Nghiên cứu địa chất thủy văn công trình: Phần 1

Phần 1 của cuốn sách "Địa chất thủy văn công trình" đề cập đến những nội dung về: địa chất thủy văn cơ sở; khái niệm về nước dưới đất; các định luật thấm cơ bản; địa chất thủy văn công trình; dòng thấm trong vùng xây dựng công trình thủy lợi;... Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu địa chất thủy văn công trình: Phần 1 NGUYẺN UYẺN NGUYỄN UYÊN ĐỊA CHẤT THỦY VÃN CÔNG TRÌNH (Tái bản) NHA XUẤT BAN XÂY D ự N G HA NÔI - 2014 LỜI NÓI ĐẦU Đ ịa chất rluiv văn lủ một Iii>ành ciiư khoa học dịu chất có nhiệm VII nghiên cứu vê nguồn iỊÔc, sự phún hổ, vận độiiiỊ vù phát triển của nước dưới đất trong vỏ qua đất. Nước dưới đất lủ nguồn rủi HiỊKxèii I/IIY iỊÍú dược khai thác dê cấp nước có chất lượng cho sinli lioạt, cho côiiiỊ nghiệp, cho tưới,... mặt khác lạ. ạúv trở ngại cho việc thi công cũng nhu’ sự lủm việc d ill còniỊ trìnli khi có Iiước lỉưới lílì! tồn tụi, gáy ra hiện tượiììị lầy hoá, muối hoá tlìô nhưỡng,... Đ è khui thúc lìỢỊ) lý nước ilưới đất và ngủn chặn ảnh hưó/iíỊ có hại của nước dưới itùr. khoa học Đ ịa ch ấ t th u ỷ vàn công trình phát sinli vù ngày càng p h á t triển, nó nghiên ( 7 hi sự vụn líộiiiỊ cùa nước tìưới đất trong môi trường đất đá đê giải quyết các nhiệm vụ cụ thè sau líàx: - TrontỊ .XÚY liltin' còiiiỊ trình thux ìiò: xác định tổn thất thấm dưới nióiiiỊ dập và vòny qua vai đập. lùm sáng ró linli hưỏiiiỊ c lìa rlnihi đến độ ổn định của đất đá ở m óng đập, ilự đoán h(ợwị Iikìt IInóc cùa liồ chứa vủ kl> i năng ílúniỊ cao nước dưới đất do lũ, do xúy dựng còng trình... - Trong CH/O' Clip nước: xút định trữ lượnỵ thiên nhiên, lưu lượn if khai tlìác nước dưới đùr. xác định Ill’l lượng các lỗ kììOiD' itơn vù tương hỗ, biện p h áp tăng Ill’l lượiìíị giếììg vù l l bào vệ chất lượng nước khói bị ỏ nlìi( 'ÌI. - Trolly lĩnh vực tháo khỏ: thiết kê tliáo khô đầm lầy vù khu vực lầy lióư, hụ tliấp mực nước ngắm đè thi công vù hảo vệ cô/i4 trình khói bị ngập,... - Tron “ vít/iiỊ tưới: xúc định rón thất thấm từ kênh tưới, xúc lập sự cân bằn í; Iiước ngầm ở khu vực tKỚi. Cuốn sách iỊồ/n 2 phần: diu chất tììitỷ văn cơ sơ vù địa cliất thuỷ văn công trình, đã đê cập các tính toán địa chất tlinỳ văn cho dòng thấm trong các bài toán thực tê nên trên. Cuốn sách đ ủ cập nhật cúc kiến thức, phương p h áp tính, kỹ thuật nqlìiêii cứu mới nhất v ề cíiu chất thuỷ văn cĩược ỊịicìnỊị dạy tiong cúc trường Đ ụi học ở M ỹ, C anada, Anh, Nạa... Ngoài nội dung lý thuyết, cuốn sách còn có cúc ví dụ tính toán minh hoạ. Sách đitợc hiên soạn đé sử dụng cho sinh viên (lại học, học sinli cao đẳng, trung cấp ch u yê n Iig ủ iili đ ịa ch ấ t tliHÝ vãn, cấ p thoát HƯỚC, m ô i trường, x â y dựnạ... c ũ n g n h ư c ú c k ỹ SƯ, cún bộ kỹ thuật thuộc cúc chuyên ìigùiìlĩ trên. Trong Í/IIÚ trình biên