Nghiên cứu đặc điểm vi học và thành phần hóa học của xuyên tâm tâm liên (Andrographis paniculata (Burm.f.) Nees)

Nghiên cứu thực vật học, phân lập các diterpenlacton từ dược liệu xuyên tâm liên góp phần xây dựng chuyên luận dược liệu xuyên tâm liên cho Dược điển Việt Nam, chuẩn hoá dược liệu và các chế phẩm. Mời các bạn cùng tham khảo bài viết để nắm rõ nội dung chi tiết của đề tài nghiên cứu này.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu đặc điểm vi học và thành phần hóa học của xuyên tâm tâm liên (Andrographis paniculata (Burm.f.) Nees)NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM VI HỌC VÀ THÀNH PHẦN HÓA HỌC CỦA XUYÊN TÂM TÂMLIÊN (Andrographis paniculata (Burm.f.) Nees)Nguyễn Ngọc Chương∗, Nguyễn Ngọc Vinh∗∗,Võ Thị Bạch Huệ∗∗∗TÓM TẮTMục tiêu: Nghiên cứu thực vật học, phân lập các diterpenlacton từ dược liệu Xuyên tâm liên góp phần xây dựngchuyên luận dược liệu xuyên tâm liên cho Dược ñiển Việt Nam, chuẩn hoá dược liệu và các chế phẩm.Đối tương và phương pháp nghiên cứu: Dược liệu Xuyên tâm liên do Trung tâm nghiên cứu dược liệu miềntrung cung cấp. Mô tả ñặc ñiểm hình thái thực vật, ñặc ñiểm vi học qua kính hiển vi, xác ñịnh các nhóm họat chất hóahọc bằng các phản ứng hóa học ñặc trưng. Chiết xuất và phân lập các diterpenlacton dựa vào ñộ phân cực khác nhaucủa dung môi. Đánh giá ñộ tinh khiết các chất chiết xuất bằng phản ứng hóa học, sắc ký lớp mỏng, phổ UV, phổ IR,HPLC và khối phổ.Kết quả: Đã xác ñịnh ñặc ñiểm hình thái thực vật, ñặc ñiểm vi học và hóa học của Xuyên tâm liên. Phân lập ñượcAndrograrpholid, dehydroandrographolid và chúng ñã ñược ñánh giá mức ñộ tinh khiết.Kết luận: Kết quả nghiên cứu có thể góp phần xây dựng chuyên luận dược liệu Xuyên tâm liên cho Dược ñiểnViệt Nam. Các chất phân lập ñược rất cần thiết ñể chuẩn hóa dược liệu này và các chế phẩm có chứa Xuyên tâm liên.Từ khóa: Andrographolid, dehydroandrographolid, Diterpenlacton, Xuyên tâm liên, thực vật học, chiết xuất,phân lập.ABSTRACTSTUDIES ON MICROSCOPIC CHARACTERISTICS AND CHEMICAL COMPONENTS OFAndrographis paniculata (Burm.f.) NeesNguyen Ngoc Chuong, Nguyen Ngoc Vinh, Vo Thi Bach HueObjective: The phytology research on Andrographis paniculata (Burm.f.) Nees and isolation diterpenlactonsfrom this traditional medicinal plant to contribute a special issue of medicinal plant for Vietnamese Pharmacopoeiaand to standardize this plant and preparations.Materials and methods: The plants were provided by The Medicinal plant research Center of Midle of Viet Nam.Botanical characteristics were described by observation. Microscopic characteristics determined by microscopymethod. Identify the chemical components by mean of chemical reaction. Extraction and isolation diterpenlactonsbase on polarization of the solvents. The purity of isolated substances were evaluated on the basic of chemicalreaction, thin layer chromatography, UV spectral, IR spectral, HPLC and MS.Results: Botany characteristics, Microscopic characteristics, chemical components were determined.Androgarpholid and dehydroandrographolid were isolated and evaluated the purity.Conclusion: The results can contribute a special issue of Andrographis paniculata (Burm.f.) Nees forVietnamese Pharmacopoeia. The isolated substances are necessary for standardizing of this plant and preparations.Key words: Andrographolid, dehydroandrographolid, Diterpenlacton, Andrographis paniculata (Burm.f.) Nees,phytology, extraction, isolationĐẶT VẤN ĐỀCây Xuyên tâm liên có tên khoa học là Andrographis paniculata (Burm.f.) Nees, ñã có một thời gian ñược sửdụng phổ biến, rất nhiều người quan tâm và ñược xem là một vị thuốc không thể thiếu ñược với tủ thuốc gia ñình,trạm y tế và các bệnh viện ở nước ta, là thần dược cho các bệnh kèm theo sốt, các bệnh của gan và mắt. [7],[10],[11]Nhiều năm qua ở Việt Nam, Xuyên tâm liên dần dần ñã bị lãng quên, trong khi ñó các nhà khoa học và nhiều hãngdược phẩm nước ngoài ñã chứng minh giá trị của dược liệu này bằng nhiều kết quả nghiên cứu và ñã có nhiều ứngdụng thực tế trên lâm sàng, cho thấy nó có các tác dụng kháng viêm, thải ñộc, nâng cao sức ñề kháng, kháng vi khuẩnvà virus [3],[4],[6],[8]. Hiện nay, nước ta ñang có nhiều nơi phát triển vùng trông Xuyên tâm liên, tạo ñiều kiện khôiphục lại sản xuất và sử dụng dược liệu quý này. Mặt khác Dược ñiển Việt nam cũng chưa có chuyên luận về dược liệunày. Vì vậy việc xác ñịnh ñặc ñiểm vi học và thành phần hóa học của xuyên tâm liên là cần thiết giúp cho việc tiêuchuẩn hóa nguồn nguyên liệu và các chế phẩm có chứa Xuyên tâm liên.ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨUĐối tượng nghiên cứu∗Khoa Y học Cổ Truyền- Đại học Y Dược Tp. HCMViện kiểm nghiệm thuốc Tp. HCM∗∗∗Khoa Dược –Đại học Y Dược Tp. HCMĐịa chỉ liên hệ: ThS. Nguyễn Ngọc ChươngĐT: 0913640750∗∗Email: ngngchuong@yahoo.fr157Cây Xuyên tâm liên do Trung tâm nghiên cứu và sản xuất dược liệu miền trung cung cấp. Chuẩn làm việcandrographolid và dehydroandrographolid do Viện công nghệ hóa học cung cấp, ñã xác ñịnh cấu trúc.Dung môi, hóa chất, thuốc thửChloroform, methanol (Trung Quốc, Merck), acetonitril (Merck), H3PO4, nước cất 2 lần.acid 3,5-dinitrobenzoic, kali hydroxid, acid sulfuric, vanillin, acid acetic băng, than hoạt tính.Thuốc thử Vanillin sulfuric, Thuốc thử KeddeMáy móc – dụng cụBản mỏng silicagel F 254, bể nước ñun cách thủy, bể siêu âm Ultrasonic Branson 3510, cân phân tích MetlerToledo AB-204, máy cô qua ...