NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG CỦA MÔI TRƯỜNG VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN HIỆU QUẢ NUÔI CẤY BAO PHẤN GIỐNG LÚA INDICA

Nuôi cấy bao phấn lúa là phương pháp tạo ra dòng thuần đơn bội kép chỉ trong một thời gian ngắn. Tuy nhiên, hiệu quả của quá trình nuôi cấy bao phấn lúa phụ thuộc nhiều yếu tố: kiểu gen của cây đưa vào nuôi cấy, nhiệt độ, ánh sáng, thành phần các chất trong môi trường nuôi cấy và các kỹ thuật xử lý trước và sau khi nuôi cấy bao phấn
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG CỦA MÔI TRƯỜNG VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN HIỆU QUẢ NUÔI CẤY BAO PHẤN GIỐNG LÚA INDICATạp chí Khoa học và Phát triển 2011: Tập 9, số 5: 751 - 758 TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG CỦA MÔI TRƯỜNG V MỘT SỐ YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN HIỆU QUẢ NUÔI CẤY BAO PHẤN GIỐNG LÚA INDICA Effect of Different Media and Some Factors on Efficiency of Anther Culture in Indica Rice Võ Thị Minh Tuyển1,2, Phạm Ngọc Lương2, Vũ Văn Liết3 1 Nghiên cứu sinh Khoa Nônghọc,Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội 2 Viện Di truyền Nông nghiệp 3 Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội Địa chỉ email tác giả liên hệ: tuyenvtm@yahoo.com Ngày gửi bài: 20.08.2011; Ngày chấp nhận: 28.10.2011 TÓM TẮT Nuôi cấy bao phấn lúa là phương pháp tạo ra dòng thuần đơn bội kép chỉ trong một thời gian ngắn. Tuy nhiên, hiệu quả của quá trình nuôi cấy bao phấn lúa phụ thuộc nhiều yếu tố: kiểu gen của cây đưa vào nuôi cấy, nhiệt độ, ánh sáng, thành phần các chất trong môi trường nuôi cấy và các kỹ thuật xử lý trước và sau khi nuôi cấy bao phấn. 4 loại môi trường cơ bản (MS, M-019, N6, SK-1) được sử dụng trong nuôi cấy bao phấn lúa và nguồn cacbon là đường Maltose và Sucrose hàm lượng là 60gam/l và 80gam/l với nồng độ aga lần lượt là 0,5%, 0,75% và 1,0%. Kết quả cho thấy môi trường N6 và SK-1 cho tỷ lệ tạo callus cao nhất, 2 môi trường MS và M-019 thích hợp cho việc tái sinh cây. Sử dụng nguồn cacbon với hàm lượng 60gam/l và nồng độ aga là 0,75% sẽ cho tỷ lệ tạo callus cao nhất. Thí nghiệm về thời gian cấy chuyển callus cho thấy khoảng thời gian 1-10 ngày sẽ cho tỷ lệ cây xanh tái sinh cao hơn và tỷ lệ cây bạch tạng tạo ra thấp hơn khoảng thời gian 15, 20 ngày. Như vậy, nếu giữ callus trong thời gian dài trong môi trường nuôi cấy mà không chuyển sang môi trường tái sinh, tỷ lệ cây bạch tạng sẽ tăng lên và tỷ lệ cây xanh sẽ giảm. Từ khóa: Cây bạch tạng, nuôi cấy bao phấn, lúa, hiệu quả nuôi cấy SUMMARY Anther culture is a rapid method of producing doubled haploid lines as compared with pure-line development by conventional self-pollination. However, the efficiency of anther culture depends upon several factors: genotype, temperature and light during culture, medium composition and treatment of plants prior to culture. Four basic media were used, i.e. MS, M-019, N6 and SK-1 with agar concentration of 0.5%; 0.75% and 1.0% and concentration 60g/l and 80g/l of maltose and sucrose as carbon source. The results indicated that the N6 and SK-1 media were better than MS and M-019 for improving callus induction in rice. The concentration of 60g/l was notably better than that of 80g/l when using sucrose or maltose as carbon source. Meanwhile, using 0.75% of agar obtained the highest induction efficiency. Callus transfer time showed remarkable improvement of plant regeneration. We found that 5 days and 10 days, yielded low number of albino plants compared to 15, 20 days. This result indicated that if callus kept for longer period in induction medium then regeneration efficiency, especially of green plants dramatically reduced and but the rate of albino plants increased. Keywords: Anther culture, albinos, efficiency of callus induction, rice. 751 Nghiên cứu yếu tố ảnh hưởng của môi trường và một số yếu tố ...... bao phấn giống lúa Indica Để sử dụng có hiệu quả kỹ thuật nuôi cấy1. ĐẶT VẤN ĐỀ bao phấn điều quan trọng là phải tìm ra Trong phần lớn các chương trình chọn nguyên nhân của sự hình thành cây bạchgiống, việc tạo giống mới bao gồm gieo trồng tạng và tìm ra giải pháp khắc phục điểm nàyquần thể F2 và chọn lọc các dòng mong muốn (Herath, 2007). Nghiên cứu này được tiếntrong các thế hệ phân ly từ F2 đến F7 để cuối hành với mục đích tìm hiểu ảnh hưởng củacùng tạo ra các dòng đồng hợp tử. Nuôi cấy bao môi trường và một số yếu tố tác động đếnphấn hay hạt phấn là một kỹ thuật hữu hiệu hiệu quả nuôi cấy bao phấn giống lúa indica.để tạo ra các dòng đồng hợp tử ngay từ thế hệđầu tiên (dòng đơn bội kép), do đó tiết kiệm 2. VẬT LIỆU Vk PHƯƠNG PHÁPnguồn lực và rút ngắn thời gian cần thiết để NGHIÊN CỨUtạo ra giống mới (Javed, 2007). 2.1. Vật liệu: Các tổ hợp lúa lai F1: MT508- Nhiều nước trên thế giới như: Trung 1/IRBB5 (F1.5), MT508-1/IRBB ...