Nấm sợi

PHƯƠNG PHÁP LẤY MẪU : Chúng ta có thể phân lập vi nấm từ bất kỳ một cơ chất tự nhiên nào vì mọi cơ chất trong tự nhiên đều có vi sinh vật bên trong. Tuy nhiên nếu chúng ta chọn lấy mẫu một cách ngẫu nhiên, không có mục đích thì rất mất thời gian và tiền bạc. Những vật liệu khác nhau sẽ được coi như những cơ chất khác nhau để phân lập nấm. Vật liệu chung nhất thường là: lá cây tươi, lá cây rụng, lá cây mục, phân động vật, côn trùng, nước ngọt,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nấm sợi Nấm sợi (Filamentous Fungi)PHƯƠNG PHÁP LẤY MẪU : Chúng ta có thể phân lập vi nấm từ bất kỳ một cơ chất tự nhiên nào vì mọicơ chất trong tự nhiên đều có vi sinh vật bên trong. Tuy nhiên nếu chúng ta chọnlấy mẫu một cách ngẫu nhiên, không có mục đích thì rất mất thời gian và tiền bạc. Những vật liệu khác nhau sẽ được coi như những cơ chất khác nhau để phânlập nấm. Vật liệu chung nhất thường là: lá cây tươi, lá cây rụng, lá cây mục, phânđộng vật, côn trùng, nước ngọt, nước biển,....Trước khi đi lấy mẫu phân lập nấm sợi chúng ta phải cân nhắc và suy nghĩ vềnhững điều cần thiết sau:1, Sẽ chọn loại vật liệu để phân lập cho loại nấm nào.2, Dùng bản đồ kiểm tra lại vị trí lấy mẫu.3, Sẽ dùng phương pháp phân lập nào cho mẫu đó.4, Và cuối cùng là sẽ mang mẫu như thế nào về phòng thí nghiệm. Sau đó sẽ quyết định nơi lấy mẫu, chuẩn bị cho chuyến đi lấy mẫu đó, mangtheo những dụng cụ cần thiết như: Túi ni lông, thìa cân, túi đựng mẫu làm bằnggiấy, chai lọ, đèn gas xách tay, túi chứa, ... Khi tới nơi lấy mẫu chúng ta quyết địnhsố lượng mẫu sẽ lấy. Một điều cũng rất quan trọng là phân lập nấm sau khi lấy mẫu càng sớm càngtốt.I. Mẫu đất. Mẫu đất là mẫu có hiệu quả nhất và chúng ta có thể phân lập nấm trên mẫuđất với số lượng lớn. Chúng ta có thể lấy mẫu đất ở nhiều nơi chẳng hạn như ởruộng lúa, nơi trồng cây lấy hạt hoặc cánh đồng trồng rau, dưới rừng tùng hay dướirừng tán lá rộng, ở vùng núi cao, ven bừ suối,... Thông thường nấm phân lập đượctừ mẫu đất gọi là nấm đất, nhưng một số nấm phân lập được ở đáy hồ ao, sông suốihay đáy biển lại gọi là nấm ưa nước hay nấm ưa mặn. Để phân lập được nhiều loài nấm khác nhau, chúng ta nên lấy mẫu đất trênbề mặt dưới lớp lá cây mục bởi vì quần thể nấm tập trung trên lớp đất bề mặt nhiềuhơn là phần dưới đất sâu. Khi lấy mẫu ta gạt bỏ lớp lá mục để lộ bề mặt lớp đất vàdùng thìa sạch lấy phần đất bề mặt đó cho vào túi ni lông. Đồng thời ghi các thôngsố cần thiết về nơi lấy mẫu: địa chỉ, kinh độ, vĩ độ, ngày lấy mẫu, tình trạng lấymẫu, nhiệt độ lúc lấy mẫu, người lấy mẫu.II. Lá và cành cây khô: Nấm Sợi phân lập từ lá và cành cây khô gọi là nấm rác (litter fungi). Đểphân