Nghiên cứu mối liên quan giữa một số chỉ số xét nghiệm, các yếu tố đông máu cơ bản với thể bệnh sốt xuất huyết dengue

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm so sánh một số chỉ số cận lâm sàng và yếu tố đông máu cơ bản với các thể bệnh xuất huyết dengue. Bài viết nghiên cứu mô tả 120 bệnh nhân bị sốt xuất huyết dengue điều trị tại Bệnh viện Quân y 103 từ 09 - 2013 đến 12 - 2014.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu mối liên quan giữa một số chỉ số xét nghiệm, các yếu tố đông máu cơ bản với thể bệnh sốt xuất huyết dengue TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 3-2015 NGHIÊN CỨU MỐI LIÊN QUAN GIỮA MỘT SỐ CHỈ SỐ XÉT NGHIỆM, CÁC YẾU TỐ ĐÔNG MÁU CƠ BẢN VỚI THỂ BỆNH SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE Lê Văn Nam*; Đỗ Tuấn Anh*; Đỗ Thị Lệ Quyên* TÓM TẮT Mục tiêu: so sánh một số chỉ số cận lâm sàng và yếu tố đông máu cơ bản với các thể bệnh xuất huyết dengue. Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu tiến cứu mô tả 120 bệnh nhân (BN) bị sốt xuất huyết dengue (SXHD) điều trị tại Bệnh viện Quân y 103 từ 09 - 2013 đến 12 - 2014. Kết quả: nhóm tuổi thường gặp 20 - 40 (49,1%), nam gặp nhiều hơn nữ (nam/nữ = 1,22), lâm sàng gặp nhiều nhất là sốt cao (100%), đau đầu (83,3%), xuất huyết (80,8%). Các thể bệnh: SXHD 57,5%; SXHD có dấu hiệu cảnh báo 38,3%; SXHD nặng 4,2%. Có sự khác biệt giữa các thể bệnh về giá trị trung bình của AST và ALT (p < 0,05), nhưng chưa thấy khác biệt về yếu tố đông máu (tỷ lệ prothrombin, APTT, fibrinogen) giữa các thể bệnh (p > 0,05). * Từ khóa: Sốt xuất huyết dengue; Yếu tố đông máu. Association between Laboratory Indexes, Coagulation Factors and Levels of Dengue Haemorrhagic Fever Summary Objectives: To compare some paraclinical indexes and basic coagulation factors with levels of dengue haemorrhagic fever (DHF). Subjects and methods: a prospective study on 120 patients who were diagnosed DHF and treated at 103 Hospital from September, 2013 to December, 2014. Results: most of the patients ranged from 20 to 40 years old (49,1%); ratio between male and female was 1.22; the most common symptoms were high fever (100%), headache (83.8%) and haemorrhagic (80.8%). There were 57.5% of DHF and only 4.2% with serious DHF. Compared to AST, ALT, PT, APTT and fibrinogen with three levels of DHF, we found that: there was a significant difference in AST and ALT among levels of DHF (p < 0.001). PT, APTT and fibrinogen were, however, not different among them (p > 0.05). * Key words: Dengue haemorrhagic fever; Coagulation factor. ĐẶT VẤN ĐỀ Sốt xuất huyết dengue là bệnh gặp ở nhiều nước trên thế giới, đặc biệt ở vùng châu Á Thái Bình Dương. Bệnh cảnh lâm sàng của SXHD rất đa dạng, diễn biến phức tạp, có thể từ nhẹ với triệu chứng sốt đơn thuần đến bệnh cảnh nặng hơn như SXHD có dấu hiệu cảnh báo hoặc SXHD nặng với các biểu hiện như hội chứng sốc, suy tạng nặng và xuất huyết nặng [2]. Ở Việt Nam hàng năm đều xảy ra dịch SXHD, tuy phạm vi của dịch, mức độ nặng và các diễn biến phức tạp của bệnh ở các vụ dịch trong các năm đều khác nhau. * Bệnh viện Quân y 103 Người phản hồi (Corresponding): Lê Văn Nam (drlenam103@gmail.com) Ngày nhận bài: 03/01/2015; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 10/02/2015 Ngày bài báo được đăng: 05/03/2015 179 TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 3-2015 Đến nay đã có nhiều tác giả nghiên cứu về SXHD, nhưng vẫn còn ít nghiên cứu về mối liên quan giữa các chỉ số cận lâm sàng với thể bệnh SXHD. Vì vậy, chúng tôi tiến hành đề tài này nhằm: So sánh một số xét nghiệm cận lâm sàng và các yếu tố đông máu cơ bản giữa các thể lâm sàng của bệnh SXHD. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1. Đối tƣợng nghiên cứu. - 120 BN > 16 tuổi được chẩn đoán xác định SXHD, điều trị tại Khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Quân y 103 từ 9 - 2013 đến 12 - 2014. * Tiêu chuẩn chọn BN: + BN được chẩn đoán xác định SXHD dựa theo Hướng dẫn của Bộ Y tế Việt Nam (2011) [1]. + Được làm đủ các xét nghiệm thông thường, xét nghiệm đông máu cơ bản, xét nghiệm về virut dengue. * Tiêu chuẩn loại trừ: BN có bệnh kèm theo như nhiễm trùng, viêm gan, bệnh máu ác tính. - Địa điểm nghiên cứu: Khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Quân y 103. 2. Phƣơng pháp nghiên cứu. * Thiết kế nghiên cứu: nghiên cứu tiến cứu mô tả từ 9 - 2013 đến 12 - 2014. * Cách chọn mẫu: - Cỡ mẫu: tất cả BN đủ tiêu chuẩn nghiên cứu sẽ được chọn vào nghiên cứu. * Phương pháp tiến hành: BN được nghiên cứu trên các chỉ số lâm sàng, cận lâm sàng và xét nghiệm chẩn đoán virut dengue. 180 * Tiêu chuẩn đánh giá: - Tiêu chuẩn chẩn đoán: dựa theo tiêu chuẩn của Bộ Y tế Việt Nam (2011), chia làm 3 thể bệnh [1]: + SXHD. + SXHD có dấu hiệu cảnh báo. + SXHD nặng. * Thu thập dữ liệu: thông tin của BN được ghi chép vào bệnh án theo mẫu nghiên cứu. * Xử lý số liệu: theo phương pháp thống kê y học bằng phần mềm SPSS 16.0. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN 1. Đặc điểm chung. * Một số đặc điểm dịch tễ: Bảng 1: Phân loại nhóm tuổi và giới. SỐ BN n = 120 % 16 - < 20 15 12,5 20 - < 30 25 20,8 30 - < 40 34 28,3 40 - < 50 13 10,8 50 - 60 23 19,2 > 60 10 8,4 NHÓM TUỔI Tuổi thấp nhất 16 Tuổi cao nhất 83 Tuổi trung bình Giới tính 38,65 Nam 66 55 Nữ 54 45 Bệnh gặp ở mọi lứa tuổi, chủ yếu từ 20 40 tuổi (49,1%). Tuổi trung bình 38,65 tuổi (49,1%). Kết quả này tương tự với nghiên cứu của Rajoo Singh Chhina và CS: tuổi trung bình của BN 31,6 (33,2% BN thuộc TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 3-2015 nhóm tuổi 21 - 30) [5]; Om P gặp tuổi trun ...