Nghiên cứu một số tác dụng không mong muốn của corticosteroid trong bệnh xuất huyết giảm tiểu cầu tự miễn ở người lớn tại Bệnh viện Trung ương Huế

Trong đề tài này nhằm nghiên cứu một số tác dụng không mong muốn thường gặp trên bệnh nhân ITP được điều trị corticosteroid. Mối liên quan giữa các tác dụng không mong muốn với độ tuổi và thời gian điều trị corticosteroid. Nghiên cứu tiến hành 45 bệnh nhân ITP từ 16 đến 60 tuổi với tiểu cầu < 20.109/l hoặctiểu cầu 20-50 x 109/l, có biểu hiện xuất huyết độ III trở lên.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu một số tác dụng không mong muốn của corticosteroid trong bệnh xuất huyết giảm tiểu cầu tự miễn ở người lớn tại Bệnh viện Trung ương Huế Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 4 * 2011 NGHIÊN CỨU MỘT SỐ TÁC DỤNG KHÔNG MONG MUỐN CỦA CORTICOSTEROID TRONG BỆNH XUẤT HUYẾT GIẢM TIỂU CẦU TỰ MIỄN Ở NGƯỜI LỚN TẠI BVTW HUẾ Nguyễn Văn Bông*, Nguyễn Văn Tránh*, Nguyễn Duy Thăng*, Phùng Thị Hoàng Yến*, Lê Thị Thanh Hoa*, Nguyễn Tử Minh** TÓM TẮT Mục tiêu: Nghiên cứu một số tác dụng không mong muốn thường gặp trên bệnh nhân ITP được điều trị corticosteroid. Mối liên quan giữa các tác dụng không mong muốn với độ tuổi và thời gian điều trị corticosteroid. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: 45 bệnh nhân ITP từ 16 đến 60 tuổi với tiểu cầu < 20.109/l hoặc tiểu cầu 20 – 50 x 109/l, có biểu hiện xuất huyết độ III trở lên. Nghiên cứu cắt ngang, mô tả từng trường hợp bệnh. Xử lý số liệu bằng phần mềm MedCalc 10, Epi Infor 6. Kết quả và bàn luận: Tuổi 16 đến 30 gặp tỉ lệ cao nhất chiếm 51,1%, tuổi trung bình là 33,9 ± 14,1. Tỉ lệ bị ITP lần đầu là 40%, tái phát 60%. Tỉ lệ bệnh mất ngủ gặp rất cao 82,2%, người lớn tuổi 17/37 bệnh nhân; viêm dạ dày 51,1%; tăng huyết áp 24,4%, tuổi lớn 8/11 bệnh nhân; Cushing là 17,8%, tuổi trẻ 6/8 bệnh nhân; tăng cân 40%, tuổi trẻ 8/18 bệnh nhân. Ở nhóm bệnh tái phát có tỉ lệ cao: Mất ngủ 25/37 bệnh nhân, viêm dạ dày 16/23 bệnh nhân, Cushing 6/8 bệnh nhân. Tỉ lệ tăng bạch cầu 95,6%,tuổi trẻ 21/43 bệnh nhân; tăng đương huyết tạm thời 22,2%, người lớn tuổi 6/10 bệnh nhân; hạ Kali gặp nhiều hơn hạ Canxi (40%; 6,7%) gặp nhiều ở nhóm trẻ tuổi. Kết luận: Mất ngủ, viêm dạ dày, tăng cân thường gặp nhất. Tăng huyết áp và mất ngủ thường gặp ở người lớn tuổi, còn tăng cân và Cushing thường gặp tuổi trẻ. Tăng bạch cầu thường gặp nhất, hạ Kali, tăng đường huyết và hạ Canxi ít gặp hơn. Tăng bạch cầu và hạ Kali nhiều gặp ở tuổi trẻ, còn lớn tuổi thì tăng đường huyết thường gặp hơn. Từ khóa: Xuất huyết giảm tiểu cầu miễn dịch và Corticoide ABSTRACT SOME RESEARCH FOR ADVERSE EFFECTS OF THE DISEASE CORTICOSTEROID THROMBOCYTOPENIA ORDER OF EXEMPTION IN ADULTS IN HUE BVTW Nguyen Thi Bong, Nguyen Van Tranh, Nguyen Duy Thang, Phung Thi Hoang Yen, Le Thi Thanh Hoa, Nguyen Tu Minh * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 15 - Supplement of No 4 - 2011: 332 - 336 Research some side effects common in patients with ITP treated corticosteroid. The relationship between side effects with age and duration of corticosteroid treatment Methods: 45 ITP patients from 16 to 60 years with platelets < 20 x 109/l or platelets 20 - 50 x 109/l, with bleeding III type or more. Cross-sectional studies, describing individual cases. Data processing software MedCalc 10, Epi Infor 6. Results: The age 16 to 30 have the highest rates accounting for 51.1%, mean age 33.9 ± 14.1. ITP was the first rate is 40%, relapse 60%. The rate of insomnia are very high 82.2%, older 17/37 patients; gastritis 51.1%, *Bệnh viện Trung Ương Huế Tác giả liên lạc: BS. Nguyễn Văn Bông 332 ĐT: 0919.033.753 Email: Dr.bongvn@gmail.com Chuyên Đề Truyền Máu Huyết Học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 4 * 2011 Nghiên cứu Y học hypertension 24.4%, olders 8/11 patients; Cushing was 17.8%, youths 6/8 patients; gained weight 40%, youths 8/18 patients. In the patient group with high rates of recurrence: patients with insomnia 25/37, 16/23 patients with gastritis, Cushing 6 /8 patients. Leukocytosis percentage 95.6%, 21/43 patients younger; hyperglycemia temporary 22.2%, older 6/10 patients; potassium were more low calcium (40%, 6.7%) occur more frequently in group young. Conclusions: Insomnia, gastritis, weight gain is most common. Hypertension, and insomnia is common in older people, weight gain and Cushing also common youth. Most commonly leukocytosis, low potassium, low calcium hyperglycemia and less common. Leukocytosis and low potassium occur in much younger, and age, they increase blood sugar more frequently. Keywords: corticosteroid, ITP. ĐẶT VẤN ĐỀ Ban xuất huyết giảm tiểu cầu chưa rõ nguyên nhân còn gọi là ban xuất huyết giảm tiểu cầu tự miễn nguyên phát, với biểu hiện chính là giảm tiểu cầu sau khi đã loại trừ hết các nguyên nhân gây giảm tiểu cầu thứ phát khác(3). Hiện nay, ở Việt Nam mặc dù đã có những tiến bộ mới trong điều trị như các Imminoglobulin, nhưng corticosteroid vẫn được ưu tiên lựa chọn vì hiệu quả điều trị và lý do kinh tế. Corticosteroid lần đầu tiên được sử dụng để điều trị cho những bệnh nhân viêm ruột vào cuối những năm 1940. Có khoảng hơn 80% bệnh cấp tính được điều trị thành công với corticosteroid, hơn 20% bệnh nhân chuyển sang mãn tính và trở nên phụ thuộc corticosteroid. Các tác dụng phụ tương đối ít ở bệnh nhân điều trị thời gian ngắn, còn với bệnh nhân sử dụng lâu dài corticosteroid là đáng quan tâm hơn. Các tác dụng không muốn này là tiền đề cho những biến chứng nghiêm trọng sau này(6). Cùng với những lợi ích to lớn của thuốc thì corticosteroid c ...