Ngành Toán kinh tế - Tài chính - Bảo hiểm: Hiện tại và tương lai

Bài viết giới thiệu vai trò của Toán ứng dụng trong kinh tế, tài chính, bảo hiểm và sự phát triển của lĩnh vực này trên thế giới và ở Việt Nam. Chúng tôi cũng thảo luận về các hướng nghiên cứu và đào tạo của ngành Toán kinh tế, tài chính, bảo hiểm và nhu cầu xã hội tại Việt Nam trong tương lai.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ngành Toán kinh tế - Tài chính - Bảo hiểm: Hiện tại và tương lai KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC ĐÀO TẠO NGÀNH TOÁN KINH TẾ TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY VÀ CÁC VẤN ĐỀ LIÊN QUAN 05. NGÀNH TOÁN KINH TẾ - TÀI CHÍNH - BẢO HIỂM: HIỆN TẠI VÀ TƯƠNG LAI TS. Tạ Quốc Bảo Trường Đại học Ngân hàng Thành phố Hồ Chí Minh Tóm tắt Nền kinh tế và thị trường tài chính trong thời kỳ chuyển đổi số (cách mạng côngnghiệp 4.0) đang mang tới nhiều cơ hội nhưng cũng sẽ tạo ra nhiều thách thức đốivới nền kinh tế và thị trường tài chính của mỗi quốc gia. Trong đó, nền tảng toán học,thống kê và công nghệ số được xem như cơ sở hạ tầng và là những trụ cột chính đápứng sự phát triển. Trong bài viết này, chúng tôi giới thiệu vai trò của Toán ứng dụngtrong kinh tế, tài chính, bảo hiểm và sự phát triển của lĩnh vực này trên thế giới và ởViệt Nam. Chúng tôi cũng thảo luận về các hướng nghiên cứu và đào tạo của ngànhToán kinh tế, tài chính, bảo hiểm và nhu cầu xã hội tại Việt Nam trong tương lai. Từ khóa: Toán kinh tế, Toán tài chính, Toán bảo hiểm, Mô hình định lượng. 1. MỞ ĐẦU Ngày nay, với sự phát triển của công nghệ và nguồn dữ liệu số hóa, nhiều côngty, viện nghiên cứu, trường đại học,... bắt đầu tập trung vào khai thác, phân tích cơsở dữ liệu thông qua các mô hình định tính và định lượng. Do đó, Toán học và Thốngkê đóng một vai trò quan trọng trong việc phân tích dữ liệu, phát triển và xây dựngcác mô hình, xử lý kết quả đầu ra và đề xuất giải pháp. Toán kinh tế cũng như Toántài chính và bảo hiểm có thể được xem như một nhánh của Toán học ứng dụng. Mụctiêu của ngành là phát triển và xử lý các mô hình toán học sinh ra từ kinh tế, tài chính, 43KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌCĐÀO TẠO NGÀNH TOÁN KINH TẾ TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY VÀ CÁC VẤN ĐỀ LIÊN QUANbảo hiểm và giải thích các hiện tượng của những lĩnh vực này và dự báo những xuhướng phát triển của các đối tượng trong tương lai. Toán kinh tế, tài chính, bảo hiểm(sau đây một số chỗ gọi tắt Toán kinh tế) là sự kết hợp các phương pháp định lượngcủa toán học cùng với kiến thức kinh tế, tài chính, bảo hiểm, quản trị để giải quyết cácbài toán thực tế. Các công cụ làm việc trên máy tính, tuy xếp sau, cũng là một phầnquan trọng giúp việc xử lý các bài toán thuận lợi, nhanh chóng và hệ thống hơn, nhấtlà khi ta có nhiều dữ liệu kích thước lớn. Ta có thể lấy ví dụ trong việc vận hành cáchệ thống phức tạp, chẳng hạn sắp xếp lịch trình tối ưu trong hàng không. Một số cácbài toán quan trọng cần đến các phương pháp toán học, xác suất thống kê hiện đại vàcác nguyên lý của kinh tế và tài chính như: bài toán ra quyết định trong môi trườngkhông chắc chắn; bài toán kiểm soát hàng tồn kho của các công ty hay quốc gia dướisự không chắc chắn của nhu cầu tiêu dùng; bài toán định giá các loại chứng khoán cơsở, phái sinh hay bài toán định phí bảo hiểm. Toán kinh tế, tài chính, bảo hiểm bao gồm nhiều chủ đề: lý thuyết trò chơi; lýthuyết điểm cân bằng tổng quát; lý thuyết ra quyết định; các mô hình định giá, tối ưudanh mục đầu tư, quản trị rủi ro. Nói chi tiết một chút, Toán tài chính và Toán bảohiểm hiện đại tập trung chủ yếu ở các lĩnh vực sau: các mô hình của chuyển động giá(chứng khoán, hàng hóa); tối ưu danh mục đầu tư trong thị trường tài chính; các môhình định giá quyền chọn; mô hình định giá tài sản; mô hình rủi ro tín dụng; mô hìnhquản trị rủi ro; các mô hình trong bảo hiểm. Ở nhiều quốc gia phát triển, các mô hình định giá quyền chọn là trọng tâm nghiêncứu của toán tài chính nâng cao. Mô hình định giá quyền chọn dựa chính trên các côngcụ của lý thuyết xác suất, phương trình vi phân ngẫu nhiên, phương trình đạo hàmriêng và toán học tính toán. Trong những năm gần đây, với sự phát triển mạnh mẽ củathị trường tài chính đã tạo ra nhiều sản phẩm phái sinh mới dẫn đến việc nghiên cứucác mô hình định giá mới. Nghiên cứu trong lĩnh vực ngành Toán kinh tế, tài chính và bảo hiểm phát triểnmạnh mẽ trong một vài thập kỷ gần đây. Những nhu cầu thực tế của thị trường đã thúcđẩy việc đào tạo những chuyên ngành này trên thế giới. Ngày nay, hầu hết các trườngđại học lớn đều có đào tạo lĩnh vực này và một số môn trong Toán tài chính, Toán kinhtế, Toán bảo hiểm được đưa vào giảng dạy phổ biến dưới hình thức bắt buộc hoặc tựchọn ở hầu hết các trường đại học trên thế giới.44 KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC ĐÀO TẠO NGÀNH TOÁN KINH TẾ TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY VÀ CÁC VẤN ĐỀ LIÊN QUAN 2. NGÀNH TOÁN KINH TẾ, TÀI CHÍNH, BẢO HIỂM TRÊN THẾ GIỚI Trên thế giới ngành Toán kinh tế, Toán tài chính cũng như Toán bảo hiểm đã pháttriển từ ...