Nấc kéo dài, làm sao hết?Theo thời gian diễn biến, nấc được chia thành các thể cấp tính (diễn biến dưới 48 giờ), mạn tính kéo dài (từ 48 giờ đến 2 tháng) và dai dẳng (trên 2 tháng). Nấc mạn tính thường gây ra do các tổn thương bệnh lý khác. Rất nhiều loại thuốc có khả năng gây nấc, gặp nhiều nhất là nhóm corticosteriod (prednisolone), benzodiazepine (diazepam), thuốc điều trị parkinson, các hoá chất chống ung thư, kháng sinh (như nhóm macrolid, fluoroquinolon), thuốc trợ tim (digoxin) và một số dẫn xuất thuốc phiện (như hydrocodone), cần...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nấc kéo dài, làm sao hết? Nấc kéo dài, làm sao hết?Theo thời gian diễn biến, nấc được chia thành các thể cấp tính (diễn biến dưới 48giờ), mạn tính kéo dài (từ 48 giờ đến 2 tháng) và dai dẳng (trên 2 tháng). Nấc mạntính thường gây ra do các tổn thương bệnh lý khác.Rất nhiều loại thuốc có khả năng gây nấc, gặp nhiều nhất là nhóm corticosteriod(prednisolone), benzodiazepine (diazepam), thuốc điều trị parkinson, các hoá chất chốngung thư, kháng sinh (như nhóm macrolid, fluoroquinolon), thuốc trợ tim (digoxin) và mộtsố dẫn xuất thuốc phiện (như hydrocodone), cần lưu ý là các thuốc chữa nấc cũng có thểgây nấc. Các nguyên nhân gây nấc khác có thể gặp là do tổn thương thần kinh trung ương(chấn thương sọ não, viêm não), yếu tố tâm lí (lo lắng, sang chấn tâm lí), sau phẫu thuậtbụng, nhồi máu cơ tim, một số trường hợp nấc không xác định được căn nguyên.Mặc dù nấc không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng có thể đem lại khá nhiều phiềntoái cho người bệnh. Nấc sau mổ có thể gây đau đớn, làm nứt vết mổ và giảm sút thể lựccủa người bệnh. Những trường hợp nấc kéo dài thường làm cho người bệnh bị mệt mỏi,mất ngủ, mất nước và kiềm hô hấp do tăng thông khí.Điều trị nấc: điều trị nguyên nhân là biện pháp quan trọng nhất, trước tiên cần xác địnhtất cả các tác nhân gây nấc hoặc làm nặng tình trạng nấc để loại bỏ hoặc sửa chữa nếu cóthể. Trong những trường hợp không xác định được hoặc không thể điều trị được nguyênnhân, có thể cân nhắc sử dụng các phương pháp điều trị triệu chứng. Cơ chế gây nấc.Điều trị bằng thuốc:rất nhiều loại thuốc có thể giúp giảm triệu chứng nấc theo những cơ chế khác nhau.Baclofen - một chất có cấu trúc giống GABA có tác dụng hoạt hoá một chất dẫn truyềnthần kinh ức chế, từ đó ngăn chặn được các kích thích nấc. Đây là một trong những thuốchiệu quả nhất trong điều trị các trường hợp nấc mạn tính do nhiều nguyên nhân khácnhau như các bệnh lý ở dạ dày - thực quản, tổn thương thân não hoặc nấc vô căn, kể cảnhững trường hợp không đáp ứng với nhiều loại thuốc khác. Thuốc có thể gây buồn ngủ,mất ngủ, yếu cơ, lú lẫn... Các loại thuốc liệt thần như chlorpromazine, promethazine,prochloperazine và haloperidol đều có tác dụng giảm nấc thông qua việc ức chế cạnhtranh với dopamin ở vùng dưới đồi. Tác dụng phụ thường gặp nhất của các thuốc này làgây buồn ngủ, khô miệng và dấu hiệu ngoại tháp... Do nhiều tác dụng phụ nên hiện naynhóm thuốc này ít được sử dụng trong điều trị giảm nấc. Metoclopramide - một thuốcthường dùng để chống nôn cũng có tác dụng giảm nấc thông qua việc làm giảm cường độco bóp của thực quản. Các thuốc ức chế bơm proton (như omeprazole) có thể giảm triệuchứng nấc thông qua việc giảm tiết dịch vị và giảm tình trạng đầy trướng hơi của dạ dày.Nifedipine - thuốc thuộc nhóm chẹn kênh canxi thường dùng với mục đích hạ huyết ápcũng có thể giúp giảm nấc thông qua việc đảo ngược quá trình khử cực bất thường trongcung phản xạ nấc. Trong khi đó, sertraline tác dụng chống nấc thông qua các receptor5HT4 ở ống tiêu hoá, gây giảm các nhu động bất thường ở thực quản, dạ dày và cơ hoànhhoặc qua các receptor 5HT1A và 5HT2 gây ức chế cung phản xạ nấc. Nhiều loại thuốckhác cũng có tác dụng hỗ trợ trong việc giảm nấc ở một số trường hợp như nefopam,lidocaine tiêm tĩnh mạch, amitriptyline, amantadine, acid valproic, gabapentin,clonazepam, cisapride, một số thuốc gây mê và chống co giật (như phenytoin). Trongnhững trường hợp nấc dai dẳng không đáp ứng với một loại thuốc, việc phối hợp đồngthời nhiều thuốc là cần thiết. Phác đồ phối hợp thường được sử dụng và đã chứng minhđược hiệu quả là cisapride + omeprazole + baclofen, có thể dùng thêm gabapentin.Điều trị không dùng thuốc:Một số nghiệm pháp mang tính cơ học có thể được thử nghiệm trước khi quyết định dùngthuốc như hít sâu và nín thở, kích thích vào vùng hầu họng, ngoáy mũi gây hắt hơi, épmạnh vào vùng cơ hoành bằng tay, xoa bóp vùng hậu môn, uống nước thật chậm và bịtmũi trong khi nuốt, uống một cốc nước lạnh và bịt tai trong khi uống, uống một cốc nướcấm có pha một thìa mật ong, nuốt nhanh một thìa đường hoặc mật ong... Riêng ở trẻ nhỏcó thể điều trị nấc bằng cách gây động tác mút ở trẻ (cho trẻ bú mẹ, bú bình hoặc núm vúgiả...). Một phương pháp khác có thể được sử dụng là hít thở vài lần vào một túi kín (thởlại khí giàu carbonic), đây là phương pháp khá mạo hiểm vì có thể gây tăng nồng độcarbonic trong máu dẫn đến toan máu và cần được thực hiện dưới sự giám sát của ngườikhác và phải có ôxy dự phòng. Nói chung, hiệu quả của các biện pháp cơ học này thườngchỉ mang tính tạm thời. Một số phương pháp phức tạp hơn có thể được thử nghiệm nhưchâm cứu, gây tê ngoài màng cứng ở cột sống cổ, phong bế thần kinh hoành... Phẫu thuậtcắt dây thần kinh hoành là biện pháp cuối cùng, chỉ dùng trong những trường hợp nấcnặng, dai dẳng và không đáp ứng với các biện pháp điều trị khác vì có nguy cơ gây suyhô hấp.Có khoảng gần 100 ng ...