luận về cái đúng của mình.Đó là nghệ thuật thuyết phục và đi cùng với nó là sự sẵn sàng giải quyết các vấnđề qua giao tiếp, khi mà sự đồng thuận đạt được trong quá trình cùng nhận thức.Quan trọng ở đây là trình bày tư duy chính xác, biến đổi đúng thành các từ, vàthuyết phục người nghe hoặc những người cùng đối thoại cụ thể bằng ngôn ngữ cóhướng tới địa chỉ cụ thể, mong đạt được từ góc độ quan hệ đối tác sự đồng ý vàhiểu biết lẫn nhau. Tài tranh luận Tài tranh luận (eristic) được coi là trường đại học nghệ thuật, đó là kỹ năngvà phương pháp dẫn dắt cuộc tranh cãi. Thường thì từ này còn hàm chứa khôngchỉ sự nắm vững các phương pháp đặc biệt, mà cả khả năng đưa ra luận chứngkhông thể phủ nhận, cho phép giành chiến thắng nguyên tắc trong tranh cãi. Nghệ thuật lập luận tinh tế (Rabulistica) Nghệ thuật lập luận tinh tế (Rabulistica) cho phép nêu ra đề tài đang tranhluận hoặc trình tự của các ý tưởng nào đó theo quan điểm cần thiết, không phải lúcnào cũng phù hợp với thực tế. Mỹ từ đen Mỹ từ đen là sự vận dụng tất cả các thủ pháp rabulistica, tài tranh luận, biệnchứng và mỹ từ để hướng cuộc nói chuyện theo sự mong đợi và dẫn dắt đối thủhoặc công chúng tới cái kết mà họ mong đợi. Ma lực của các phương tiện ngônngữ nằm chính trong khả năng lập luận và tranh luận, nhấn mạnh, tuyên truyền vàdẫn dắt cuộc tranh cãi theo cách mà người nói luôn giành thế thượng phong, theonhư cách diễn giải của nhà triết học người Đức Arthur Schopenhauer (1788-1860)là “per fas et nefas” – vận dụng tất cả sự thật và phi sự thật. Mỹ từ đen là phươngtiện phù phép và mị dân khiến đối thủ tin vào bất kỳ quan điểm nào. Đó là “sự sơý có dụng ý”, kiểu như khái niệm “Wu Wei” trong đạo Lão của Trung Quốc (chỉbất hành động- ND). Nó cho phép giải quyết các mâu thuẫn, tạo cơ sở cho sự hiểubiết lẫn nhau, tranh luận có mục đích rõ rệt với bất kỳ người đối thoại nào - thậmchí với cả đối thủ khó tìm tiếng nói chung nhất. Nó chuyển tải ý nghĩ của chúng tathành từ ngữ một cách dễ dàng và lịch lãm, không khác gì các thiên sứ thời hiệnđại với sức thuyết phục và tài khiến người ta thay đổi quan điểm - những thứ làmnên sự hùng mạnh của ngôn ngữ chúng ta, hay những con bồ câu hòa bình xơ xácbị vặt sạch lông trong thời đại của sự nhân nhượng ngôn từ. Với sự đơn giản đó,dù là nói về những đề tài không hề quan trọng, mỹ từ đen cũng kiên nhẫn khỏa lấptất cả mọi điều mâu thuẫn ngược đời nhất hàm chứa trong các phát biểu có vẻ đãđược lập luận rất kín kẽ của chúng ta, hay xóa nhòa những sự vụng về do phát âmkhông rõ, cường điệu hài hước, giễu cợt đôi chút trước xu hướng thích mô tả bảnthân, vốn dao động giữa sự õng ẹo và đạo đức giả đầy khiêu khích; khéo léo ngănchặn bất kỳ mưu toan hành động nào và nhiều khi chính là thanh gươm sắc béncủa những ai không có vũ khí nào khác, hay muốn che giấu tình thế của sự việcđang có xu hướng bất lợi cho bản thân. Mỹ từ đen là một thứ ma túy mà chúng ta sử dụng để tự kích thích và bồithêm vào những vết thương chưa lên da non, mãi còn trong kỷ niệm và ký ức củangười đối thoại. Mỹ từ đen là điểm yếu được che phủ bằng ngôn từ của ngườichiến thắng, có sức thuyết phục nhờ sử dụng nhất quán tất cả các phương tiện cóthể trong lĩnh vực ngôn ngữ: ngôn từ, phi ngôn từ và tựa ngôn từ, nghĩa là các dấuhiệu lời nói, ngôn ngữ cơ t ...