Nâng cao năng lực tiếp cận cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 – yêu cầu với đào tạo nguồn nhân lực đối với các trường đại học

Bài viết này mong muốn góp phần làm rõ hơn về năng lực tiếp cận cuộc CMCN 4.0 dưới góc nhìn đặc điểm nguồn nhân lực, từ đó phân tích những yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực đối với các trường đại học và những gợi mở chính sách. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nâng cao năng lực tiếp cận cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 – yêu cầu với đào tạo nguồn nhân lực đối với các trường đại học TRƯỜNG ĐẠI HỌC HẢI PHÒNG NÂNG CAO NĂNG LỰC TIẾP CẬN CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP LẦN THỨ 4 – YÊU CẦU VỚI ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN LỰC ĐỐI VỚI CÁC TRƢỜNG ĐẠI HỌC TS. Nguyễn Thị Thanh Nh n Trƣờng Đại học Hải Phòng Tóm tắt: Tại Việt Nam, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị 16/CT-TTg, ngày 4/5/2017 về việc tăng cường năng lực tiếp cận CMCN 4.0. Trước những thay đổi vô cùng lớn trong đời sống, kinh tế xã hội, yêu cầu phát triển nguồn nhân lực tác động mạnh lên giáo dục đại học trong việc đào tạo nguồn nhân lực theo nhu cầu mới. Bài viết này mong muốn góp phần làm rõ hơn về năng lực tiếp cận cuộc CMCN 4.0 dưới góc nhìn đặc điểm nguồn nhân lực, từ đó phân tích những yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực đối với các trường đại học và những gợi mở chính sách. Từ khóa: cách mạng công nghiệp 4.0, nguồn nhân lực, quản trị đại học Boosting the abilities approach the 4th industrial Revolution, Requirements for human resource training of Universities Abstract: In Vietnam, the Prime Minister issued Directive 16/ CT-TTg, dated 4/5/2017, in order to boost the abilities to approach the 4th Industrial Revolution. Having to face many changes in the socio-economic life, the requirement of human resource development has strongly impact on university education in the need-based training. This study focuses on the abilities of approaching the 4th Industrial Revolution from the perspective of a particular human resource, then analyzes the requirements for human resource training at universities and suggested some policies. Keyword: the Fourth Industrial Revolution, human resource, University administration. 1. Đặt vấn đề Thuật ngữ cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư (CMCN 4.0) lần đầu tiên đề cập đến năm 2011. Do tính cấp bách và tầm quan trọng của cuộc cách mạng này mà ngay sau khi được đề cập, các chính phủ trên thế giới như Mỹ, Đức, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc và nhiều quốc gia khác đã có chiến lược cho cuộc cách mạng này. Sự nghiên cứu về CMCN 4.0 được đề cập tới nhiều góc độ. Trong đó, đáng kể là những nghiên cứu về tác động mạnh mẽ và toàn diện của CMCN 4.0 với kinh tế, xã hội và môi trường ở tất cả các cấp độ toàn cầu, khu vực và trong từng quốc gia. Các tác động chỉ ra tích cực trong dài hạn, song cũng tạo ra nhiều thách thức sâu sắc, không giới hạn đối với các quốc gia cũng như các địa phương và các tổ chức. Tại Việt Nam, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị 16/CT-TTg, ngày 4/5/2017 về việc tăng cường năng lực tiếp cận CMCN 4.0. Trước những thay đổi vô cùng lớn trong đời sống, kinh tế xã hội, yêu cầu phát triển nguồn nhân lực tác động mạnh lên giáo dục đại học trong việc đào tạo nguồn nhân lực theo nhu cầu mới. Bài viết này mong muốn góp phần làm rõ hơn về năng lực tiếp cận cuộc CMCN 4.0 dưới góc nhìn đặc điểm nguồn nhân lực, từ đó phân tích những yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực đối với các trường đại học và những gợi mở chính sách. Bài viết sử dụng phương pháp nghiên cứu tại bàn kết hợp với những phân tích và nhận định của tác giả. 2. Khái quát về n ng lực tiếp cận cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tƣ Cuộc CMCN 4.0 với xu hướng phát triển dựa trên nền tảng tích hợp cao độ của hệ thống kết nối số hóa - vật lý - sinh học với sự đột phá của Internet vạn vật và Trí tuệ nhân tạo đang làm thay đổi căn bản nền sản xuất của thế giới. Đặc điểm nổi bật là tận dụng một cách triệt để sức mạnh lan tỏa của số hóa và công nghệ thông tin. Làn sóng công nghệ mới này đang diễn ra với tốc độ khác nhau tại các quốc gia trên thế giới, nhưng đang tạo ra tác động mạnh mẽ, ngày một gia tăng tới mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội, dẫn đến việc thay đổi phương thức và lực lượng sản xuất của xã hội. Đặc trưng cơ bản của Cách mạng công nghiệp 4.0 và tác động tới nguồn nhân lực và đặt ra yêu cầu đối với giáo dục đại học được khái quát qua những đặc điểm sau: 164 TRƯỜNG ĐẠI HỌC HẢI PHÒNG Cách mạng công nghiệp 4.0 là sự hợp nhất giữa các lĩnh vực công nghệ, kỹ thuật số, sinh học để giải quyết những vấn đề kinh tế, xã hội, sự kết hợp giữa các hệ thống ảo và thực, các hệ thống kết nối internet. Cách mạng công nghiệp 4.0 làm thay đổi mạnh mẽ phương thức sản xuất và phương pháp quản trị “các nhà máy thông minh”, “công sở và thành phố thông minh” được kết nối internet, liên kết với nhau thành một hệ thống thay vì các dây chuyền sản xuất và phương pháp quản trị hành chính trước đây. Nhờ khả năng kết nối bằng máy tính, các thiết bị di động tiếp cận với các cơ sở dữ liệu lớn từ nhiều nguồn, những tính năng xử lý thông tin được nhân lên nhờ những đột phá về công nghệ bằng trí tuệ nhân tạo, người máy, công nghệ in 3D, công nghệ na-nô, công nghệ điện toán đám mây, công nghệ sinh học, công nghệ lượng tử, công nghệ vật liệu mới,… Cách mạng công nghiệp 4.0 sẽ mở ra kỷ nguyên mới của sự lựa chọn các phương án đầu tư kinh doanh, tối ưu hóa sử dụng các nguồn lực, thúc đẩy năng suất lao động và hiệu quả, tạo bước đột phá về tốc độ phát triển, phạm vi mức độ tác động làm biến đổi cơ bản hệ thống sản xuất và quản trị xã hội cả chiều rộng lẫn chiều sâu. Những bước nhảy vọt của công nghệ tự động hóa có tác động đến các công việc văn phòng, bán hàng, dịch vụ khách hàng điều khiển các phương tiện giao thông và các ngành hỗ trợ khi rô-bốt tự động hóa và trợ lý ảo trở nên phổ biến. Những truy vấn khách hàng trong kinh doanh sẽ được trả lời bằng rô-bốt tư vấn. Trên thị trường tài chính, máy tính có thể nhan ...