Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến tính minh bạch thông tin thị trường bất động sản nhà ở đô thị Hà Nội

Bài viết "Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến tính minh bạch thông tin thị trường bất động sản nhà ở đô thị Hà Nội" hướng đến mục tiêu xác định mức độ ảnh hưởng của những nhân tố có tác động đến tính minh bạch về thông tin tại thị trường nhà ở đô thị Hà Nội. Nghiên cứu được thực hiện trên cơ sở kế thừa các chỉ số đo lường minh bạch thị trường bất động sản của tổ chức JLL (2020) và phát triển thêm các yếu tố phù hợp với thị trường Hà Nội để dựng được mô hình lý thuyết và tiến hành khảo sát. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến tính minh bạch thông tin thị trường bất động sản nhà ở đô thị Hà NộiNGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TÍNH MINH BẠCHTHÔNG TIN THỊ TRƯỜNG BẤT ĐỘNG SẢN NHÀ Ở ĐÔ THỊ HÀ NỘI Phạm Thị Ngọc Anh*, Nguyễn Thanh Lân Khoa Bất động sản và Kinh tế Tài nguyên, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. *Tác giả liên hệ, Email: 11210709@st.neu.edu.vn. TÓM TẮT Bài viết này hướng đến mục tiêu xác định mức độ ảnh hưởng của những nhân tố có tác động đến tính minh bạch về thông tin tại thị trường nhà ở đô thị Hà Nội. Nghiên cứu được thực hiện trên cơ sở kế thừa các chỉ số đo lường minh bạch thị trường bất động sản của tổ chức JLL (2020) và phát triển thêm các yếu tố phù hợp với thị trường Hà Nội để dựng được mô hình lý thuyết và tiến hành khảo sát. Dữ liệu phân tích được thu về 243 phiếu trả lời từ các cá nhân tham gia vào thị trường BĐS tại địa bàn thành phố Hà Nội. Kết quả phân tích đã chỉ ra có 6 nhân tố ảnh hưởng đến minh bạch thông tin trên thị trường BĐS, bao gồm: quy định về phát triển TTBĐS; thể chế đăng ký; quản lý nhà nước; cơ sở dữ liệu TTBĐS; quá trình giao dịch và phát triển bền vững. Dựa trên kết quả nghiên cứu, bài viết đưa ra khuyến nghị nhằm cải thiện khả năng tiếp cận thông tin TTBĐS của người dân và các chính sách cần thiết để giảm thiểu tình trạng bất cân xứng thông tin trên thị trường. Từ khóa: Chính sách; đất đai và BĐS; minh bạch; quản lý; quy hoạch. 1. Tổng quan Theo Richard Bloxam – Giám đốc điều hành JLL, phát biểu trong báo cáo xếp hạng chỉ số minh bạch thị trường bất động sản toàn cầu năm 2020, minh bạch là điều rất quan trọng để hướng tới một thị trường hoạt động hiệu quả. Thị trường BĐS Việt Nam được JLL xếp vào nhóm bán minh bạch (2022), việc đẩy nhanh nâng cao tính minh bạch, giảm thiểu sự bất cân xứng thông tin là vấn đề cấp thiết để thị trường BĐS nước ta phát triển lành mạnh và vận hành hiệu quả. 1.1 Tổng quan nghiên cứu 1.1.1 Các nghiên cứu nước ngoài liên quan đến chủ đề minh bạch thị trường Nghiên cứu của Elena Ionascu và cộng sự năm 2019 về minh bạch thị trường bất động sản, thực nghiệm tại Châu Âu, đã đi đến kết luận rằng ở các nước đang phát triển, điều kiện tiên quyết để đảm bảo minh bạch trên thị trường bất động sản là chất lượng quản lý của nhà nước và loại bỏ tham nhũng trong lĩnh vực đất đai và bất động sản. Đối với các quốc gia phát triển, nơi thị trường bất động sản trưởng thành hơn, tính minh bạch đã cao đến mức họ đang phác thảo một xu hướng mới để đo lường sự minh bạch. Nhìn chung, công