soạn, tác giả d ã nhặn được nhiều ỷ kiến dóng góp của cúc bạn dồng nghiệp, cũng như sự hỗ trợ, giúp đỡ của Nhủ xuất bủn Xây clựiìiỊ, túc gia .xin chân tliành cám ƠII và nio/HỊ tiếp ỉm nhận dược các ỷ kiến doin' yóp về nội (lung CIIÔII sách. N G Ư T , GVC. N g u y ễ n U yên (Trường Đại học Thuỷ lợi - Hà Nội) 3 PH ẦN 1 ĐỊA CHẤT THƯỶ VĂN c ơ SỞ Chương 1 KHÁI NIỆM VỂ NƯỚC DƯỚI ĐÂT §1. CÁC TẦNG CHÚA NUỚC DLỦI ĐẤT I. So lược về phàn loại nước dưoi đát Phàn loại nước dưới đất vừa có V nqhĩa thực tiễn lẫn ý nghĩa lý luận to lớn, nó cho phép sử d ụn g họp lý các loại nước dưới đất phục vụ cho các m ục đích khác nhau của nền kinh tê quốc dàn dựa trên cơ sở quy luật phân bò, tồn tại và vận động của nước dưới đất. Hiện nay, có hai cách phàn loại nước dưới đất sau đây: 1) Theo nhiệm vụ sử dụns nước: dựa trên một sô chí tiêu nào đó đê phân chia: a) Theo các thành phần có trons nước được chia theo nhiệt độ, theo tổng khoáng hoá, theo tổng đò cứng, theo độ pH. theo các ion chủ yếu, theo từng thành phần đặc biệt, theo thành phần khí. b) Theo đặc tính vận động và đặc tính thuỳ lực được chia ra nước có áp và nước không áp. c) Theo mỏi trường chứa nước chia ra nước dưới đất trong đất đá bở rời, trong các đá nứt nè. trona các đá karstơ hoá. d) Theo quan hệ cứa nước với các loai đất đá và trạng thái vật lý của nó chia ra: nước tự do. nước liên kết vật lý, nước liên kết hoá học, nước ờ thế hơi, nước ở thể cứng. e) Theo nguồn gốc chia ra nước nguồn gốc ngấm, nước nguồn gốc chôn vùi (trầm tích), nước nguổn gốc ngưng tụ, nước nguón gốc nguyên sinh. f) Theo cơ sở sứ dung nước chia ra nước thông thường, nước khoáng, nước nóng và nước cõng nghiệp. 2) Theo điều kiện thế nằm: cách phân loại này phản ảnh được quy luật phân bô của nước dưới đất trong không gian như cách phân loại của Xavarenxki F. p, Ovtsinnicov A.M, Klimentov p.p..., a) Phán loại cua Xavarenxki F.P (1939) chia nước dưới dâì thành: nước thổ nhưỡng nước láy, nước tẩng trên, nước ngẩm, nước có áp (nước aclczi), nước karstư và nước khe nứt; các loại nước này khác nhau về diều kiện phân bố, áp lực, đặc điếm vận độno 11‘Hiổn 5 eỏc càu trúc địa chất, tính phàn đới khí hậu, nhiệt độ, đới địa hoá và thành phan hoá học (bàim 1.1). b) Phàn loại của Ovtsinnicô A.M (1948) chia nước dưới đất thành ba loại chính: nước tầiiìZ ĩ rèn, nước 1 í ầm và nước có áp rồi tuỳ theo thành phần đất đá chứa nước chia ra phụ 1 loại: trong đất đá lỗ hổng và trong đá nứt nẻ. c) Phàn loại của Ovtsinnicô A.M và Klimentov p.p (1967) chia nước dưới đất thành ba loại chính: nước trong đới thông khí, nước ngầm và nước có áp dựa trên điểu kiện thê năm, đặc điểm áp lực, dặc điểm động thái, nguồn gốc và khả năng sử dụng nước trong nền kinh tè quốc dàn. Dưới đày trình bày các loại nước dưới đất theo cách phân loại của Xavaren ...