Nâng cao chất lượng dịch vụ kế toán, kiểm toán Việt Nam trong bối cảnh hội nhập kinh tế

Bài viết "Nâng cao chất lượng dịch vụ kế toán, kiểm toán Việt Nam trong bối cảnh hội nhập kinh tế" tập trung nghiên cứu thực trạng chất lượng dịch vụ kế toán, kiểm toán Việt Nam từ góc nhìn thể chế thị trường. Trên cơ sở khảo sát 190 công ty cung cấp dịch vụ kế toán – kiểm toán trong khoảng thời gian từ 2016-2019, nghiên cứu đã chỉ ra những điểm hạn chế và khuyến nghị một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ kế toán kiểm toán, cũng như kiểm soát sự phát triển thị trường dịch vụ kế toán, kiểm toán theo đúng chiến lược phát triển đã đề ra. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nâng cao chất lượng dịch vụ kế toán, kiểm toán Việt Nam trong bối cảnh hội nhập kinh tế Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021 NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DỊCH VỤ KẾ TOÁN, KIỂM TOÁN VIỆT NAM TRONG BỐI CẢNH HỘI NHẬP KINH TẾ IMPROVING THE QUALITY OF ACCOUNTING AND AUDITING SERVICES IN THE CONTEXT OF INTEGRATION TS. Vũ Thị Phương Liên1, CN. Vũ Tuấn Hưng2 1 Học viện Tài chính, 2Công ty TNHH Kiểm toán Thủ ĐôNgày nhận bài: 25/9/2021Ngày nhận kết quả phản biện: 15/10/2021Ngày chấp nhận đăng: 15/11/2021 TÓM TẮT Việt Nam đang trong tiến trình hội nhập sâu và toàn diện vào nền kinh tế thế giới trên cơ sở các hiệp định hợp tác đã ký kết. Điều này đòi hỏi hệ thống kế toán – kiểm toán Việt Nam phải có những cải cách căn bản phù hợp với thông lệ chung nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ kế toán – kiểm toán hướng tới đạt các tiêu chuẩn quốc tế. Bài viết này tập trung nghiên cứu thực trạng chất lượng dịch vụ kế toán, kiểm toán Việt Nam từ góc nhìn thể chế thị trường. Trên cơ sở khảo sát 190 công ty cung cấp dịch vụ kế toán –kiểm toán trong khoảng thời gian từ 2016 -2019, nghiên cứu đã chỉ ra những điểm hạn chế và khuyến nghị một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ kế toán kiểm toán, cũng như kiểm soát sự phát triển thị trường dịch vụ kế toán, kiểm toán theo đúng chiến lược phát triển đã đề ra. Từ khóa: Kế toán - kiểm toán, dịch vụ kế toán – kiểm toán, chất lượng dịch vụ kế toán – kiểm toán, chiến lược phát triển kế toán – kiểm toán Việt Nam, thị trường dịch vụ kế toán – kiểm toán. ABSTRACT Vietnam is in the process of deep and comprehensive integration into the world economy based on signed cooperation agreements, which requires Vietnams accounting and auditing system to make fundamental reforms in line with general practices to improve the quality of accounting and auditing services towards international standards. This research focuses on studying the quality of Accounting and Auditing services in Vietnam from the perspective of market institutions. Based on a survey of 190 accounting and auditing service providers from 2016 to 2019, the research pointed out limitations and recommended several solutions to improve the quality of accounting and auditing services, as well as control the development of the accounting - auditing services market is in line with the development strategy set out. Keywords: Accounting - auditing, accounting - auditing services, quality of accounting - auditing services, development strategy of accounting - auditing in Vietnam, accounting - auditing services market.1. Giới thiệu Kể từ khi hình thành và phát triển cho đến nay, thị trường dịch vụ kế toán - kiểm toán ViệtNam đã đạt những thành tựu quan trọng với môi trường pháp lý được hình thành tương đối đầyđủ, rõ ràng, phù hợp với điều kiện của Việt Nam, thông lệ, nguyên tắc và chuẩn mực quốc tế. ViệtNam đã không ngừng cải cách hệ thống pháp luật kế toán - kiểm toán, cụ thể đã ban hành LuậtKiểm toán độc lập (2011), Luật Kế toán (2015) với những nội dung chứa đựng những vấn đề của 970 Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021kế toán - kiểm toán trong điều kiện hội nhập. Chính phủ cũng đã ban hành Quyết định số 480/QĐ-TTg ngày 18/03/2013 về việc phê duyệt “Chiến lược Kế toán - Kiểm toán Việt Nam đến 2020, tầmnhìn đến 2030”. Bên cạnh những thành công nhất định, thị trường dịch vụ kế toán - kiểm toán Việt Nam còntồn tại khá nhiều bất cập như quy mô thị trường tương đối nhỏ, phần lớn các doanh nghiệp cungcấp dịch vụ kế toán kiểm toán có quy mô và phạm vi hoạt động nhỏ lẻ, phân bổ không đều mà chủyếu tập trung tại các đô thị lớn, chưa tương xứng với tốc độ tăng trưởng kinh tế xã hội... Đặc biệt,chất lượng dịch vụ kế toán – kiểm toán dù đã có cải thiện đáng kể song vẫn chưa đáp ứng đượcnhu cầu thực tiễn của thị trường. Nguyên nhân của thực trạng trên chủ yếu là do hành lang pháplý về kế toán – kiểm toán chưa đầy đủ, chất lượng nguồn nhân lực kế toán – kiểm toán còn nhiềuhạn chế, hoạt động kiểm soát chất lượng dịch vụ kế toán - kiểm toán mới chưa thực sự phát huyđược vai trò… Trên cơ sở khảo sát 190 doanh nghiệp cung cấp dịch vụ kế toán – kiểm toán trong khoảngthời gian từ 2016 – 2019, nghiên cứu đã đi sâu đánh giá về dịch vụ kế toán – kiểm toán mà cácđơn vị đang thực hiện, về năng lực của các đơn vị cung cấp dịch vụ kế toán – kiểm toán, về cơ chếgiám sát của các cơ quan quản lý nhà nước cũng như hiệp hội hành nghề trong việc kiểm soát chấtlượng dịch vụ kế toán - kiểm toán, từ đó đưa ra các khuyến nghị với mỗi bên nhằm nâng cao chấtlượng dịch vụ, đáp ứng nhu cầu thị trường, hướng tới tiệm cận với các tiêu chuẩn quốc tế.2. Tổng quan nghiên cứu Chất lượng dịch vụ kế toán – kiểm toán luôn là vấn đề được quan tâm hàng đầu tại nhiềuquốc gia trên thế giới. Trong phạm vi châu Á, (ACCA, 2018) - Hiệp Hội Kế toán công chứng AnhQuốc (ACCA), dưới sự hỗ trợ của SAC (Ủy ban kế toán Singapore) đã thực hiện một nghiên cứukhám phá nhu cầu thị trường đối với dịch vụ tư vấn và kinh doanh chuyên nghiệp tại Singapore,khu vực ASEAN và Trung Quốc trong tương lai gần. Nghiên cứu này chỉ rõ, việc khẩn trươngtăng cường chất lượng các dịch vụ kế toán – kiểm toán chuyên nghiệp nhằm giải quyết sự cố giánđoạn kinh doanh và việc ứng dụng số hóa, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 vào quy trình vậnhành các doanh nghiệp là rất cần thiết, tăng cường chất lượng dịch vụ tại các công ty chuyên cungcấp dịch vụ kế toán – kiểm toán cũng sẽ giúp cải thiện danh tiếng doanh nghiệp tại thị trường vàkhẳng định năng lực của đơn vị. Dưới sự tài trợ của chính phủ Ba Lan và chính phủ Thụy Sĩ, bộ phận Ngân hàng Tái thiết vàPhát triển Quốc tế trực thuộc Ngân hàng thế giới - World Bank (2016) đã tiến hành nghiên cứu thịtrường kế toán tại Ba Lan – ...