Nghiên cứu chọn lọc giống cúc hoa vàng (Chrysanthemum indicum L.) tại Thanh Trì – Hà Nội

Qua đánh giá đã tuyển chọn được mẫu giống tốt nhất thu thập tại Hưng Yên. Sử dụng phương pháp chọn lọc cá thể đối với cây nhân giống vô tính, đã đánh giá được 8 dòng cây khác nhau từ mẫu giống HY và chọn lọc được dòng HY5 có các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất đạt cao nhất. Mời các bạn tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu chọn lọc giống cúc hoa vàng (Chrysanthemum indicum L.) tại Thanh Trì – Hà Nội KHOA HỌC CÔNG NGHỆ NGHIÊN CỨU CHỌN LỌC GIỐNG CÚC HOA VÀNG (Chrysanthemum Indicum L.) TẠI THANH TRÌ – HÀ NỘI Trịnh Minh Vũ1, Nguyễn Văn Khiêm1 , Hoàng Thúy Nga1, Nghiêm Tiến Chung1, Trần Văn Thắng1, Nguyễn Thị Hương1, Nhữ Thu Nga1 TÓM TẮT Cúc hoa vàng (Chrysanthemum indicum L.) thuộc họ cúc (Asteraceae) là loài cây thuốc quý có nhiều tác dụng chữa bệnh trong y học. Từ 4 mẫu giống thu thập tại Thanh Trì - Hà Nội; Văn Lâm - Hưng Yên; Kim Thành - Hải Dương và mẫu nhập nội nguồn gốc Quảng Tây - Trung Quốc. Qua đánh giá đã tuyển chọn được mẫu giống tốt nhất thu thập tại Hưng Yên. Sử dụng phương pháp chọn lọc cá thể đối với cây nhân giống vô tính, đã đánh giá được 8 dòng cây khác nhau từ mẫu giống HY và chọn lọc được dòng HY5 có các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất đạt cao nhất: (với 201 hoa/cây), đường kính hoa 2,36 cm, khối lượng 1000 hoa khô là 53,21 g, năng suất hoa khô đạt 23,06 tạ/ha, năng suất hoạt chất Luteolin-7-0-β-D-glucosid đạt 1,71 kg/ha. Dòng HY5 có thể được nhân giống quy mô lớn cho sản xuất dược liệu trong tương lai. Từ khóa: Cúc hoa vàng, tuyển chọn, vô tính, chọn lọc cá thể, Chrysanthemum indicum, năng suất hoa khô, Luteolin-7-0-β-D-glucosid. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ 6 lẻ và năng suất thấp, từ 17,7 – 20,0 tạ/ha (Viện Dược liệu, 2005). Để có thể đáp ứng yêu cầu thực tiễn, yếu Cúc hoa vàng (Chrysanthemum indicum L.) tố quan trọng cần phải có là nguồn giống tốt. Tuy thuộc họ cúc Asteraceae, là một loài cây thuốc quý, nhiên, cho đến nay, hầu như chưa có nghiên cứu nằm trong Danh mục 100 loài cây dược liệu có giá trị chọn lọc giống cúc hoa vàng ở nước ta. Giống được y tế và kinh tế cao để tập trung phát triển theo Quyết trồng trong sản xuất hiện nay là nguồn giống hỗn định số 3657/QĐ-BYT ngày 20 tháng 8 năm 2019 của tạp, năng suất không cao, thiếu ổn định. Bài báo này Bộ trưởng Bộ Y tế. Trong dược liệu, hoa cúc vàng công bố một số kết quả nghiên cứu chọn lọc giống chứa tinh dầu và các hợp chất terpenoid, flavonoid và cúc hoa vàng tại Thanh Trì - Hà Nội. axit phenolic (Yoshikawa et al., 1999; Shen et al., 2004), trong đó luteolin-7 -O --D-glucoside một chất 2. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU chính thuộc nhóm flavonoid có hoạt tính kháng 2.1. Vật liệu nghiên cứu khuẩn, chống viêm, chống dị ứng, chống oxy hóa 4 mẫu giống cúc hoa vàng (hom giống) thu thập (Hao et al., 2012) và đặc tính làm sạch gốc tự do từ Văn Lâm - Hưng Yên; Kim Thành - Hải Dương; (Clifford et al., 2007). Theo y học dân gian, dược liệu Thanh Trì - Hà Nội và Quảng Tây - Trung Quốc năm hoa cúc dùng để chữa các chứng cảm lạnh, sốt, 2017, kí hiệu lần lượt là HY, HD, HN, TQ. chóng mặt, nhức đầu, đau mắt đỏ, chảy nhiều nước 2.2. Phương pháp nghiên cứu mắt, mờ mắt, huyết áp cao, mụn nhọt (Đỗ Huy Bích và cs, 2004). 2.2.1. Bố trí thí nghiệm và đánh giá tuyển chọn Cúc hoa vàng cũng nằm trong Danh mục các Đánh giá, tuyển chọn 4 mẫu giống cúc hoa vàng loài dược liệu ưu tiên tập trung phát triển trồng ở quy đã thu thập (vụ 1 năm 2017). Trồng vào ngày mô lớn theo Quyết định số 1976/QĐ-TTg của Thủ 15/6/2017. tướng Chính phủ với mục tiêu đặt ra là phát triển Thí nghiệm đánh giá, so sánh các mẫu giống diện tích trồng 300 ha, năng suất đạt 2 tấn/ha và sản được bố trí theo khối ngẫu nhiên hoàn chỉnh, 3 lần lượng đạt 600 tấn/năm đến năm 2020 và định hướng nhắc lại với 4 công thức. Diện tích mỗi ô thí nghiệm đến năm 2030. Tuy nhiên, ở nước ta hiện nay, cúc là 20 m2. Trồng cây con với khoảng cách 30 x 30 cm. hoa vàng mới chỉ được trồng tại ngoại thành Hà Nội, Chọn lọc các cá thể từ mẫu giống tốt nhất dựa Hưng Yên, Hải Dương, Nam Định... với diện tích nhỏ vào các đặc điểm hình thái theo phương pháp chọn lọc các cá thể (Vũ Đình Hòa, 2005). Tiêu chí chọn lọc 1 Viện Dược liệu các dòng cúc ưu tú (ưu tiên chỉ tiêu năng suất hoa Email: trinhminhvu93@gmail.com 42 N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n - KỲ 2 - TH¸NG 10/2020 KHOA HỌC CÔNG NGHỆ khô thực thu, năng suất hoạt chất Luteolin-7-0-β-D- 3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN glucosid). 3.1. Đánh giá, tuyển chọn mẫu giống cúc hoa Nhân dòng theo phương pháp vô tính (tách vàng cho năng suất, chất lượng cao mầm): Từ các cây ưu tú được chọn từ mẫu giống tốt 3.1.1. Thời gian sinh trưởng của mẫu giống cúc nhất ở vụ 1, tiến hành nhân, đánh giá các dòng tại vụ hoa vàng qua các giai đoạn thứ 2 (năm 2018). Thí nghiệm đánh giá, so sánh Thời gian sinh trưởng là một chỉ tiêu quan trọng dòng được bố trí theo khối ngẫu nhiên hoàn chỉnh ...