nghệ, sự đổi mới, cơ sở hạ tầng và sự liên kết quốc tế giữa các doanh nghiệp là những yếu tố quan trọng nhất để thị trường bất động sản đạt mức độ minh bạch hóa cao. Nghiên cứu sử dụng các chỉ tiêu mà JLL dùng để xếp hạng chỉ số minh bạch bất động sản của nhiều quốc gia - GRETI, gồm môi trường thể chế, môi trường vĩ mô, môi trường công nghệ, môi trường xã hội, chất lượng môi trường và đã chứng minh được mối liên hệ chặt chẽ giữa 5 yếu tố trên với tính minh bạch của thị trường bất động sản. Một nghiên cứu khác cũng cho rằng, với đặc điểm cố định về vị trí của bất động sản, thị trường này dễ bị tổn thương nếu bị đặt dưới sự điều hành, định hướng của một nền thể chế yếu kém (Piet M.A. Eichholtz, Nil Gugler, & Nils Kok, 2010). Tính minh bạch bị ảnh hưởng tiêu cực thường liên quan đến vấn đề tham nhũng, đặc biệt trong quá trình quản lý công (Ball, 2009) làm ảnh hưởng đến cơ chế vận hành của thị trường bất động sản. Nếu bảo đảm rằng 493những người tham gia thị trường được tạo điều kiện để tiếp cận thông tin đáng tin cậy, khi đóchính phủ có thể củng cố thị trường. Bên cạnh đó, các loại chi phí về pháp lý, chi phí hànhchính đều tác động đến quá trình chuyển nhượng tài sản (Quigley, 2003) theo hướng chi phícàng cao, độ minh bạch càng thấp, điều này cũng đúng với tài sản là bất động sản. Cũng trong năm 2019, nghiên cứu của Elena Ionașcu, Paloma Taltavull de La Paz vàMarilena Mironiuc về phản ứng của giá nhà đất với tính minh bạch của thị trường ở 21 khu đôthị lớn tại Châu Âu giai đoạn 2004 – 2016 (dữ liệu từ Urban Audit) đã đưa ra bằng chứngrằng giá nhà đất của khu vực này bị ảnh hưởng bởi tính minh bạch trong 5 khía cạnh gồm đầutư, những nguyên tắc cơ bản của thị trường, quản trị doanh nghiệp, quy định công và quytrình giao dịch. Nhóm nghiên cứu đi đến kết luận cho rằng khi tính minh bạch thấp góp phầnkhiến cho giá nhà sẽ tăng, nguyên nhân chủ yếu là do các thông tin của 5 nhân tố trên mới chỉdừng ở mức độ tổng hợp. Nghiên cứu với tiêu đề “Market transparency and international real estate investment” -Thị trường minh bạch và đầu tư quốc tế vào bất động sản của nhóm tác giả người NhậtTaisuke Sadayuki, Kei Harano và Fukuju Yamazaki cũng đưa ra kết luận rằng tình trạngthông tin bất cân xứng sẽ ít hơn đối với các quốc gia có năng lực thực thi các quy định phápluật cao hơn. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự minh bạch của thị trường bất động sản nhà ởcũng được đề cập trong nghiên cứu do nhóm Emerald Group Publishing thực hiện năm 2012với tiêu đề “The Concept of Transparency in the European Union’s Residential HousingMarket: A Theoretical Framework”, được tạp chí quốc tế International Journal of Law in theBuilt Environment đăng tải, bao gồm 5 khía cạnh: tính minh bạch trong thủ tục giao dịch,thông tin pháp lý, tài chính, thuế và chi phí giao dịch. Tác giả của bài báo về nhận định sự minh bạch - Gregory Michener và KatherineBersch năm 2018 đã đưa ra một khuôn mẫu để xác định và đánh giá thế nào là minh bạch, 2điều kiện cần và đủ là sự hiện hữu của thông tin và khả năng suy luận từ các thông tin sẵn có,nói cách khác là khả năng ra kết luận chính xác từ dữ liệu thu thập được. Nhìn chung, thôngtin phải đầy đủ một cách hợp lý, đồng thờ ...