lập nấm rác có hiệu quả chúng ta phải lấy mẫu lá và cành cây tốt, trongtrường hợp nấm rác, chúng ta phân lập được các loài nấm khác nhau khi lấy mẫu ởđộ sâu khác nhau trong cùng một mẫu. Mẫu lá cây khô lấy được nên để trong túi bằng giấy và nên xử lý ngay đểphân lập, vì nếu để lâu theo thời gian mẫu khô dần, nấm rác trong mẫu sẽ phát triểnkém đi và các vi sinh vật bên ngoài sẽ xâm nhiễm vào. Vì thế phải ghi rõ tên thực vật lấy mẫu, độ phân huỷ của lá cây rụng, nơi lấymẫu (kinh dộ, vĩ độ, địa chỉ), ngày tháng lấy mẫu, người lấy mẫu.III. Lá tươi và vỏ cây: Có ít nhất 3 nhóm nấm phân lập từ lá cây tươi, nhóm thứ nhât là nấm bề mặt lá(phyloplane fungi). Nhóm thứ 2 thuộc về nấm gây bệnh, bao gồm ký sinh bắt buộcvà không bắt buộc. Nhóm thứ 3 là nấm thực vật hoại sinh, nhưng sự khác nhaugiữa nhóm thứ 3 này và nhóm kí sinh không bắt buộc không phải lúc nào cũng rõràng. Trong khi lấy mẫu lá cây tươi và vỏ cây, luôn phải ghi nhớ 6 điều sau:1, Quá trình phân huỷ có thể đã diễn ra, mặc dù trông bề ngoài lá vẫn như đang còntươi (đặc biệt điều này hay diễn ra ở vùng nhiệt đới).2, Hệ sinh thái nấm trên lá thực vật sau khi ngắt có thể khác đi so với khi chúngcòn trên cây.3, Tính đa dạng sinh học của nấm ở lá tươi còn non sẽ kém hơn ở lá đã trưởngthành.4, Hệ sinh thái nấm có thể khác nhau giữa bề mặt lá và mặt sau của lá.5, Trong cùng một cây độ cao lấy mẫu của chúng sẽ cho hệ sinh thái nấm khácnhau.6, Mỗi loài thực vật khác nhau sẽ phân lập được các chủng nấm đặc hiệu, ví dụ nhưloài nấm Trochophora simplex chỉ phân lập được từ cây Daphniphyllummacropodium. Đặc biệt khi phân lập nấm từ mẫu lá và vỏ cây thực vật chúng ta rất khó cóthể phân lập được loài nấm trong thực vật gọi là nấm nước trên cạn (terrestrialaquatic fungi). Bởi vì nhóm nấm này sinh trưởng rất chậm và không dễ dàng sinhbào tử như những nấm trên bề mặt, nấm gây bệnh hay cácnấm hoại sinh khác. V ìthế khó có thể phân lập các loài nấm này từ lá cây hay từ vỏ cây nếu chỉ sử dụngnhững kỹ thuật phân lập thông thường. Nấm nước trên cạn sinh bào tử nhanh chóng nếu có nước kích thích, chẳnghạn gặp mưa, sương. Chúng ta lấy mẫu sau khi trời mưa hoặc lấy mẫu từ nhữnggiọt sương đọng trên cành lá.IV. Phân. Thành phần hữu cơ trong phân là rất lớn, do đó khu hệ vi sinh vật trong đóvô cùng đa dạng. Những loài nấm có thể tồn tại được trên phân động vật được gọilà nấm phân. Sự thay đổi của nấm phân xuất hiện trên một mẫu phân động vật làmột ví dụ điển hình về tính kế thừa ở nấm. Xuất hiện đầu tiên là ngành nấm tiếphợp Zygomycota (ví dụ Basidiobolus), tiếp đến là Pyrenomycetes, Plectomycetes,và Discomycetes của ngành nấm túi Ascomycota (ví dụ Arthroderma,Gymnoa ...