Nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa

Tham khảo tài liệu nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, kinh tế - quản lý, kinh tế học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩaNền kinh tế thị trườngđịnh hướng xã hội chủ nghĩa 1 LỜI MỞ ĐẦU Sau 1986 nước ta đã chuyển mô hình kinh t ế từ n ền kinh t ế t ập trungquan liêu bao cấp sang nền kinh tế thị trường định h ướng xã hội ch ủ nghĩa.Đó là một quá trình thể hiện sự đổi mới về tư duy và ngày càng hoàn thi ệncả về lí luận cũng như thực tiễn xây dựng chủ nghĩa xã hội chủ nghĩa ởnước ta. Đây cũng là một quá trình về sự nh ận thức đúng h ơn các quy lu ậtkhách quan, chuyển từ một nền kinh tế mang nặng tính ch ất hi ện v ật sangnền kinh tế hàng hoá với nhiều thành ph ần, khôi ph ục các th ị tr ường đ ể t ừđó các quy luật thị trường phát huy tác dụng điều tiết hành vi các tác nhântrong nền kinh tế thay cho phương pháp quản lí bằng các công cụ kế hoạchhoá trực tiếp mang tính pháp lệnh, xoá bỏ bao cấp tràn lan của nhà n ước đ ểcác doanh nghiệp tự chủ, tự chịu trong sản xuất kinh doanh. Nhà n ướcth ựchiện quản lí nền kinh tế thông qua pháp luật và đi ều ti ết thông qua cácchính sách và các công cụ kinh tế vỉ mô 2 Chuyển sang nền kinh tế thị trường là chuyển sang nền kinh t ế năngđộng, có cơ chế điều chỉnh linh hoạt hơn, thúc đẩy s ự phân ph ối, s ử dụngcác nguồn lực và các tác nhân của nền kinh tế hoạt độmg hiệu quả Mặt khác sự chuyển từ mô hình kinh tế kế hoạch hoá t ập trung sangnền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là vấn đề còn mớitrong lịch sử kinh tế nước ta. Nên việc nghiên cứu những vấn đề cơ bản vềkinh tế thị trường là sự cần thiết. NỘI DUNGI > . Sự cần thiết khách quan phát triển nền kinh tế thị thường địnhhướng xã hội chủ nghĩa1 . Khái niệm Kinh tế thị trường là hình thức phát triển cao của nền kinh tế hàng hoátrong đó từ sản xuất đến tiêu dùng đều thông qua th ị tr ường. Nói m ột cáchkhác kinh tế thị trường phát triển trong đó mọi quan hệ kinh tế đều đượctiền tệ hoá .2 . Sự cần thiết khách quan phát triển kinh tế định hướng xã hội chủ nghĩa 32.1 Điều kiện ra đời của sản xuất hàng hoá. Phân công lao động:Theo LêNin “ hễ ở đâu và khi nào có phân công laođộng xã hội và sản xuất hàng hoá thì ở đó và khi ấy có th ị trường “ –VILêNin toàn tập nhà xuất bản tiến bộ Matcova 1974 . Những lao động tư nhân độc lập và không ph ụ thuộc vào nhau. Màmuốn có được như vậy thì những người, những doanh nghiệp sản xuấthàng hoá phải độc lập và không phụ thuộc vào nhau .Tóm lại phân công lao động xã hội tạo ra sự phụ thuộc lẫn nhau giữanhững người, những doanh nghiệp xản xuất hàng hoá độc lập, họ làm vi ệccho nhau thông qua những trao đổi hàng hoá. Còn với tư cách là doanhnghiệp sản xuất hàng hoá độc lập lao động sản xuất hàng hoá của h ọ lạimang tính lao động tư nhân ( cá biệt , độc lập không phụ thuộc ). Mâuthuẫn này được giải quyết bằng trao đổi .2.2 Định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta là một sự lựa chọn đúng đắn Trước đây trong quá trình xây dựng xã hội chủ nghĩa Liên Xô , Đông Âuhay ở Việt Nam cũng có quan điểm kinh tế cho rằng: Kinh tế hàng hoá làsản phẩm riêng của chủ nghĩa tư bản. Từ đó nền kinh tế xã h ội ch ủ nghĩađược vận hành theo cơ chế tập trung quan liêu bao cấp . Đây là một trongnhững nguyên nhân khủng hoảngcủa xã hội chủ nghĩa. Theo quan điểm củađảng ta hiện nay xây dựng “sản xuất hàng hoá không đối l ập v ới ch ủ nghĩaxã hội , mà còn là thành tựu phát triển của nền văn minh nhân lo ại, t ồn t ạikhách quan, cần thiết cho công cuộc xây dựng xã hội chủ nghĩa và cả khichủ nghĩa xã hội đã được xây dựng. –Văn kiện đại hội đại bi ểu toàn qu ốclần thứ VIII 4 Ngoài ra cũng có quan điểm cho rằng kinh tế thị trường không thể dunghợp với chủ nghĩa xã hội. Còn theo CacMac kinh t ế hàng hoá t ồn t ại trongnhiều hình thức khác nhau có thể khác nhau về quy mô và hình th ức pháttriển .2.3 Kinh tế thị trường không những tồn tại khách quan mà cần thiết chocông cuộc xây dựng chủ nghiã xã hội . Nó tồn tại khách quan vì vẫn còn cơ sở cho sự tồn tại và phát tri ển. Đó làsự phân công lao động xã hội không mất đi mà còn chuyên môn hoá s ảnxuất ngày càng sâu. Nó diễn ra không những trong từng địa phương, m ộtnước mà còn trong sự phân công hợp tác quốc tế . Trong thời kỳ quá độ và ngay cả dưới chủ nghĩa xã h ội v ẫn tồn t ạinhững hình thức sở hữu khác nhau về sở hữu tư liệu sản xuất tức là vẫncòn sự tách biệt nhất định về kinh tế giữa các chủ thể kinh tế. Ngay c ả cácdoanh nghiệp cùng dựa trên một quan hệ sở hữu như doanh nghiệp nhànước, nhưng cũng chưa thể phân phối sản phẩm cho nhau mà không tínhtoán hiệu quả kinh tế vẫn phải sử dụng quan hệ hàng hoá - tiền tệ đểtính toán hiệu quả kinh tế bởi vì : Kinh tế phát triển tạo sự tách biệt quy ền sử d ụng và quy ền s ở h ữu t ưliệu sản xuất. Các doanh nghiệp nhà nướ ...